Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Το Παρίσι κάνει πίσω. Υποχωρεί απέναντι στα «κίτρινα γιλέκα», γιατί δεν μπορεί «να κωφεύει, να είναι τυφλό» απέναντι στα αιτήματα των πολιτών. Ρίχνει νερό στο κρασί των σχεδίων για τον ψηφιακό φόρο, γιατί δεν μπορεί να αγνοήσει τις ενστάσεις άλλων Ευρωπαίων. Κυρίως όμως αφήνει πίσω του το φιλόδοξο όραμα για την Ευρωζώνη. Όσοι ήλπιζαν ότι η ανάδειξη του Μακρόν στην προεδρία της Γαλλίας, εκείνη η νίκη κατά της ακροδεξιάς τον Μάιο του 2017, αρκούσε για να κάνει η Ευρώπη βήματα προς τα εμπρός, να τολμήσει αλλαγές, διαψεύστηκαν πολύ γρήγορα.
Και οι τότε ηττημένοι μάλλον χαμογελούν πονηρά μπροστά στις εξελίξεις. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δεν χάνουν ευκαιρία να τονίζουν ότι πρέπει η Ευρωζώνη να αλλάξει, να γίνει πραγματική ένωση, να επιδιώξει την πολυπόθητη σύγκλιση. Αναγνωρίζουν ανοιχτά την ανάγκη να περιοριστούν ανισορροπίες, που σήμερα δίνουν τροφή σε ευρωσκεπτικιστικές, λαϊκιστικές δυνάμεις και άκρα δεξιά. Αλλά όταν έρχεται η ώρα των πράξεων, κάνουν ένα βήμα πίσω.
Υποτίθεται ότι η μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης είχε ως στόχο τη βαθύτερη οικονομική και πολιτική ενοποίηση, την εξασφάλιση των αναγκαίων «όπλων» για την αντιμετώπιση των μελλοντικών οικονομικών «σοκ» και την αποτροπή ενός «σοκ» στις κάλπες.
Το σχέδιο στο οποίο κατέληξαν οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών, ύστερα από «σκληρές διαπραγματεύσεις 18 ωρών» και που θα κληθούν να εγκρίνουν οι ηγέτες την επόμενη εβδομάδα, το μόνο σοκ που αντιμετωπίζει είναι εκείνο που θα πάθαινε το Βερολίνο εάν αναγκαζόταν σε πραγματικές υποχωρήσεις.
Κανείς βέβαια δεν περίμενε δημοσιονομικές μεταβιβάσεις ή έκδοση κοινών ευρωομολόγων – στοιχεία που συναντάμε στις πραγματικές οικονομικές ενώσεις. Ωστόσο ο Μακρόν πίεζε για έναν προϋπολογισμό που θα βοηθούσε τα φτωχότερα μέλη σε περιόδους ύφεσης και θα άμβλυνε τις περιφερειακές διαφορές. Ο προϋπολογισμός που συμφωνήθηκε θυμίζει περισσότερο επενδυτικό εργαλείο.
Ακόμη και στην τραπεζική ένωση, αν και γίνονται βήματα για την ενίσχυση του ταμείου εξυγίανσης τραπεζών, το δίχτυ ασφάλισης καταθέσεων λείπει. Όσο για την ενίσχυση του ESM δεν είναι άνευ σημασίας. Αλλά απέχει πολύ από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
Οι Ευρωπαίοι κατέληξαν σε μία συμφωνία με την οποία θα μπορούν ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν πιο αποφασιστικά μελλοντικές κρίσεις. Δεν έκαναν τίποτα για να τις προλάβουν. Έκλεισαν τα αυτιά στις πραγματικές ανάγκες. Και άφησαν τα άκρα να κλείνουν το μάτι στους ψηφοφόρους.