Από την έντυπη έκδοση
Της Aγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Τι θα μπορούσε να προκαλέσει την επόμενη κρίση; Δύσκολη ερώτηση, με πολλές απαντήσεις. Την ώρα που οι διεθνείς αγορές προετοιμάζονται να υποδεχτούν την έλευση του νέου χρόνου, κανείς δεν θέλει να χαλάσει το πάρτι. Ένα πάρτι που άρχισε με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ και που φούσκωσε την κεφαλαιοποίηση των αμερικανικών μετοχών πάνω από πέντε τρισ. δολάρια. Η εορταστική ατμόσφαιρα δεν περιορίστηκε μόνο στις μετοχές. Για τον κόσμο των νομισμάτων, το 2017 θα περάσει στην ιστορία ως η χρονιά του bitcoin, που σημείωσε μια ξέφρενη πορεία, η οποία -εκτός από ρεκόρ- επεφύλασσε και ανώμαλες προσγειώσεις. Στις αρχές της χρονιάς ένα bitcoin άξιζε λιγότερο από 1.000 δολάρια για να καταφέρει στη συνέχεια να ξεπεράσει ακόμη και το φράγμα των 19.000 δολαρίων. Έως τώρα έχει διαψεύσει όλους όσοι το έχουν «αφορίσει», προειδοποιώντας όμως ότι ο κόσμος των ψηφιακών νομισμάτων δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια μεγαλειώδης φούσκα, όπως η φούσκα dot.com.
Μέχρι στιγμής, ούτε οι αναλυτές που καραδοκούν στη γωνία για τη μεγάλη διόρθωση των διεθνών χρηματιστηρίων έχουν επαληθευθεί. Η κοινή λογική και τα διδάγματα της ιστορίας δείχνουν όμως προς αυτή την κατεύθυνση. Ποιος όμως προτάσσει την κοινή λογική όταν είναι υπό την επήρεια της απόλυτης μέθης των εντυπωσιακών κερδών; Κανείς δεν άκουσε τον Άλαν Γκρίνσπαν όταν, προ 20ετίας, προειδοποιούσε για «παράλογη ευφορία». Ούτε είχε δώσει κανείς σημασία στον Νουριέλ Ρουμπινί, όταν το 2006 προειδοποιούσε για μια μεγάλη κρίση. Το 2018 θα μπορούσε να είναι μια χρονιά εκπλήξεων – καλών ή κακών. Η συγχρονισμένη και δυναμική ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας είναι το ισχυρό αφήγημα που επιτρέπει στις αγορές να τραβούν την ανιούσα. Και, αυτές τις ημέρες, λίγο πριν ανατείλει η νέα χρονιά, έχουμε έναν λόγο παραπάνω να αφήσουμε τη σαμπάνια να ρέει άφθονη.
