Από την έντυπη έκδοση
Συνέντευξη στον Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Υπέρμαχος μιας παγκόσμιας εισφοράς ανά τόνο καυσίμου που καταναλώνεται από τα πλοία (Levy), και η οποία θα χρησιμοποιηθεί για την πράσινη μετάβαση του κλάδου, δηλώνει σε συνέντευξή του στη «Ν» ο νέος πρόεδρος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου (ICS), Emanuele Grimaldi.
Όπως επισημαίνει, τάσσεται κατά της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Ρύπων (ETS) στη ναυτιλιακή βιομηχανία, αφού θεωρεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά τη ναυτιλία, ιδιαίτερα σε περιοχές με έντονη νησιωτικότητα.
Χαρακτηριστική είναι και η τοποθέτησή του ότι για πρώτη φορά η επιχειρηματική κοινότητα είναι αποφασισμένη να συνεισφέρει, αλλά τα κράτη δεν είναι ακόμα έτοιμα να προχωρήσουν.
Ψηλά στην ατζέντα του νέου προέδρου του ICS είναι και η ευημερία των ναυτικών, η οποία έχει δεχθεί ισχυρό πλήγμα, τόσο εξαιτίας της πανδημίας, αφού πολλά κράτη, όπως τονίζει, δεν τους σεβάστηκαν, όσο και εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. «Χρειαζόμαστε ειρήνη» υπογραμμίζει ο κ. Grimaldi.
Σε ό,τι αφορά τον επιχειρηματικό στίβο και την παρουσία του ομίλου Grimaldi στην Ελλάδα, και το ενδιαφέρον του για τα λιμάνια της Ηγουμενίτσας και του Ηρακλείου (είναι σε εξέλιξη οι διαγωνισμοί από το ΤΑΙΠΕΔ), ο κ. Emanuele Grimaldi από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου ξεκαθαρίζει ότι και στα δύο λιμάνια είναι ο μεγαλύτερος χρήστης. Συμπληρώνει επίσης ότι βρίσκεται σε συζητήσεις με έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους κρουαζιέρας στον κόσμο, προκειμένου, εφόσον αναδειχθεί πλειοδότης, να αναπτύξει τη δραστηριότητα και στα δύο λιμάνια.
Τέλος, σε ό,τι αφορά την ελληνική ακτοπλοΐα (οι Μινωικές Γραμμές είναι θυγατρική του ιταλικού ομίλου), σημειώνει χαρακτηριστικά ότι θα τον ενδιέφερε να επεκταθεί περαιτέρω. Όμως, όπως αναφέρει στη «Ν», σε ένα deal «εκτός από αγοραστής πρέπει να υπάρχει και πωλητής».
Η ανάληψη των καθηκόντων σας στη θέση του προέδρου του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου συμπίπτει με μια περίοδο που οι προκλήσεις για τη ναυτιλία είναι πολύ μεγάλες. Ποια είναι τα κορυφαία θέματα στην ατζέντα σας, κ. Grimaldi;
«Η ευημερία των ναυτικών είναι το πρώτο θέμα που απασχολεί τη διεθνή ναυτιλία. Πολλοί υπέφεραν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, μη έχοντας τη δυνατότητα να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Ήταν πολύ μεγάλος ο αριθμός των χωρών που δεν τους συμπεριφέρθηκαν με σεβασμό. Δεν είχαν καν προτεραιότητα στους εμβολιασμούς για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Ακόμα ένα μειονέκτημα, όσον αφορά το θέμα των ναυτικών, είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία. Με δεδομένο ότι ένα μεγάλο ποσοστό των πληρωμάτων προέρχονται από την Ουκρανία αλλά και τη Ρωσία, παρατηρείται ένα κενό στη “δεξαμενή” άντλησης πληρωμάτων, αφού μια από τις επιπτώσεις του πολέμου είναι και η απομάκρυνση ανθρώπινου δυναμικού από το επάγγελμα.
Αν θέλουμε οι ναυτικοί να επιστρέψουν, ή και να προσελκύσουμε νέους ναυτικούς, θεωρώ ότι χρειάζεται μια μεγάλη καμπάνια, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Φυσικά, πολύ ψηλά στην ατζέντα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου είναι και τα θέματα ασφάλειας ναυσιπλοΐας, αλλά και ασφάλειας (security) πλοίων και πληρωμάτων, όπως και η πράσινη μετάβαση της ναυτιλιακής βιομηχανίας».
Με αφορμή τα όσα αναφέρατε για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία, πόσο αλλάζουν τη ναυτιλιακή βιομηχανία; Επηρεάζεται η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας;
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση ολόκληρη επηρεάζεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου είναι ένα παράδειγμα. Ήμασταν στο 1,2 προς 1 και τώρα είμαστε στο 1 προς 1. Επίσης, οι τιμές των σιτηρών, του αερίου και του πετρελαίου έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Χρειαζόμαστε ειρήνη. Να σταματήσει ο πόλεμος, να μη σκοτώνονται πρώτα απ’ όλα άνθρωποι, και φυσικά να μη συνεχιστεί η οικονομική καταστροφή που βιώνουμε».
Ποια είναι η άποψή σας για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Ρύπων; Όπως είναι σήμερα εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα της μέσης ευρωπαϊκής ναυτιλιακής εταιρείας;
«Είμαι κατά της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Ρύπων (ETS) στη ναυτιλιακή βιομηχανία. Θα επηρεάσει αρνητικά τη ναυτιλία, ιδιαίτερα σε περιοχές με έντονη νησιωτικότητα. Χώρες, δηλαδή, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία.
Να φέρω ένα παράδειγμα. Τα Motorways of the Seas ήταν ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, μια επιλογή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να μεταφέρει έναν μεγάλο όγκο εμπορευμάτων από τις οδικές οδούς στις θαλάσσιες, προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές αερίων ρύπων στην Ευρώπη. Με την ένταξη της ναυτιλίας στο σύστημα εμπορίας ρύπων, διακινδυνεύουμε σοβαρά να επιστρέψει ένα πολύ μεγάλο μέρος της κίνησης αυτής πίσω στο οδικό δίκτυο. (Επισημαίνεται ότι η επιβάρυνση του περιβάλλοντος ανά τόνο μεταφοράς είναι πολύ μικρότερη στις θαλάσσιες μεταφορές σε σχέση με τις οδικές.)
Αλλά μπορούν να υπάρξουν και άλλες επιπτώσεις. Άλλες χώρες ή περιοχές όπου θα επιβαρυνθούν τα πλοία τους με τη νέα “φορολόγηση” από το ευρωπαϊκό (περιφερειακό) σύστημα εμπορίας ρύπων, αργά ή γρήγορα θα αντιδράσουν. Περιοχές όπως η Αμερική ή η Κίνα ενδέχεται να επιβάλουν και αυτές περιφερειακά μέτρα. Το τελικό αποτέλεσμα θα κάνει αδύνατη τη λειτουργία του συστήματος.
Σε αντίθεση, λοιπόν, με τα περιφερειακά μέτρα, χρειαζόμαστε ένα παγκόσμιο μέτρο, όπως είναι το Levy (εισφορά ανά τόνο καυσίμου που καταναλώνεται), που θα καταβάλλει ο κλάδος. Το ETS είναι απλά φορολογία».
Και πώς θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα κεφάλαια αυτά;
«Είναι σαφές ότι τα κεφάλαια που θα προέλθουν από το Levy θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την πράσινη μετάβαση της ναυτιλίας. Σήμερα δεν έχει αναπτυχθεί το καύσιμο που θα επιτρέψει στον κλάδο να περάσει στην εποχή των μηδενικών ρύπων. Δεν έχουμε την πράσινη αμμωνία, τη μεθανόλη, το υδρογόνο.
Υπάρχει η πρόταση της ναυτιλιακής κοινότητας για τη σύσταση ενός Ταμείου Έρευνας & Ανάπτυξης, υπό τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό, ύψους 5 δισ. δολαρίων ΗΠΑ, για την εξάλειψη των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τα πλοία. Η πρόταση προβλέπει τη χρηματοδότηση του Ταμείου από τις ναυτιλιακές εταιρείες διεθνώς με περίπου 5 δισ. δολάρια ΗΠΑ κατά την προσεχή δεκαετία».
Στον αντίποδα πάντως υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός δεν ανταποκρίνεται στις προκλήσεις. Συμφωνείτε;
«Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός είναι υπο-Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών. Και ορισμένες φορές καταγράφονται καθυστερήσεις γιατί δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών. Εδώ όμως είναι το σημείο που η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζει λάθος στρατηγική. Αντί να υιοθετεί περιφερειακά μέτρα, θα πρέπει να ηγηθεί με τα κράτη-μέλη της, σε επίπεδο ΙΜΟ, των προσπαθειών που καταβάλλει ο κλάδος για την πράσινη μετάβαση. Η προστασία του περιβάλλοντος είναι μια παγκόσμια υπόθεση.
Για πρώτη φορά, ίσως, στην ιστορία οι επιχειρηματίες είναι αποφασισμένοι να συνεισφέρουν, και οι χώρες καθυστερούν. Είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε τη φορολογία (Levy) αλλά τα κράτη δεν είναι ακόμα έτοιμα να προχωρήσουν».
Αναφερθήκατε προηγουμένως σε πράσινα καύσιμα, που ουσιαστικά δεν υπάρχουν ακόμα. Ποιες λύσεις υπάρχουν;
«Η αμμωνία, το υδρογόνο, ακόμα και η πυρηνική ενέργεια αποτελούν ενδεχόμενες λύσεις για τη μετάβαση της ναυτιλίας στην εποχή των μηδενικών εκπομπών. Ωστόσο θα πρέπει να είμαστε απόλυτα σίγουροι για την ασφάλεια χρήσης τους. Εκτός από την πυρηνική ενέργεια, που σύμφωνα με όσα αναφέρονται οι νέας γενιάς αντιδραστήρες παρέχουν επιπλέον ασφάλεια, και η αμμωνία για παράδειγμα είναι μια επικίνδυνη χημική ένωση.
Παράλληλα, η ανάπτυξή τους, μαζί με το υδρογόνο, ώστε να μπορούν να αποτελέσουν μια βάση για πράσινα καύσιμα, δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται χρόνος.
Αλλά την ίδια στιγμή έχουμε αναπτύξει ήδη τεχνολογίες που μειώνουν την επιβάρυνση του περιβάλλοντος κατά 15%. Υπάρχει φυσικά και η λύση του Carbon Capture. Την οποία θεωρώ ιδανική. Το διοξείδιο του άνθρακα μετατρέπεται σε υγρό και χρησιμοποιείται στη βιομηχανία, ακόμα και στην παραγωγή καυσίμων.
Ακόμα μια λύση, για μικρές όμως αποστάσεις, είναι και τα πλοία που θα κινούνται με μπαταρίες και θα φορτίζουν από ηλεκτρική ενέργεια».
Κατά πόσο είναι εύκολο τα καύσιμα αυτά να παραχθούν χωρίς επιβάρυνση του περιβάλλοντος;
«Το να παράγεις μεθανόλη ή αμμωνία για χρήση καυσίμου μηδενικών εκπομπών, χωρίς να έχει διασφαλιστεί ότι η παραγωγή τους δεν επιβαρύνει το περιβάλλον, είναι ιδιαίτερα κρίσιμο. Για τον λόγο αυτό χαρακτηρίζουμε τα καύσιμα αυτά ως πράσινα. Για παράδειγμα, η green ammonia σημαίνει ότι έχει παραχθεί από ενέργεια που δεν επιβαρύνει το περιβάλλον. Πιστεύω ότι στην Ευρώπη είμαστε σε καλό δρόμο, αφού ήδη το 15% της ενέργειας που καταναλώνουμε προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
Στην Ελλάδα
Ως επικεφαλής του ομίλου Grimaldi έχετε δείξει έντονο ενδιαφέρον για την Ελλάδα. Αρχικά για την επιβατηγό ναυτιλία και τώρα για τα λιμάνια. Συμμετέχετε στους διαγωνισμούς του ΤΑΙΠΕΔ για τα λιμάνια της Ηγουμενίτσας και του Ηρακλείου. Ποιο είναι το σκεπτικό πίσω από το ενδιαφέρον σας;
«Τόσο στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας όσο και στο λιμάνι του Ηρακλείου ο όμιλος Grimaldi είναι ο μεγαλύτερος χρήστης. Τόσο σε επίπεδο επιβατών όσο και φορτίων. Με τα δύο λιμάνια στη διαχείρισή μας θα προσφέρουμε ακόμα πιο ολοκληρωμένες υπηρεσίες προς τους πελάτες μας.
Παράλληλα, σχεδιάζουμε να επενδύσουμε στην κρουαζιέρα. Το λιμάνι της Ηγουμενίτσας διαθέτει τέρμιναλ κρουαζιέρας, αλλά δεν χρησιμοποιείται. Είμαι σε συζητήσεις με έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους κρουαζιέρας στον κόσμο, εφόσον πάρουμε το λιμάνι, προκειμένου να εντάξουμε την Ηγουμενίτσα στον χάρτη της κρουαζιέρας. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για το λιμάνι του Ηρακλείου, πόλη όπου βρίσκεται η έδρα των Μινωικών Γραμμών (θυγατρική του ομίλου) και στο οποίο θα ενισχύσουμε την κίνηση της κρουαζιέρας.
Σε ό,τι αφορά το λιμάνι της Ηγουμενίτσας, σχεδιάζουμε να αναπτύξουμε και τον τομέα των σκαφών αναψυχής, αφού διαθέτει τρεις μικρές μαρίνες, που δεν έχουν αξιοποιηθεί».
Σε παλαιότερες δηλώσεις σας είχατε εκφράσει το ενδιαφέρον σας να επεκταθείτε περισσότερο και στην ελληνική ακτοπλοΐα. Είναι ακόμα υπαρκτό το ενδιαφέρον σας;
«Έχουμε επενδύσει πολλά κεφάλαια στην ελληνική ακτοπλοΐα. Και φυσικά ενδιαφερόμαστε να επεκταθούμε περαιτέρω στη μεταφορά επιβατών και οχημάτων στα ελληνικά νησιά. Όμως για να κλείσει μια επιχειρηματική συμφωνία, εκτός από αγοραστής πρέπει να υπάρχει και πωλητής. Αν δεν υπάρχει πωλητής δεν μπορείς να επενδύσεις».
