Τα οφέλη ενός καλού ύπνου αναλύει η γιατρός Κατερίνα Μπάου, πνευμονολόγος στο Κέντρο Μελέτης Ύπνου της Α’ Κλινικής Εντατικής Θεραπείας του ανεπιστήμιο Αθηνών στο Νοσοκομείο «O Ευαγγελισμός», λέγοντας ότι είναι απαραίτητος για την εύρυθμη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού.
Σύμφωνα με τη γιατρό, η ακριβής λειτουργική του σημασία του ύπνου δεν έχει πλήρως διευκρινιστεί, αλλά οι μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν ότι σχετίζεται με την ανάπαυση των εγκεφαλικών νευρικών κυττάρων και με την καλή λειτουργία της μνήμης και της εκμάθησης.
Όπως αναφέρει η κ. Μπάου, με τον όρο «καλό ύπνο», εννοούμε τον ύπνο ικανοποιητικής χρονικής επάρκειας (6-8 ώρες), αλλά και ποιότητας, χωρίς δηλαδή αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ο καλός ύπνος είναι αναζωογονητικός, μας γεμίζει ενέργεια και μας βοηθάει να αντεπεξέλθουμε στις απαιτήσεις της καθημερινότητας. Όταν ο οργανισμός στερείται καλού ύπνου, τότε διαταράσσεται η ισορροπία της υγείας μας.
Ο ύπνος είναι λοιπόν, πολύ σημαντικός για τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου γιατί κατά τη διάρκεια αυτού ο εγκέφαλος προετοιμάζεται για τις απαιτήσεις της επόμενης ημέρας.
Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει για τον ύπνο, έχει διαπιστωθεί ότι ο καλός ύπνος βελτιώνει την ικανότητα εκμάθησης, βοηθά στη συγκέντρωση, στη λήψη αποφάσεων αλλά και στη δημιουργικότητα. Ενώ, αντίθετα, η έλλειψη ύπνου δυσκολεύει την επίλυση προβλημάτων, τον έλεγχο των συναισθημάτων και της συμπεριφοράς και έχει ως αποτέλεσμα τη μειωμένη παραγωγικότητα στην εργασία.
Επιπροσθέτως, η έλλειψη ύπνου μπορεί να μας οδηγήσει σε έντονο στρες, κατάθλιψη, επιθετικότητα ακόμη και σε τάσεις αυτοκτονίας. Ειδικότερα στις ηλικίες παιδιών και εφήβων, όπως λέει η γιατρός, διότι επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τον ύπνο, και η έλλειψή του έχει συσχετιστεί με προβλήματα συγκέντρωσης, «κακής» συμπεριφοράς και «κακές» επιδόσεις στο σχολείο.
Η έλλειψη ύπνου μπορεί ακόμα να μας επηρεάσει στον τρόπο που οδηγούμε, όπως αναφέρει η γιατρός και ο λόγος είναι, ότι ο οργανισμός λόγω έλλειψης ύπνου δεν έχει τα αντανακλαστικά που χρειάζονται.
Επιπλέον, όπως γνωρίζουμε όλοι, ο ύπνος έχει τη δυνατότητα να ενισχύει τη διαδικασία επούλωσης και επιδιόρθωσης της φυσιολογικής φθοράς που υφίσταται τόσο η καρδιά όσο και τα αγγεία. Κατά συνέπεια όταν δεν κοιμόμαστε επαρκώς αυξάνονται κατά πολύ οι πιθανότητες για εμφάνιση πρόωρης γήρανσης, καρδιοπάθειας, νόσου των νεφρών, υπέρτασης, σακχαρώδους διαβήτη και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ο ύπνος είναι ευεργετικός και ως προς το αδυνάτισμα
Σύμφωνα με έρευνες, ο καλός ύπνος βοηθάει στην καλή λειτουργία των ορμονών συνεπώς, η έλλειψή του αυξάνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας σε όλες τις ηλιακές ομάδες. Οι ορμόνες που επηρεάζονται είναι η γκρελίνη (ορμόνη που αυξάνει το αίσθημα της πείνας) και η λεπτίνη (ορμόνη που ρυθμίζει το αίσθημα κορεσμού από το φαγητό). Όταν δεν κοιμόμαστε καλά διαταράσσεται η ισορροπία των ορμονών αυτών με αποτέλεσμα να αυξάνεται το αίσθημα της πείνας και να τρώμε περισσότερο. Ο ύπνος επηρεάζει την λειτουργία μιας ακόμη σημαντικής ορμόνης, της ινσουλίνης, η οποία είναι υπεύθυνη για τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Η έλλειψη του ύπνου έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη. Ο «καλός ύπνος» διεγείρει τον οργανισμό να παράγει μια ορμόνη που είναι απαραίτητη για την σωματική ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων. Επίσης ενισχύει την ευεξία των μυών τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες και συντελεί στην επιδιόρθωση βλαβών στους ιστούς, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο και στην αντιγήρανση.
Ενισχύει τις άμυνες του οργανισμού
Με το να κοιμόμαστε καλά βοηθάμε τον οργανισμό μας να είναι πιο ισχυρός έναντι των βλαβερών παραγόντων. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα, δηλαδή η άμυνα του οργανισμού μας, ενισχύεται από τον καλό ύπνο, ενώ η έλλειψη του οδηγεί σε συχνές λοιμώξεις και σε κάποιες περιπτώσεις συνδέεται με μειωμένη γονιμότητα και λίμπιντο.
Απολαμβάνοντας ένα ποιοτικό ύπνο, αυξάνουμε τις πιθανότητες να έχουμε μια υγιή, δραστήρια ζωή, γεμάτη ευεξία. Για να το πετύχουμε αυτό, θα πρέπει να αποφεύγουμε την έντονη δραστηριότητα, τα προϊόντα καφεΐνης και το τσιγάρο λίγο πριν την ώρα του ύπνου. Θα πρέπει να κοιμόμαστε όταν αισθανόμαστε την ανάγκη και να διατηρούμε ένα σχετικά σταθερό ωράριο ύπνου, επαρκές χρονικά.
Σημαντικοί παράγοντες ένα καλό στρώμα και ένα ήρεμο περιβάλλον
Σύμφωνα με την γιατρό, ένας καλό ύπνος στηρίζετε σε κάποιους παράγοντες όπως είναι το άγχος, και το στρες, η καλή διάθεση και η ηρεμία αλλά και το σωστά δομημένο περιβάλλον της κρεβατοκάμαρας. Σημαντικό στοιχείο είναι ένα καλό στρώμα καθώς επίσης, ο χαμηλός φωτισμός του δωματίου και η θερμοκρασία η οποία θα πρέπει να είναι ήπια (ούτε κρύο ούτε ζεστό). Με όλα αυτά μπορούμε να αποβάλλουμε την κούραση και την ένταση της ημέρας και να απολαύσουμε ένα ήρεμο και βαθύ ύπνο.