Στοιχεία από τις τροπικές πεδιάδες της Κεντρικής Αμερικής αποκαλύπτουν πώς οι δραστηριότητες των Μάγια πριν από περισσότερα από 2.000 χρόνια, όχι μόνο συνέβαλαν στην επιδείνωση της κατάστασης του περιβάλλοντός τους, αλλά συνεχίζουν να επηρεάζουν τις περιβαλλοντικές συνθήκες σήμερα, σύμφωνα με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν.
Συνδυάζοντας παλαιά και νέα στοιχεία, οι ερευνητές είναι οι πρώτοι που έδειξαν την πλήρη έκταση της δραστηριότητας των Μάγια ως ένα μικρόκοσμο της πρόωρης Ανθρωποκαίνου, μιας περιόδου όπου η ανθρώπινη δραστηριότητα ξεκίνησε να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το περιβάλλον.
«Η ανθρώπινη επίδραση στο περιβάλλον έχει βαθύτερη ιστορία και δεν ξεκίνησε στη βιομηχανική επανάσταση», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Τιμ Μπιτς.
Εξετάζοντας την επίδραση των Μάγια στο κλίμα, τη βλάστηση, την υδρολογία και τη λιθόσφαιρα πριν από 3.000 έως 1.000 χρόνια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι προηγμένες αστικές και αγροτικές υποδομές του αρχαίου πολιτισμού μετέβαλαν οικοσυστήματα μέσα σε παγκοσμίως σημαντικά τροπικά δάση.
Η εκμετάλλευση χώματος και πηλού από τους Μάγια προκάλεσε διάβρωση του εδάφους, αλλαγές στην ανθρώπινη χρήση της γης και περιόδους αστάθειας. Μετρήσεις κοντά σε υγροτόπους, αποκάλυψαν αυξημένη αναλογία ισοτόπων άνθρακα λόγω της γεωργίας και της παραγωγής καλαμποκιού. Οι ερευνητές σημείωσαν επίσης αύξηση του φωσφόρου κατά τρεις ή τέσσερις φορές σε όλα τα ιζήματα της εποχής των Μάγια.
Ωστόσο, η πιο εμφανής ένδειξη της ανθρώπινης επίδρασης βρίσκεται σε απομεινάρια οικοδομικών υλικών και τροποποιήσεις του τοπίου. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτά τα στοιχεία αποκαλύπτουν πώς οι Μάγια χρησιμοποιούσαν τη διαχείριση των υδάτων για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος.
«Ιστορικά, είναι συνηθισμένο να μιλάμε για το κακό που συνέβη από προηγούμενες περιβαλλοντικές αλλαγές, όπως η διάβρωση και η κλιματική αλλαγή από την αποψίλωση των δασών», δήλωσε ο Μπιτς. «Αλλά μπορούμε να μάθουμε πολλά από το πώς οι Μάγια μετέβαλαν το περιβάλλον τους για να αναπτυχθούν μεγάλες καλλιέργειες και να αντιμετωπίσουν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας», πρόσθεσε.
Ενώ μερικές μελέτες δείχνουν ότι η αποψίλωση των δασών και άλλες χρήσεις της Γης συνέβαλαν στην αύξηση της θερμοκρασίας και την ξήρανση του κλίματος κατά την Κλασσική Περίοδο πριν από 1700 με 1100 χρόνια, πολλά από τα υπάρχοντα δάση εξακολουθούν να επηρεάζονται από τις δραστηριότητες των Μάγια, με αρκετές δομές και υγρότοπους να εξακολουθούν να υπάρχουν σήμερα, δήλωσαν οι ερευνητές.
«Η έρευνά μας μιλάει για την μεγάλη ιστορία και πολυπλοκότητα των αλληλεπιδράσεων του ανθρώπου με τη φύση, σε ένα μέρος του κόσμου όπου εξακολουθούμε να έχουμε μικρή γνώση για το φυσικό περιβάλλον», κατέληξε ο Μπιτς.
