Σε μια νέα φάση ανάπτυξης χωρίς επιδοτήσεις παγκοσμίως εισέρχεται ο τομέας των Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), σύμφωνα με την 53η έκδοση της εξαμηνιαίας έρευνας της ΕΥ, Renewable Energy Country Attractiveness Index (RECAI). Η Κίνα και οι ΗΠΑ διατηρούν την πρώτη και δεύτερη θέση αντίστοιχα μεταξύ των 40 χωρών του Δείκτη, ενώ η Γαλλία ανεβαίνει στην τρίτη από την πέμπτη θέση, εξαιτίας της στροφής που έχει κάνει στην αύξηση της δυναμικότητας των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και του διπλασιασμού των ετήσιων στόχων αύξησης της αιολικής δυναμικότητας στην ξηρά.
Αξιοσημείωτη βελτίωση κατέγραψαν, επίσης, η Νότια Κορέα (στην 24η από την 31η θέση) και το Βιετνάμ (στην 26η θέση, μετά από άνοδο 17 θέσεων), που κινήθηκαν δυναμικά με σχέδια για την κατασκευή νέων έργων ανανεώσιμης ενέργειας 4GW και 475MW, αντίστοιχα. Η Νορβηγία (36η με άνοδο εννέα θέσεων) και η Φινλανδία (39η με άνοδο τριών θέσεων) ανακάμπτουν, χάρη στις προγραμματισμένες νέες επενδύσεις, αλλά και τις συμφωνίες αγοράς ενέργειας (power purchase agreements – PPAs) σε ένα περιβάλλον σχεδόν χωρίς καθόλου επιδοτήσεις. Μεταξύ των χωρών των οποίων η θέση επιδεινώθηκε βρίσκονται το Μεξικό και η Ταϊβάν, που υποχώρησαν κατά έξι θέσεις και βρέθηκαν στη 19η και 33η θέση, αντίστοιχα.
Δύο θέσεις υποχωρεί η Ελλάδα
Στην 30ή θέση βρίσκεται η Ελλάδα στην κατάταξη της τελευταίας έκδοσης του Δείκτη, υποχωρώντας δύο θέσεις σε σχέση με το β΄ εξάμηνο του 2018. Η Ελλάδα είχε βελτιώσει σημαντικά τη θέση της κατά το α΄ εξάμηνο του 2017, φθάνοντας από την 40ή στην 32η θέση, ενώ το β΄ εξάμηνο του 2018 πέτυχε την καλύτερη επίδοση των τελευταίων ετών, ανεβαίνοντας στην 28η θέση.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο Τάσος Ιωσηφίδης, εταίρος κι Επικεφαλής του Τμήματος Υπηρεσιών Χρηματοοικονομικού Συμβούλου και Υποστήριξης Συναλλαγών της ΕΥ Ελλάδος, σημειώνει πως «η Ελλάδα συγκεντρώνει τις αντικειμενικές προϋποθέσεις για σημαντικά καλύτερες επιδόσεις στον τομέα των ΑΠΕ. Ωστόσο, πρέπει να προχωρήσει σε αλλαγές στο ρυθμιστικό και νομοθετικό πλαίσιο και να αντιμετωπίσει μια σειρά από γραφειοκρατικά και άλλα εμπόδια, για να αξιοποιήσει τα ανεκμετάλλευτο δυναμικό της. Παράλληλα, θα πρέπει να αξιοποιήσει τις τεράστιες δυνατότητές της για υπεράκτια αιολικά πάρκα, ένας τομέας ο οποίος συγκεντρώνει όλο και περισσότερο ενδιαφέρον διεθνώς και θα μπορούσε να αποτελέσει πόλο έλξης επενδύσεων στη χώρα μας. Η προσπάθεια αυτή απαιτεί και τη στήριξη της Πολιτείας με ένα αναπτυξιακό σχέδιο, τόσο για περιβαλλοντικούς, όσο και για αναπτυξιακούς λόγους».
Το νέο, μη επιδοτούμενο περιβάλλον των ΑΠΕ
Καθώς οι ΑΠΕ εξελίσσονται όλο και περισσότερο σε έναν μη επιδοτούμενο τομέα, όπου τα έργα ανταγωνίζονται στην αγορά με βάση τα οικονομικά και περιβαλλοντικά τους πλεονεκτήματα, η τελευταία έκδοση του Δείκτη εξετάζει δύο αλληλένδετα χαρακτηριστικά αυτού του νέου τοπίου: τον τρόπο με τον οποίο τα έργα αντιμετωπίζουν την έκθεσή τους στις χονδρικές τιμές ενέργειας και την αστάθεια της αγοράς – τον λεγόμενο εμπορικό κίνδυνο – και τον αυξανόμενο ρόλο των εταιρικών αγοραστών ενέργειας στην αναδοχή έργων καθαρής ενέργειας.
Οι εταιρικές αγορές καθαρής ενέργειας εκτοξεύτηκαν την τελευταία χρονιά, ενώ αρκετές νέες εταιρείες εισήλθαν στην αγορά για πρώτη φορά. Σύμφωνα με την έκθεση, οι συμφωνίες αγοράς ενέργειας υποστήριξαν πέρυσι 13,4GW παραγωγής καθαρής ενέργειας, επίδοση υπερδιπλάσια από τα 6,1GW του 2017. Η έκθεση αναδεικνύει πως νέες εταιρείες, αλλά και νέες χώρες στον κλάδο, εξοικειώνονται με το νέο, μη επιδοτούμενο περιβάλλον ΑΠΕ. Για πολλές επιχειρήσεις, το κίνητρο για σύναψη συμφωνιών αγοράς ενέργειας είναι οικονομικό – συμβάσεις διάρκειας δέκα ή περισσότερων ετών, οι οποίες εξασφαλίζουν μακροπρόθεσμη προστασία έναντι των διακυμάνσεων των τιμών ενέργειας. Άλλες επιχειρήσεις επιλέγουν να προμηθευτούν ΑΠΕ για λόγους φήμης ή για να μειώσουν την έκθεσή τους στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Υπεράκτια αιολική ενέργεια: Μια αναδυόμενη τάση
Μια σημαντική πρόσφατη αναπτυξιακή τάση στον τομέα των ΑΠΕ είναι η υπεράκτια αιολική ενέργεια, η οποία σημείωσε μεγάλη επιτυχία στην Ευρώπη και πλέον ενισχύεται ολοένα και περισσότερο και σε άλλες χώρες. Ενώ η Ευρώπη θα καταγράψει σημαντική συνεχή ανάπτυξη κατά την επόμενη δεκαετία, οι αναδυόμενες αγορές υπεράκτιας αιολικής ενέργειας περιλαμβάνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, την ηπειρωτική Κίνα, την Ιαπωνία, την Ταϊβάν και τη Νότια Κορέα. Η έκθεση εξετάζει τις συνθήκες που θα καθορίσουν ποιες αγορές είναι πιθανό να αποδειχθούν πιο ενδιαφέρουσες για τους επενδυτές, καθώς έχουν πολύ διαφορετικά προγράμματα στήριξης, πολιτική υποστήριξη και ανοικτή πρόσβαση σε διεθνείς παίκτες.
