Χεζμπολλάχ, Χαμάς, Χούθι: Τρία «Χ» που απειλούν να καθορίσουν ως άγνωστες μεταβλητές την παγκόσμια εξίσωση όχι μόνο στα πολεμικά μέτωπα, αλλά και στην οικονομία.
Και αν – όπως λέει ο Νίκο Λάνγκε, καθηγητής Πολεμικής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Πότσδαμ – τα δυο πρώτα «Χ» – Χεζμπολάχ και Χαμάς – δεν μπορούν ή δεν θέλουν να προκαλέσουν μεγάλη κλιμάκωση, το τρίτο Χ – οι Χούθι – μπορεί να κάνουν την κατάσταση διαφορετική.
Στη νότια Ερυθρά Θάλασσα, που ουσιαστικά έχει γίνει το τρίτο μέτωπο στις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή, υπάρχουν πολλά σενάρια αβεβαιότητας που μπορεί να οδηγήσουν σε μια πιθανή κλιμάκωση.
Σύμφωνα με το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο, ήδη το 20% των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο αποφεύγουν την Ερυθρά Θάλασσα και πλέουν γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στο νότιο άκρο της Αφρικής. «Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα – εκτιμά και το ιταλικό ινστιτούτο Γεωπολιτικής ISPI – είναι ακόμη πιο ανησυχητική, αφού, μέσω αυτής της θαλάσσιας αρτηρίας, διέρχεται περίπου το 15% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου, συμπεριλαμβανομένου του 8% του παγκόσμιου εμπορίου δημητριακών, του 12% του πετρελαίου που διατίθεται στην αγορά μέσω θαλάσσης και το 8% υγροποιημένου φυσικού αερίου».
Οι συνεχείς επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα – που έχουν ήδη πλήξει 25 πλοία, στοχεύοντας τουλάχιστον τα διπλάσια – έχουν προκαλέσει χάος στα logistics, προκαλώντας σοβαρές καθυστερήσεις στις αποστολές και δραματική αύξηση των ναύλων, ειδικά για εμπορευματοκιβώτια που μεταφέρονται μεταξύ Ασίας και Μεσογείου.
Τα στενά του Μπαμπ Ελ Μάντεμπ – η «Πύλη των δακρύων» που οδηγεί βόρεια στην Ερυθρά Θάλασσα και από τη Διώρυγα του Σουέζ στη Μεσόγειο – είναι ένα από τα πιο κρίσιμα σημεία των διεθνών ναυτιλιακών δρομολογίων μαζί με τα στενά του Ορμούζ και της Μάλακα. «Είναι εκείνα τα σημεία συμφόρησης των οποίων το μπλοκάρισμα (λόγω πολέμων ή κρίσεων ασφαλείας) μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, όπως αποδείχθηκε το 2021 με το πλοίο Ever Given που προσάραξε στη Διώρυγα του Σουέζ».
Τεράστιο το κόστος μεταφοράς
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτίμησε ότι τα σημεία συμφόρησης στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού πρόσθεσαν περίπου μια ποσοστιαία μονάδα στον πληθωρισμό. Σε κανονικούς καιρούς, το κόστος μεταφοράς συμβάλλει περίπου στο 7% στο κόστος εισαγωγής προϊόντων από μεγάλες αποστάσεις. Με την προοπτική μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας στην μεταφορά, θα μπορούσαν να υπάρξουν επιπτώσεις στους χρόνους παράδοσης στα λιμάνια του Ηνωμένου Βασιλείου και σε μεγάλους ευρωπαϊκούς κόμβους όπως το Ρότερνταμ, η Αμβέρσα και το Αμβούργο.
Σύμφωνα μάλιστα με αμερικανικές πηγές, ο πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, εξετάζει άμεσες επιθέσεις από τις αμερικανικές δυνάμεις κατά των Χούθι στο πλαίσιο της επιχείρησης Prosperity Guardian.
Και αυτό γιατί, πολύ περισσότερο από την ενέργεια, ο μεγαλύτερος κίνδυνος ανάκαμψης του πληθωρισμού και των προβλημάτων στην παγκόσμια οικονομία διαφαίνεται τώρα από το κόστος μεταφοράς αγαθών.
Τρεις μεταβλητές
Στην Ερυθρά Θάλασσα τρεις μεταβλητές μπορούν να καθορίσουν επίσης την αλυσίδα των γεγονότων και το ξέσπασμα ενός εκτεταμένου πολέμου:
Πρώτον, αν οι Χούθι αγνοήσουν το τελεσίγραφο του διεθνούς συνασπισμού και συνεχίσουν να εκτοξεύουν πυραύλους εναντίον των εμπορικών πλοίων και των πολεμικών σκαφών, ανατολικά ή βόρεια του στενού του Μπαμπ ελ Μάντεμπ.
Δεύτερον, εάν ο ίδιος συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ αποφάσιζε να αντιδράσει, βομβαρδίζοντας βάσεις εκτόξευσης, στρατιωτικές εγκαταστάσεις ή άλλους παράκτιους οικισμούς Χούθι στην Υεμένη. Όπως συνέβη τον Οκτώβριο του 2016, όταν οι ΗΠΑ εκτόξευσαν πυραύλους κρουζ σε τρεις σταθμούς ραντάρ των Χούθι στην Υεμένη, ως απάντηση στην αποτυχημένη επίθεση εναντίον το αμερικανικό αντιτορπιλικό USS Mason.
Τρίτον, εάν η Τεχεράνη, διά της ιρανικής φρεγάτας Alborz που περιπολεί ανοικτά των ακτών της Υεμένης,αποφάσιζε να απαντήσει σε αυτά τα πλήγματα…
«Αν πυροδοτούνταν αυτή η τραγική αλλά πιθανή αλυσίδα , θα είχαμε έναν πολύ πιο διευρυμένο πόλεμο, πολύ πέρα από το επίκεντρο της βάρβαρης επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου και της σκληρής ισραηλινής αντίδρασης που προέκυψε στη Γάζα», τονίζουν στη «Ναυτεμπορική» Ευρωπαίοι διπλωμάτες. «Η υπεράσπιση της Παλαιστίνης και το μίσος κατά του Ισραήλ θα οδηγούσαν σε μια συνολική αντιπαράθεση μεταξύ των ισλαμιστικών θεοκρατιών και των δυτικών δημοκρατιών, για την οποία όλοι θα κληθούν να πληρώσουν, σε μια κλιμάκωση του πληθωρισμού που θα έθετε σε κίνδυνο όχι μόνο την ειρήνη, αλλά και τις επιχειρήσεις και τον τρόπο ζωής μας», τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Ενδιαφερόμενοι θεατές
«Θεατές» που θα ενδιαφέρονταν για αυτό το σενάριο παραμένουν πολλά αραβικά κράτη του Κόλπου, που θα έβλεπαν – επιτέλους για αυτά -το πετρέλαιο και τα κέρδη τους να τραβούν την ανηφόρα. Κάτι που έχει αποτραπεί λόγω της «πλημμύρας» σχιστολιθικού πετρελαίου από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Κερδισμένη από ένα τέτοιο σενάριο θα ήταν βέβαια και η Ρωσία, καθώς η Δύση θα εγκατέλειπε εντελώς την Ουκρανία και θα αντιμετώπιζε και στρατιωτική και οικονομική φθορά.
