Skip to main content

Γεννήθηκε στη φτώχεια, πέθανε ως ο πλουσιότερος άνθρωπος: Πώς έχτισε μία τεράστια περιουσία με λίγα δολάρια

Το λιμάνι της Νέας Υόρκης ήταν ο χώρος όπου έδρασε

Το δάνειο των 100 δολαρίων από τη μητέρα του, που έγινε η πρώτη περιουσία 100 εκατ. δολαρίων στις ΗΠΑ

Ήταν ο πρώτος άνθρωπος στις ΗΠΑ που δημιούργησε αυτό που ονομάζουμε «μέγα – περιουσία», προσωπικό πλούτο δηλαδή που θα αντιστοιχούσε σε δισεκατομμύρια σε σημερινά χρήματα.

Την ημέρα του θανάτου του ήταν ο πλουσιότερος άνθρωπος στη χώρα, ίσως και στον κόσμο. Κι όμως όταν γεννήθηκε τα πράγματα δεν έμοιαζαν τόσο ευοίωνα για τον Κορνίλιους Βάντερμπιλντ, ο οποίος γεννήθηκε σαν σήμερα, στις 27 Μαΐου 1794.

Ήταν το 4ο παιδί σε μία 11μελη οικογένεια, που ζούσε σε ένα φτωχό αγροτόσπιτο, στο Στέιτεν Άιλαντ.

Ο τεμπέλης πατέρας και η καπάτσα μητέρα

Ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει τον πατέρα του «τεμπέλη», τονίζοντας ότι ήταν εκείνος που τους κρατούσε στη φτώχεια. Αντιθέτως είχε περιγράψει τη μητέρα του, Φοίβη, ως πανέξυπνη και συνετή.

Εκείνη ήταν άλλωστε που είχε φροντίσει να κρατήσει κάποια χρήματα στην άκρη – κρυφά από τον συζυγό της, έχοντας κατά νου ότι ο Κορνίλιους και τα άλλα παιδιά της θα μπορούσαν να κυνηγήσουν με ένα μικρό στήριγμα μία καλύτερη ζωή.

Το…δάνειο γενεθλίων

Στις 27 Μαΐου 1810, στα 16α γενέθλια του Κορνίλιους, η Φοίβη Βάντερμπιλντ πήγε στην κουζίνα και έβγαλε 100 δολάρια, που είχε κρύψει στο ρολόι.

Τα έδωσε στον γιο της όχι ως δώρο, αλλά ως δάνειο. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα οι δυο τους είχαν καταλήξει σε μία συμφωνία.

Θα του έδινε τις αποταμιεύσεις της για να αγοράσει ένα μικρό πλοίο, εάν εκείνος ολοκλήρωνε το σκάψιμο και το φύτευμα στο μικρό αγρόκτημά τους. Έως τα γενέθλιά του, η δουλειά είχε γίνει και έτσι τα 100 δολάρια ήταν δικά του – έως βγάλει δικά του για να τα επιστρέψει.

Με το πλοίο του, το Swiftsure, ξεκίνησε μία υπηρεσία μεταφοράς ανθρώπων και εμπορευμάτων από το λιμάνι της Νέας Υόρκης. Σύντομα απέκτησε τη φήμη μίας αξιόπιστης μεταφορικής υπηρεσίας – ακόμη και σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες.

Έως τα 17α γενέθλιά του όχι μόνο επέστρεψε το δάνειο των 100 δολαρίων στη Φοίβη, αλλά είχε βγάλει και κέρδος 1.000 δολαρίων, το οποίο έδωσε στη μητέρα του να φυλάξει.  

Ο πόλεμος και η ευκαιρία

Η επόμενη χρονιά έφερε τον Πόλεμο του 1812 και η ανάγκη για μεταφορά ανθρώπων και εμπορευμάτων αυξήθηκε αισθητά.

Ο ίδιος εξασφάλισε κρατική σύμβαση, τα κέρδη από την οποία του έδωσαν τη δυνατότητα να αγοράσει ακόμη δύο πλοία.

Ήταν μόνο η αρχή για τον Κορνίλιους, που κέρδισε το προσωνύμιο «Commodore» (Αρχιπλοίαρχος).

Ο γάμος και η πώληση των πλοίων

Τον Δεκέμβριο του 1813 o Κορνίλιους παντρεύτηκε την ξαδέλφη του, Σοφία Τζόνσον και μετακόμισαν στο Μανχάταν. Έκαναν 13 παιδιά. Η πρώτη τους κόρη γεννήθηκε το 1814 και πήρε το όνομα της μητέρας του, Φοίβη.

Μετά τον πόλεμο ο Βάντεμπιλντ συνέχισε να επεκτείνει τις υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών. Αλλά το 1818 αποφάσισε να πουλήσει όλα τα πλοία του και να εργαστεί για τον Τόμας Γκίμπσον ως καπετάνιος σε ατμόπλοιο.

Έμεινε στη θέση αυτή έως και το 1829 και έμαθε καλά τον χώρο των ατμόπλοιων. Κατάφερε δε – έχοντας πάντα και το παράδειγμα της μητέρας του – να βάλει χρήματα στην άκρη, τα οποία αρκούσαν ως αρχικό κεφάλαιο για τη δική του ναυτιλιακή εταιρεία.

Η δυναμική επιστροφή στο επιχειρείν

Μέσα στην επόμενη δεκαετία ο Βάντερμπιλντ είχε αποκτήσει τον έλεγχο της κυκλοφορίας στον ποταμό Χάντσον, μειώνοντας τους ναύλους και προσφέροντας πρωτοφανή πολυτέλεια στα πλοία του.

Οι ανταγωνιστές του, έχοντας πιεστεί αισθητά, τελικά τον πλήρωσαν αδρά προκειμένου να μεταφέρει αλλού τις δραστηριότητές του.  Στη συνέχεια, επικεντρώθηκε στη βορειοανατολική ακτή, προσφέροντας μεταφορά από το Λονγκ Άιλαντ στο Πρόβιντενς και τη Βοστώνη.

Μέχρι το 1846 ήταν ήδη πολυεκατομμυριούχος.

Το επόμενο έτος, δημιούργησε μια νέα εταιρεία για τη μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων από τη Νέα Υόρκη και τη Νέα Ορλεάνη στο Σαν Φρανσίσκο μέσω της Νικαράγουας. Με την τεράστια ζήτηση για μετάβαση στη Δυτική Ακτή που προκλήθηκε από τον πυρετό του χρυσού του 1849, η Accessory Transit Company της Vanderbilt επέδειξε τεράστια επιτυχία.

Εγκατέλειψε την επιχείρηση μόνο αφού οι ανταγωνιστές του -τους οποίους είχε σχεδόν καταστρέψει- συμφώνησαν να του πληρώνουν 56.000 δολάρια τον μήνα για να αποσυρθεί.

Η στροφή στους σιδηροδρόμους

Μέχρι τη δεκαετία του 1850 είχε στρέψει την προσοχή του στους σιδηρόδρομους, αγοράζοντας τόσο μεγάλο μέρος των μετοχών της εταιρείας σιδηροδρόμων Χάρλεμ και Νέας Υόρκης, που μέχρι το 1863 ήλεγχε τη γραμμή.

Αργότερα απέκτησε την Hudson River Railroad και τη New York Central Railroad, τις οποίες ενοποίησε το 1869.

Όταν πρόσθεσε τις Lake Shore και Michigan Southern Railroad στο χαρτοφυλάκιό του, το 1873, ο Βάντερμπιλντ μπόρεσε να προσφέρει την πρώτη σιδηροδρομική υπηρεσία από τη Νέα Υόρκη στο Σικάγο.

Και το τέλος

Κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του, επένδυσε στην κατασκευή του Grand Central Depot (ο πρόδρομος του Grand Central Terminal) στην πόλη της Νέας Υόρκης, ένα έργο που έδωσε δουλειά σε χιλιάδες που είχαν μείνει άνεργοι κατά τη διάρκεια του Πανικού του 1873.

Ο Κορνίλιους Βάντερμπιλντ πέθανε στις 4 Ιανουαρίου 1877. Κληροδότησε στα παιδιά του περί τα 100 εκατ. δολάρια. Σήμερα το ποσό θα αντιστοιχούσε σε σχεδόν 3,5 δισ. δολάρια.