«Η μεγαλύτερη πυρκαγιά της Ευρώπης πυροδότησε κυνήγι αποδιοπομπαίων τράγων στην Ελλάδα». Με αυτό τον τίτλο άρθρο του Politico αναφέρεται στις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρας μας, το μέγεθος της καταστροφής στον Έβρο, την ανεπαρκή πρόληψη και τους χειρισμούς των αρχών κατά την διάρκεια της πυρόσβεσης με ελλιπή μέσα.
Το δημοσίευμα καυτηριάζει την εστίαση των αρχών στην αναζήτηση των εμπρηστών, κάνοντας λόγο για ένα κυνήγι αποδιοπομπαίων τράγων, την ώρα που πρέπει να δοθεί έμφαση στις συνθήκες που ευνόησαν την εξάπλωση των πυρκαγιών και την πρόληψη. Όπως υποστηρίζεται, επιμένοντας στο ποιος ή τι πυροδότησε τις φωτιές επιχειρείται μετατόπιση της ευθύνης σε μεμονωμένα άτομα και όχι στις αποτυχημένες πολιτικές.
Παράλληλα, υπογραμμίζει την πόλωση που δημιουργείται στην κοινωνία με την αναζήτηση υπευθύνων και την στόχευση των μεταναστών, που κατέληξε στα επεισόδια αυτόκλητων σερίφηδων.
Αναζητώντας κάποιον να κατηγορήσουμε
«Όσο μεγαλώνει η δυσαρέσκεια για τις ανεπαρκείς προσπάθειες πρόληψης και οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης εκλιπαρούν για ενισχύσεις, μεγάλο μέρος της Ελλάδας ασχολείται με το να βρει κάποιον να κατηγορήσει. Κορυφαίοι Έλληνες πολιτικοί προσπάθησαν να εστιάσουν την προσοχή στην σύλληψη εμπρηστών, με ορισμένους να διαδίδουν ακόμη και θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με το ποιος έβαλε τις φωτιές», αναφέρει χαρακτηριστικά το Politico .
Στο δημοσίευμα γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην περιοχή του Έβρου, «μια περιοχή περίπου όσο η πόλη της Νέας Υόρκης». Η φωτιά στον Έβρο είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγράψει ποτέ η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Πληροφοριών για τις Πυρκαγιές των Δασών (EFFIS) από τότε που ξεκίνησε να συλλέγει δεδομένα το έτος 2000, σημειώνεται, τονίζοντας ότι δεν ήταν η μόνη που εκδηλώθηκε στη χώρα. «Σε ολόκληρη τη χώρα, οι πυρκαγιές έχουν ρημάξει τεράστιες εκτάσεις γης-περισσότερα από 1.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα φέτος μέχρι στιγμής, σύμφωνα με το EFFIS. Τουλάχιστον 20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους».
Η σημασία της πρόληψης
Επιπλέον τονίζεται η σημασία της πρόληψης, ειδικά στο περιβάλλον των υψηλών θερμοκρασιών και των ξηρών συνθηκών που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή ευνοώντας την εξάπλωση των πυρκαγιών. Αναφέρει μάλιστα τις δηλώσειε του Ευρωπαίου Επίτροπου για την Ανθρωπιστική Βοήθεια και τη Διαχείριση Κρίσεων Γιάνεζ Λέναρτσιτς, με αφορμή τον Έβρο. «Πρέπει να συνεχίσουμε να ενισχύουμε τις εθνικές και συλλογικές προσπάθειες πρόληψης και ετοιμότητας εν όψει πιο βίαιων εποχών πυρκαγιών».
Με αφορμή το κομμάτι της πρόληψης, το Politico ασκεί κριτική στην κυβέρνηση, κατηγορώντας την ότι αναζητά αποδιοπομπαίους τράγους. «Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να εντείνουν τη διαχείριση των δασών, καθώς οι πυρκαγιές εξαπλώνονται ιδιαίτερα γρήγορα σε μεγάλες εκτάσεις ξηρής βλάστησης. Ωστόσο, ενώ η κυβέρνηση της Ελλάδας έχει αναγνωρίσει ότι πρέπει να ενισχύσει τις προσπάθειες για την πρόληψη, η απάντησή της τις τελευταίες εβδομάδες ήταν να αναζητήσει αποδιοπομπαίους τράγους», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Μετατόπιση της ευθύνης
«Οι περισσότερες πυρκαγιές στην ΕΕ είναι το αποτέλεσμα της ανθρώπινης συμπεριφοράς, σκόπιμα ή και όχι. Όμως η έμφαση στο τι πυροδότησε τις πυρκαγιές έχει προκαλέσει αντιδράσεις από τους ειδικούς», συνεχίζει φιλοξενώντας τις δηλώσεις του καθηγητή δασικής επιστήμης στο ισπανικό Πανεπιστήμιο της Λέιντα, Βίκτορ Ρέσκο ντε Ντίος: Η εστίαση στο ποιος ή τι ξεκίνησε την πυρκαγιά επιτρέπει στις κυβερνήσεις να «κατηγορούν για τις πυρκαγιές άτομα» αντί για τις αποτυχίες της πολιτικής τους.
«Αν η συζήτηση επικεντρωθεί γύρω από το τι ευνόησε την εξάπλωση της πυρκαγιάς, τότε θα πρέπει να μιλήσουμε για το ποιος είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των δασών – και σε αυτή την περίπτωση, η ευθύνη μπορεί να βαρύνει τους πολιτικούς», πρόσθεσε. «Αυτός είναι ο λόγος που η συζήτηση συχνά μετατοπίζεται γρήγορα από τη διαχείριση των δασών στο τι προκάλεσε την ανάφλεξη».
«Μερικοί ντόπιοι κυριολεκτικά κυνηγούν αποδιοπομπαίους τράγους»
Αυτή η εστίαση στην αναζήτηση ενόχων έχει αντίκτυπο στην κοινωνία αυξάνοντας τις εντάσεις, σημειώνει το Politico δίνοντας το παράδειγμα των τριών στον Έβρο που είχαν αιχμαλωτίσει μετανάστες σε τρέιλερ.
«Μερικοί ντόπιοι κυριολεκτικά κυνηγούσαν αποδιοπομπαίους τράγους, και σε μια περίπτωση έκλεισαν σε φορτηγό 13 αιτούντες άσυλο, τους οποίους κατηγορούσαν για εμπρησμό. Η εισαγγελία Αλεξανδρούπολης απήγγειλε κατηγορίες στα 13 άτομα για απόπειρα εμπρησμού αλλά αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι. Αντίθετα, αυτοί που αιχμαλώτισαν τους περιμένουν τη δίκη τους», σημειώνει το δημοσίευμα, προσθέτοντας ότι αν και μέχρι σήμερα έχουν προσαχθεί αρκετά άτομα για εμπρησμό, τα οποία αφήνονται έπειτα ελεύθερα καθώς δεν προκύπτουν στοιχεία για την ενοχή τους.
«Μέχρι στιγμής, κανείς, ούτε ντόπιος ούτε μετανάστης, δεν έχει καταδικαστεί για την έναρξη πυρκαγιών στον Έβρο. Αλλά οι αρχές είναι αρκετά βέβαιες ότι τα περισσότερα από τα θύματα της πυρκαγιάς είναι μετανάστες και πρόσφυγες που κρύφτηκαν στο δάσος», προσθέτει.
