Skip to main content

Πώς διαμορφώθηκε ο «χάρτης» των οφειλετών του Δημοσίου

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]

Μικροποσά έως 500 ευρώ οφείλει στην εφορία η συντριπτική πλειονότητα (το 54%) των οφειλετών του Δημοσίου, ενώ, στον αντίποδα, λιγότεροι από 300.000 οφειλέτες οφείλουν συνολικά 96 δισ. ευρώ. Επίσης, από το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, ύψους 100 δισ. ευρώ, τα 55 δισ. ευρώ προέρχονται από πρόστιμα φορολογικών παραβάσεων από μη καταβολή ΦΠΑ.

Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γ. Πιτσιλής, σε εκδήλωση για δημοσιογράφους μέσων ενημέρωσης από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στα στοιχεία αυτά καταγράφεται επίσης η αλματώδης αύξηση των χρεών προς το Δημόσιο την περίοδο των μνημονίων, από το 2010 και μετά.

Αναλυτικότερα από τα στοιχεία τα οποία δημοσιοποίησε ο κ. Πιτσιλής προκύπτει ότι 4.068.857 φορολογούμενοι χρωστούν στην εφορία σχεδόν 100 δισ. ευρώ (99,97 δισ. ευρώ για την ακρίβεια), όμως περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών οφείλουν μέχρι 500 ευρώ ο καθένας και συνολικά περίπου 300 εκατ. ευρώ.

Από την άλλη πλευρά, περίπου 290.000 οφειλέτες (λίγο πάνω από το 7% του συνόλου των οφειλετών) χρωστούν σχεδόν 96 δισ. ευρώ, δηλαδή το 96% του συνόλου των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο.
Από τα δημοσιευθέντα στοιχεία προκύπτει επίσης ότι τη «μνημονιακή» οκταετία 2010-2017 ο αριθμός των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο τετραπλασιάστηκε, καθώς αυξήθηκε από 1 σε 4 εκατομμύρια περίπου, ενώ το συνολικό ύψος των απλήρωτων οφειλών προς την εφορία τριπλασιάστηκε, καθώς εκτινάχθηκε από τα 32,45 δισ. ευρώ στα 99,97 δισ. ευρώ!

Αναλυτικά, τα σημαντικότερα από τα στοιχεία τα οποία παρουσίασε ο διοικητής της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι:

1. Το 54,1% των οφειλετών του Δημοσίου, δηλαδή συνολικά 2.201.910 φορολογούμενοι, από τους 4.068.857 που χρωστούν περίπου 100 δισ. στη Φορολογική Διοίκηση, έχει συνολικό χρέος μόλις 308.989.852 ευρώ. Από αυτούς:
* 525.758 οφείλουν στο Δημόσιο έως 10 ευρώ ο καθένας κι όλοι μαζί χρωστούν μόλις 914.091 ευρώ. 
* 337.729 χρωστούν από 10,01 έως 50 ευρώ και συνολικά 9,8 εκατ. ευρώ. 
* 1.338.423 χρωστούν από 50 έως 500 ευρώ και συνολικά 298,27 εκατ. ευρώ. 

2. Στον αντίποδα, μόλις 289.544 φορολογούμενοι χρωστούν ποσά πάνω από 10.000 ευρώ έκαστος. Συνολικά δε οφείλουν 95.983.554.450 ευρώ. Και από αυτά, τα 82.493.518.787 ευρώ θεωρούνται «εισπράξιμα». Οι φορολογούμενοι αυτοί αντιστοιχούν μόλις στο 7,11% του συνόλου των οφειλετών του Δημοσίου. 

3. Ο αριθμός των φορολογουμένων που δεν μπορούν να πληρώσουν τους φόρους τους εγκαίρως έχει τετραπλασιαστεί στα χρόνια των μνημονίων, δηλαδή την περίοδο από το 2010 έως το 2017. Τον Δεκέμβριο του 2009 οι οφειλέτες του Δημοσίου ήταν μόλις 1.089.791 και τα συνολικά ληξιπρόθεσμα χρέη τους ανέρχονταν σε 32,45 δισ. ευρώ (32.454.700.398 ευρώ για την ακρίβεια). Την 1η-1-2018 οι οφειλέτες του Δημοσίου ανέρχονταν σε 4.068.857 και τα συνολικά ληξιπρόθεσμα χρέη τους έφθαναν τα 99,97 δισ. ευρώ (99.970.024.156 ευρώ για την ακρίβεια). Από τα χρέη αυτά, το 1/3 (32,64 δισ. ευρώ) είναι πρόστιμα που επιβλήθηκαν για παραβάσεις του παλαιού Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων ή του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (πλαστά και εικονικά τιμολόγια, ανακριβής έκδοση ή μη έκδοση τιμολογίων και αποδείξεων κ.λπ.), τα 21,6 δισ. είναι οφειλές από ΦΠΑ, τα 19 δισ. ευρώ είναι απλήρωτοι φόροι εισοδήματος, τα 10 δισ. ευρώ είναι χρέη από δάνεια που παρασχέθηκαν με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, τα 4 δισ. ευρώ είναι οφειλές από άλλους έμμεσους φόρους, ενώ 2,63 δισ. ευρώ είναι χρέη από τον ΕΝΦΙΑ και άλλα 9 δισ. ευρώ οφειλές από διάφοροι άλλους παλαιότερους φόρους (ΦΜΑΠ, ΕΤΑΚ κ.λπ.)

4. Η ΑΑΔΕ έχει αυξήσει θεαματικά την τελευταία διετία τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης σε βάρος των οφειλετών του Δημοσίου.

Συγκεκριμένα:

α) Το 2017 έγιναν 1.721.911 κατασχέσεις «εις χείρας τρίτων» σε τράπεζες κ.λπ. Οι κατασχέσεις του 2017 είναι 2,5 φορές περισσότερες από τις μόλις 670.728 που έγιναν το 2015. Από τις 1.721.911 κατασχέσεις του 2017, οι 1.643.553 έγιναν ηλεκτρονικά, γεγονός που δείχνει και την αποτελεσματικότητα των ηλεκτρονικών μεθόδων είσπραξης.

β) Το 2017 διατάχθηκαν 16.789 πλειστηριασμοί, έναντι 18.005 που είχαν ξεκινήσει το 2016. 

γ) Μικρή μείωση εμφανίζουν μόνο οι εγγραφές υποθήκης σε ακίνητα οφειλετών (λόγω και της αποχής των υποθηκοφυλάκων ενδεχομένως), αλλά μεγάλη αύξηση εμφανίζουν οι νέοι φάκελοι κατάσχεσης που άνοιξαν το 2017 (10.418 συνολικά, οι διπλάσιοι από το 2015).