Skip to main content

Κρίσιμο ραντεβού για τις συντάξεις

Από την έντυπη έκδοση

Του Θάνου Τσίρου 
[email protected]

Επισκέψεις τόσο στο Βερολίνο όσο και στο Λονδίνο περιλαμβάνει γι’ αυτή την εβδομάδα το πρόγραμμα του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου. Λίγες ημέρες πριν από την κατάθεση του προσχεδίου του προϋπολογισμού στη Βουλή -στο οποίο είναι ακόμη ανοικτό το αν θα αποτυπώνεται ή όχι η περικοπή των συντάξεων-, ο υπουργός Οικονομικών μεταβαίνει αύριο στη γερμανική πρωτεύουσα. Το επίσημο πρόγραμμα προβλέπει τη συμμετοχή του κ. Τσακαλώτου -ως παρατηρητή- στις εργασίες ημερίδας που έχει διοργανώσει το Κόμμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και στην οποία θα βρεθούν σοσιαλιστές υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεταξύ των οποίων και ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Όλαφ Σολτς.

Προγραμματισμένη διμερής συνάντηση του κ. Τσακαλώτου με τον κ. Σολτς δεν είχε ανακοινωθεί επίσημα μέχρι και χθες, ωστόσο θεωρείται πολύ πιθανό να υπάρξει ένα πρώτο τετ α τετ για το θέμα των συντάξεων. Άλλωστε, ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών, με τη συνέντευξη που παραχώρησε το Σάββατο στη «Ναυτεμπορική» προανήγγειλε διαβουλεύσεις σε ανώτατο επίπεδο, λέγοντας ότι «το θέμα των συντάξεων θα στηριχθεί στην πειθώ και όχι στην επιβολή». Την Πέμπτη 20 Σεπτεμβρίου ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών θα βρίσκεται στο Λονδίνο για να λάβει μέρος στο 13ο επενδυτικό συνέδριο ελληνικών επιχειρήσεων, ενώ την Παρασκευή θα επιστρέψει στην Αθήνα για την τελική προετοιμασία κατάθεσης του προσχεδίου του προϋπολογισμού στη Βουλή την 1η Οκτωβρίου, ανήμερα του Eurogroup στο Λουξεμβούργο.

 Οι εξελίξεις αναμένεται να είναι ταχύτατες το επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς το απώτατο χρονικό όριο για τη λήψη οριστικών αποφάσεων είναι η 21η Νοεμβρίου, ημερομηνία κατάθεσης του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού στη ελληνική Βουλή. Αρμόδια κυβερνητική πηγή, μετά την ολοκλήρωση των επαφών με τους επικεφαλής των θεσμών την Παρασκευή στην Αθήνα, άφηνε ανοικτό το ενδεχόμενο η κατάργηση της περικοπής των συντάξεων να αποτυπωθεί ακόμη και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού την 1η Οκτωβρίου: «Αν είναι να γίνει κάτι καλό, όσο νωρίτερα γίνει, τόσο το καλύτερο» ήταν η αποστροφή του.

Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι αυτό το ενδεχόμενο αποτυπώνει υπεραισιοδοξία. Και αυτό γιατί: 

1. Και αυτή αλλά και την επόμενη εβδομάδα θα βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη οι διαβουλεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών προκειμένου οι δύο πλευρές να έρθουν πιο κοντά κυρίως στο μείζον θέμα που έχει να κάνει με την πρόβλεψη του πρωτογενούς πλεονάσματος τόσο για το 2018 όσο και για το 2019. Το ακριβές ποσοστό είναι το «κλειδί» για να συμφωνηθούν και το ποιες από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ θα συμπεριληφθούν στο «εκτελεστικό» νομοσχέδιο του προϋπολογισμού, αλλά και το τι πρόκειται να γίνει με το θέμα των συντάξεων. 

2. Το θέμα των συντάξεων, εκτός από την οικονομική του διάσταση, έχει και την πολιτική. Από τα κείμενα της συμφωνίας του Eurogroup δεν προκύπτει ρητή δέσμευση της Ελλάδας να κόψει τις συντάξεις. Προκύπτει ρητή δέσμευση να υλοποιηθούν οι συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις και να διασφαλιστεί η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ. Έτσι, το αν η Ελλάδα μπορεί να προχωρήσει στη διατήρηση της προσωπικής διαφοράς ή όχι, θα πρέπει να επικυρωθεί με πολιτική απόφαση του Eurogroup. Το θέμα, ακόμη και αν συζητηθεί στη συνεδρίαση του Οκτωβρίου (θα γίνει την 1η Οκτωβρίου στο Λουξεμβούργο), πολύ δύσκολα θα οδηγήσει σε αποφάσεις, καθώς μέχρι τότε δεν θα έχει καν κατατεθεί ο ελληνικός προϋπολογισμός ούτε στη Βουλή ούτε στην Κομισιόν, ενώ δεν θα είναι έτοιμη η έκθεση των θεσμών για την πρώτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση. 

Με αυτά τα δεδομένα, το πιο πιθανό είναι ότι το προσχέδιο προϋπολογισμού της 1ης Οκτωβρίου θα αποτυπώνει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις των ψηφισμένων από την ελληνική Βουλή μέτρων. Δηλαδή, θα αποτυπώνει την επίπτωση στο πλεόνασμα του ΕΦΚΑ από την περικοπή των συντάξεων, αλλά και το δημοσιονομικό κόστος των αντίμετρων που έχουν συμφωνηθεί για την επόμενη χρονιά. Πάντως, το ενδιαφέρον του προσχεδίου της 1ης Οκτωβρίου δεν επικεντρώνεται μόνο στο θέμα των συντάξεων αλλά και στο θέμα του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Το ζητούμενο για την ελληνική πλευρά είναι να συντάξει προϋπολογισμό με πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στο 4% του ΑΕΠ, δηλαδή τουλάχιστον 0,5% πάνω από τον επίσημο στόχο. Αυτή η μισή ποσοστιαία μονάδα είναι απαραίτητη για να «χωρέσουν» τα ευνοϊκά μέτρα της επόμενης χρονιάς. Η κοστολόγηση αυτών των μέτρων (σ.σ.: μείωση ΕΝΦΙΑ, επίδομα στέγασης, μείωση συντελεστή φορολόγησης επιχειρήσεων κ.λπ.) έχει συμφωνηθεί με τους εκπροσώπους των θεσμών, αλλά από την τελική πρόβλεψη του πρωτογενούς πλεονάσματος θα εξαρτηθεί και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης αλλά και το πόσα από τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν θα «χωρέσουν» τελικώς. 

 Μετά την 1η Οκτωβρίου, η επόμενη ημερομηνία-κλειδί είναι η 15η Οκτωβρίου, καθώς μέχρι τότε θα πρέπει να κατατεθεί ο ελληνικός προϋπολογισμός στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αν επομένως «χαθεί» η 1η Οκτωβρίου, το επόμενο στοίχημα για την ελληνική πλευρά είναι να στείλει δημοσιονομικά στοιχεία στις 15 Οκτωβρίου που θα αποτυπώνουν και τη μη περικοπή των συντάξεων και την ενεργοποίηση των εξαγγελιών Τσίπρα. Σε κάθε περίπτωση, εξαιρετικά κρίσιμη φαντάζει αυτή τη στιγμή η συνεδρίαση του Eurogroup στις 5 Νοεμβρίου. Είναι η τελευταία πριν από την κατάθεση του ελληνικού προϋπολογισμού στη Βουλή, αλλά και η συνεδρίαση κατά την οποία θα συζητηθεί η έκθεση των θεσμών για την πρώτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας.   

 Στο Λονδίνο

Στη βρετανική πρωτεύουσα, ο κ. Τσακαλώτος θα μεταβεί στις 20 Σεπτεμβρίου ώστε να παραστεί στο 13ο Ετήσιο Ελληνικό Roadshow, το οποίο διοργανώνει το Χρηματιστήριο Αθηνών (19-20/9/18). Την Πέμπτη 20 Σεπτεμβρίου και ώρα 12.30 ο υπουργός θα μιλήσει σε κοινό επενδυτών. Επίσης, θα έχει σειρά συναντήσεων με εκπροσώπους επενδυτικών οίκων όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Οικονομικών. Στο Roadshow θα συμμετέχουν 30 εισηγμένες στο ελληνικό χρηματιστήριο ελληνικές επιχειρήσεις. Έχουν προγραμματιστεί 670 κατ’ ιδίαν συναντήσεις με εκπροσώπους τουλάχιστον 130 αναλυτών και διαχειριστών χαρτοφυλακίων αλλά και 95 επενδυτικών funds.