Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Την αύξηση του ποσοστού της σύνταξης θανάτου – χηρείας στο 70% της σύνταξης του θανόντος (από το 50% που ήταν), τη μείωση της χρονικής διάρκειας του έγγαμου βίου ή του συμφώνου συμβίωσης στα τρία έτη (από πέντε που ήταν), προκειμένου να δικαιούται κάποιος σύνταξη χηρείας, καθώς και την άρση των ηλικιακών περιορισμών για τη χορήγηση σύνταξης λόγω θανάτου προβλέπει η νέα εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, την οποία υπογράφουν ο υπουργός Γιάννης Βρούτσης και ο αρμόδιος υφυπουργός για θέματα Κοινωνικής Ασφάλισης Νότης Μηταράκης, σε εφαρμογή του πρόσφατου νόμου του περασμένου Μαΐου, από 17/5/2019 (ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 19) ο επιζών σύζυγος ή το μέρος του συμφώνου συμβίωσης συνεχίζει να λαμβάνει τη σύνταξη λόγω θανάτου ανεξάρτητα από την ηλικία του.
Ειδικότερα, με τις κοινοποιούμενες διατάξεις οι οποίες ισχύουν και για τους δικαιούχους σύνταξης λόγω θανάτου που έχει επέλθει από 13/5/2016 και στους οποίους έχει απονεμηθεί ή εκκρεμεί σύνταξη θανάτου ισχύουν τα ακόλουθα:
1. Καταργείται το όριο ηλικίας που απαιτούνταν από το άρθρο 12 του ν. 4387/2016 προκειμένου ο επιζών/μέρος συμφώνου συμβίωσης να συνεχίσει να λαμβάνει τη σύνταξη θανάτου και μετά την πρώτη τριετία.
2. Επανυπολογίζεται από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 19 του ν. 4611/2019 (δηλαδή από 17/5/2019) το δικαιούμενο ποσοστό σύνταξης λόγω θανάτου για τον επιζώντα σύζυγο ή το μέρος συμφώνου συμβίωσης στο 70% της σύνταξης που εδικαιούτο ο θανών ασφαλισμένος ή ελάμβανε ο θανών συνταξιούχος.
Η εγκύκλιος επισημαίνει ότι ο ανωτέρω επανακαθορισμός του ποσοστού του επιζώντος ή του μέρους συμφώνου συμβίωσης, παρότι μεταβάλλει το ύψος της παροχής, δεν καθιστά απαραίτητη την έκδοση νέας διοικητικής πράξης, εν προκειμένω νέας τροποποιητικής συνταξιοδοτικής απόφασης για τα πρόσωπα που κατέστησαν συνταξιούχοι λόγω θανάτου με βάση τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 4387/2016 έως και τις 16/5/2019, δηλαδή την προηγούμενη της έναρξης ισχύος του ν. 4611/2019. Και τούτο γιατί ο νέος υπολογισμός και τα ποσά που θα προκύπτουν από αυτόν θα αποτυπώνονται στο εκκαθαριστικό σημείωμα συντάξεων που θα εκδίδεται για τον δικαιούχο σύνταξης θανάτου.
Τα νέα ποσοστά
Αναλυτικά, ο υπολογισμός του νέου ποσού του επιζώντος συζύγου ή του μέρους συμφώνου συμβίωσης έχει ως εξής:
- Εάν υπάρχει μόνο επιζών ή μέρος που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, το 70%.
- Εάν εκτός από τον επιζώντα υπάρχει και διαζευγμένος (με 10ετή γάμο), το ποσοστό του διαζευγμένου ορίζεται στο 25% του ποσού που δικαιούται ο επιζών σύζυγος, ήτοι 17,5% του ποσού της σύνταξης που εδικαιούτο ο θανών ασφαλισμένος ή ελάμβανε ο θανών συνταξιούχος.
- Εάν ο θανών έχει παιδί, τότε αυτό λαμβάνει το 25% του ποσού της σύνταξής του. Εάν το παιδί είναι ορφανό και από τους δύο γονείς και δεν δικαιούται σύνταξη από τους δύο γονείς, τότε λαμβάνει ποσοστό 50%. Εάν ο θανών έχει περισσότερα από ένα παιδιά, τότε ισχύουν τα εξής:
α) Εάν υπάρχει επιζών σύζυγος ή και διαζευγμένος, στα παιδιά θα επιμεριστεί ισόποσα το ποσοστό σύνταξης που απομένει μετά την αφαίρεση από το 100% της σύνταξης του θανόντος του ποσοστού 70% που δικαιούται ο επιζών ή/και ο διαζευγμένος (δηλαδή στα τέκνα επιμερίζεται το 30%).
β) Εάν δεν υπάρχουν άλλα δικαιοδόχα πρόσωπα εκτός από τα παιδιά, τότε έκαστο θα λάβει το 25% του ποσού της σύνταξης, αρκεί το άθροισμα των ποσοστών τους να μην υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης του θανόντος, οπότε και τα ποσοστά αυτά θα πρέπει να επανακαθοριστούν αναλογικά.
Σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αναφέρει ότι με την εγκύκλιο «δίνεται ένα τέλος στον εμπαιγμό και στην πολιτική σκοπιμότητα της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας, η οποία απλά νομοθέτησε για προεκλογικούς λόγους και χωρίς την παραμικρή προετοιμασία τις αλλαγές στις συντάξεις χηρείας».
