Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Μέχρι το φθινόπωρο έχει αποφασίσει να παρατείνει η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών την προθεσμία για την υποβολή αιτήσεων ένταξης οφειλετών του Δημοσίου στη ρύθμιση που προβλέπει τη δυνατότητα τμηματικής αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση σε έως και 120 μηνιαίες δόσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, η προθεσμία υποβολής αιτήσεων, η οποία λήγει κανονικά στις 28 Ιουνίου, θα παραταθεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου και θα λήξει ταυτόχρονα με τη ρύθμιση των χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Ως εκ τούτου, εκατομμύρια οφειλέτες του Δημοσίου θα έχουν τέσσερις μήνες στη διάθεσή τους για να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση.
Ωστόσο, οι φορολογούμενοι με οφειλές άνω των 150.000 ευρώ, τις οποίες έχουν αφήσει αρρύθμιστες για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, θα απαιτηθεί να σπεύσουν να τις ρυθμίσουν πριν από τις 28 Ιουνίου, διότι σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούν αντιμέτωποι με τη δυσάρεστη έκπληξη της δημοσιοποίησης των στοιχείων τους (συνοδευόμενων με τα ποσά που οφείλουν) στο διαδίκτυο.
Συγκεκριμένα, στις 28 Ιουνίου, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) θα αναρτήσει στον διαδικτυακό της τόπο (στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr) λίστες με τα ονόματα, τις επωνυμίες, τις διευθύνσεις και τους ΑΦΜ όλων των φυσικών και των νομικών προσώπων που έχουν αφήσει απλήρωτα ή αρρύθμιστα για περισσότερο από ένα έτος ληξιπρόθεσμα χρέη άνω των 150.000 ευρώ προς τις φορολογικές υπηρεσίες.
Η παράταση της προθεσμίας για την ένταξη των οφειλετών του Δημοσίου στη ρύθμιση του ν. 4611/2019 αναμένεται, εκτός απροόπτου, να δημοσιοποιηθεί σήμερα. Η απόφαση θα υπογραφεί από την αρμόδια υφυπουργό Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου.
Η ρύθμιση
Από τις 21 Μαΐου που τέθηκε σε ισχύ, η ρύθμιση έχει τύχει θερμότατης υποδοχής από χιλιάδες οφειλέτες. Μέσα στις πρώτες επτά ημέρες λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής για την υποβολή των αιτήσεων (από τις 21 έως τις 28 Μαΐου) υποβλήθηκαν περισσότερες από 45.000 αιτήσεις και ρυθμίστηκαν ήδη οφειλές συνολικού ύψους 402 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 311 εκατ. είναι κύρια οφειλή και τα 91 εκατ. προσαυξήσεις.
Η ρύθμιση είναι ιδιαίτερα ελκυστική για οφειλέτες που είναι φυσικά πρόσωπα, ατομικές επιχειρήσεις ή νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς τους δίνει τη δυνατότητα να εξοφλήσουν έως και σε 120 μηνιαίες δόσεις, με έκπτωση τουλάχιστον 10% επί των συσσωρευμένων προσαυξήσεων και τόκων, οφειλές τους προς τις ΔΟΥ, τα ελεγκτικά κέντρα και τα τελωνεία, οι οποίες έγιναν ληξιπρόθεσμες μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2018. Επιπλέον, η ρύθμιση δίνει τη δυνατότητα σημαντικής επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων μέχρι 31/12/2018 οφειλών προς τις φορολογικές υπηρεσίες, καθώς επιτρέπει να εξοφληθούν τμηματικά σε έως και 120 μηνιαίες δόσεις ακόμη και ληξιπρόθεσμα χρέη που έχουν ήδη ρυθμιστεί σε έως και 12 ή έως και 24 μηνιαίες δόσεις, με βάση τις «πάγιες ρυθμίσεις» των ν. 4152/2013 και 4174/2013.
Ειδικότερα, στη ρύθμιση των άρθρων 98 έως 109 του ν. 4611/ 2019 επιτρέπεται να υπαχθεί το σύνολο των ληξιπρόθεσμων έως και την 31η Δεκεμβρίου 2018 οφειλών, οι οποίες, κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής, έχουν βεβαιωθεί και έχουν καταχωριστεί στα βιβλία της Φορολογικής Διοίκησης (ΔΟΥ, ελεγκτικών κέντρων, τελωνείων) και δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή πληρωμής ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής. Προαιρετικά, έπειτα από επιλογή του οφειλέτη, μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση των άρθρων 98 έως 109 του ν. 4611/ 2019, ληξιπρόθεσμες έως και τις 31/12/2018 οφειλές οι οποίες έχουν ήδη υπαχθεί σε «πάγια ρύθμιση» 12 ή 24 δόσεων, κατά τις διατάξεις του άρθρου 1, παράγραφος Α, υποπαράγραφος Α.2 του ν. 4152/2013, του άρθρου 43 του ν. 4174/2013 ή σε ρύθμιση κατά τις διατάξεις του άρθρου 5, παράγραφος 5, του ν. 2275/ 1994, η οποία είναι σε ισχύ.
Η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτυακής εφαρμογής, η οποία λειτουργεί στο σύστημα ΤΑΧΙSnet (στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr). Η αίτηση για ρύθμιση επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν. 1599/ 1986. Εξαιρετικά και σε περίπτωση που υφίσταται τεχνική αδυναμία διαδικτυακής υποστήριξης, η αίτηση θα μπορεί να υποβάλλεται στη ΔΟΥ ή το τελωνείο ή σε άλλη υπηρεσία της ΑΑΔΕ, ο προϊστάμενος της οποίας είναι αρμόδιος για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής.
Όταν η αίτηση δεν υποβάλλεται από τον πρωτοφειλέτη, η υποβολή της πρέπει να διενεργείται μόνο στην αρμόδια για την επιδίωξη της είσπραξης των οφειλών υπηρεσία.
Υπολογισμός των δόσεων
Σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού των δόσεων της ρύθμισης, ισχύουν τα εξής:
Α. Φυσικά πρόσωπα: Σε φορολογούμενους – φυσικά πρόσωπα με συνολικό εισόδημα φορολογικού έτους 2017 (ατομικό δηλωθέν, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο) μέχρι 10.000 ευρώ χορηγείται δυνατότητα εξόφλησης των οφειλών τους σε έως και 120 μηνιαίες δόσεις και με έκπτωση 10% επί των προσαυξήσεων και των τόκων, υπό τον περιορισμό ότι το ποσό κάθε μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 30 ευρώ. Για τους οφειλέτες με εισόδημα έτους 2017 άνω των 10.000 ευρώ, ο αριθμός των δόσεων καθορίζεται από τη Φορολογική Διοίκηση με βάση τα ακόλουθα βήματα:
1ο βήμα: Με βάση το συνολικό εισόδημα του φορολογικού έτους 2017 προσδιορίζεται το «ετήσιο ποσό καταβολών» κάθε οφειλέτη με τη χρήση προοδευτικής κλίμακας συντελεστών κλιμακούμενων από 4% έως 25%. Οι συντελεστές αυτοί:
α) μειώνονται κατά μία ποσοστιαία μονάδα και κλιμακώνονται από 3% έως 24% για κάθε οφειλέτη με ένα εξαρτώμενο τέκνο,
β) μειώνονται κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες και κλιμακώνονται από 2% έως 23% για κάθε οφειλέτη με δύο εξαρτώμενα τέκνα,
γ) μειώνονται κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες και κλιμακώνονται από 1% έως 22% για κάθε οφειλέτη με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα.
2ο βήμα: Το «ετήσιο ποσό καταβολών» διαιρείται, στη συνέχεια, με τον αριθμό 12 και έτσι ανάγεται σε «μηνιαίο ποσό καταβολής». 3ο βήμα: Το ποσό της ρυθμιζόμενης οφειλής διαιρείται με το «μηνιαίο ποσό καταβολής». Το πλήθος των δόσεων της ρύθμισης προκύπτει από το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης αυτής.
Σε κάθε περίπτωση, ισχύουν οι ακόλουθοι τρεις περιορισμοί, βάσει των οποίων το ποσό κάθε μηνιαίας δόσης μπορεί να διαφοροποιηθεί μετά τους παραπάνω υπολογισμούς:
- το ελάχιστο ποσό κάθε μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο των 30 ευρώ.
- ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων δεν μπορεί να είναι χαμηλότερος των 18.
- ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος των 120.
Σε περίπτωση που ο περιορισμός της ελάχιστης δόσης των 30 ευρώ έχει ως συνέπεια να προκύπτει αριθμός δόσεων μικρότερος των 18, ο αριθμός των δόσεων ορίζεται περιορίζεται σε επίπεδο χαμηλότερο των 18. Κάτι τέτοιο συμβαίνει με ποσά οφειλών χαμηλότερα των 540 ευρώ.
Τόκοι και εκπτώσεις
Εάν ο οφειλέτης επιλέξει πριν από την υπαγωγή της οφειλής του στη ρύθμιση να καταβάλει την οφειλή του σε πλήθος δόσεων μικρότερο κατά 20%-90% από αυτό που προκύπτει με βάση τους παραπάνω υπολογισμούς, δικαιούται έκπτωσης 15%-90% επί των προσαυξήσεων και των τόκων εκπρόθεσμης καταβολής.
Σε περίπτωση που ο οφειλέτης επιλέξει να εξοφλήσει εφάπαξ την οφειλή του, διαγράφεται το σύνολο των τόκων και των προσαυξήσεων.
Βασικές οφειλές που υπάγονται στη ρύθμιση θα επιβαρύνονται με τόκο που ανέρχεται σε 5% ετησίως.
Κατ’ εξαίρεση, βασικές συνολικές οφειλές μέχρι 3.000 ευρώ ανά ΔΟΥ, ελεγκτικό κέντρο ή τελωνείο που υπάγονται στη ρύθμιση, δεν επιβαρύνονται με προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, εφόσον ο οφειλέτης είναι φυσικό πρόσωπο και το συνολικό εισόδημά του δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ.
Η καθυστέρηση καταβολής μιας δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση 2%.
Β. Νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα: Οι κανόνες υπολογισμού των δόσεων και οι όροι υπαγωγής για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα είναι ίδιοι με αυτούς που ισχύουν για τα φυσικά πρόσωπα.
Αν οι ανωτέρω οφειλέτες έχουν προβεί σε διακοπή εργασιών, ως συνολικό εισόδημα για τον υπολογισμό του αριθμού των δόσεων λαμβάνεται υπ’ όψιν το συνολικό εισόδημα, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο, του φορολογικού έτους διακοπής εργασιών. Σε περίπτωση νομικού προσώπου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχει προβεί σε διακοπή εργασιών πριν από την 1η Ιανουαρίου 2013 χορηγείται ο μέγιστος αριθμός δόσεων.
Γ. Νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες κερδοσκοπικού χαρακτήρα: Για οφειλέτες που είναι νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες κερδοσκοπικού χαρακτήρα χορηγείται δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών τους σε έως και 24 μηνιαίες δόσεις και κατ’ εξαίρεση σε έως και 36 μηνιαίες δόσεις, εφόσον πρόκειται για οφειλές που βεβαιώνονται από έκτακτη αιτία ή φόρους που καταβάλλονται εφάπαξ. Σε περίπτωση επιλογής λιγότερων δόσεων από τις 24 ή τις 36, κατά περίπτωση προβλέπεται ταυτόχρονη απαλλαγή από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
Ειδικότερα, για οφειλές που μπορούν να ρυθμίζονται σε έως και 24 δόσεις, η απαλλαγή από τις προσαυξήσεις και τους τόκους προσδιορίζεται ως εξής:
α) 100%, για εφάπαξ καταβολή,
β) 80%, για καταβολή σε 2 έως 6 μηνιαίες δόσεις,
γ) 60%, για καταβολή σε 7 έως 12 μηνιαίες δόσεις,
δ) 40%, για καταβολή σε 13 έως 18 μηνιαίες δόσεις,
ε) 20%, για καταβολή σε 19 έως 22 μηνιαίες δόσεις.
Για οφειλές που μπορούν να ρυθμίζονται σε έως 36 δόσεις, η απαλλαγή από τις προσαυξήσεις και τους τόκους προσδιορίζεται ως εξής:
α) 100%, για εφάπαξ καταβολή,
β) 85%, για καταβολή σε 2 έως 6 μηνιαίες δόσεις,
γ) 70%, για καταβολή σε 7 έως 12 μηνιαίες δόσεις,
δ) 60%, για καταβολή σε 13 έως 18 μηνιαίες δόσεις,
ε) 40%, για καταβολή σε 19 έως 24 μηνιαίες δόσεις,
στ) 20%, για καταβολή σε 25 έως 30 μηνιαίες δόσεις.
Υπενθυμίζεται ότι για την υπαγωγή στη ρύθμιση είναι απαραίτητη η υποβολή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος της τελευταίας πενταετίας, με τελευταίο έτος το φορολογικό έτος 2017.