Με τη διαφαινόμενη έξοδο της Ελλάδας από τα προγράμματα στήριξης ξεπεράστηκε και η δημοσιονομική κρίση στην ευρωζώνη; Δεν είναι και τόσο βέβαιο. Γι’ αυτό το λόγο κορυφαίοι οικονομολόγοι από τη Γερμανία και τη Γαλλία ζητούν ριζικές μεταρρυθμίσεις. «Η Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση συνεχίζει να έχει σοβαρές ελλείψεις, η θεσμική και δημοσιονομική της αρχιτεκτονική παραμένουν ασταθείς» αναφέρεται σε κείμενο θέσεων που παρουσιάστηκε χθες στο Βερολίνο.
Δομές ελέγχου της δημοσιονομικής πολιτικής
Οι 14 συντάκτες του γύρω από τον πρόεδρο του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομίας Μαρσέλ Φράτσερ και τον επικεφαλής του Ινστιτούτου IFO του Μονάχου Κλέμενς Φουστ ζητούν μεταξύ άλλων αλλαγές στα ασαφή κριτήρια σύγκλισης του Μάαστριχτ, ένα ευρωπαϊκό σύστημα εγγύησης καταθέσεων. Αντιρρήσεις εκφράζουν για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, ο οποίος θα πρέπει κατά τη γνώμη τους να μεταρρυθμιστεί. «Η πολιτική και οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων για τον ESM πρέπει να διασφαλίζουν ότι χώρες με διαρκή δημοσιονομικά προβλήματα δεν θα πρέπει να παίρνουν χρήματα με προγράμματα στήριξης» αναφέρεται στο κείμενο.
Επίσης οι 14 ζητούν καλύτερη εποπτεία της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής των χωρών-μελών της ζώνης του ευρώ μέσω ενός ανεξάρτητου θεσμού και τον καλύτερο έλεγχο του μεταρρυθμισμένου ESM με τη δημιουργία δομών ελέγχου. Οι οικονομολόγοι ζητούν επίσης τη λογοδοσία των υπευθύνων του ESM απέναντι στους πολιτικούς. Και προτείνουν ο διευθυντής του ESM να αιτιολογεί σε επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τα προγράμματα στήριξης. «Δεν σημαίνει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έπρεπε να παίρνει αποφάσεις» συμπληρώνει ο Κλέμενς Φουστ, «αλλά θα βοηθούσε μια ενδελεχής παρουσίαση και αιτιολόγηση των προγραμμάτων διάσωσης». Ο οικονομικός έλεγχος θα πρέπει να παραμείνει στον ίδιο τον ESM, σύμφωνα με τους οικονομολόγους.
«Κανόνες που να τηρούνται»
«Έτσι όπως είναι σήμερα οργανωμένη η ευρωζώνη, το ευρώ δεν είναι βιώσιμο» υποστηρίζει ο Μαρσέλ Φράτσερ. «Η ανησυχία συνίσταται στο να μείνουν οι πολιτικοί με σταυρωμένα τα χέρια» προσθέτει αναφερόμενος στην οικονομική ανάκαμψη της ευρωζώνης. «Αυτήν την περίοδο υπάρχουν χρονικά περιθώρια, του χρόνου έχουμε ευρωεκλογές». Οι μεταρρυθμίσεις που ζητούν οι οικονομολόγοι στοχεύουν στην ανάληψη μεγαλύτερων ευθυνών από τις ίδιες τις χώρες. «Παράλληλα επιδιώκουμε καλύτερο συντονισμό, θέλουμε καλύτερους και πιο έξυπνους κανόνες, που όμως να τηρούνται» υπογραμμίζει ο Φράτσερ.
Προτείνουν ακόμη να κοπεί ο φαύλος κύκλος δημοσιονομικής εξάρτησης ανάμεσα στα κράτη και τις τράπεζές τους με τη δημιουργία αποθεματικών κεφαλαίων για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων κινδύνων από κρατικά ομόλογα. Για να προχωρήσουν όμως όλα αυτά, θα πρέπει βέβαια να συγκροτηθεί κυβέρνηση στο Βερολίνο.
Η υπηρεσιακή καγκελάριος θα βρίσκεται αύριο στο Παρίσι για να ανταλλάξει απόψεις με τον πρόεδρο Μακρόν. Και βέβαια δεν συμφωνούν όλοι με αυτές τις προτάσεις. «Δεν έχω ακούσει μέχρι στιγμής ένα πειστικό επιχείρημα για την μετατροπή του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο» είπε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Βίτο Κονστάντσιο στην ιταλική εφημερίδα La Repubblica. «Ο μηχανισμός διάσωσης πληροί τα καθήκοντά του και το κάνει καλά. Γιατί να τον αλλάξουμε;».
