Πρόβλεψη για ύφεση η οποία μπορεί να φτάσει και στο 7,9% το 2020 με βάση το δυσμενές σενάριο παρά τη λήψη μέτρων, καταγράφεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας που κατατέθηκε στην Κομισιόν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου. Όσον αφορά το 2021 η οικονομία εκτιμάται ότι θα επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης 5,1%. Τουρισμός, μεταφορές και ναυτιλία οι τομείς που θα πληγούν περισσότερο ενώ το χρέος θα φτάσει στο 188,8% του ΑΕΠ το 2020 για να επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 το επόμενο έτος (2021).
Σύμφωνα με το βασικό σενάριο, η ύφεση εκτιμάται ότι φέτος θα ανέλθει στο 4,7% το 2020 μετά την λήψη των μέτρων της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας (ύφεση 10% χωρίς τη λήψη μέτρων) και υπό την προϋπόθεση ότι η υγειονομική κρίση εξασθενεί το β΄εξάμηνο του 2020.
Με βάση το δυσμενές σενάριο η ύφεση το 2020 θα φτάσει στο 7,9% φέτος (ύφεση 13,2% χωρίς μέτρα). Όσον αφορά το πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης (κατά ESA) εκτιμάται ότι θα καταγραφεί πρωτογενές έλλειμμα 1,9% σύμφωνα με το βασικό σενάριο και στο 2,8% με βάση το δυσμενές σενάριο.
Όπως επισημαίνεται, η συνολική αξία των μέτρων ανέρχεται σε 17,35 δισ. ευρώ (ίσο με το 10% του ΑΕΠ) και το ταμειακό κόστος σε 11,5 δισ. ευρώ (6,5% του ΑΕΠ) σε ετήσια βάση και σε 12,35 δισ. ευρώ για τους μήνες έως τον Ιούνιο, εάν ληφθεί υπόψη ότι θα ξεκινήσει η επιστροφή των αναστολών που έχουν δοθεί σε φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές από τον Αύγουστο και μετά. Έως τον Ιούνιο το δημοσιονομικό κόστος των μέτρων αγγίζει τα 10,35 δισ. ευρώ και τα 9,5 δισ. ευρώ σε επίπεδο έτους, εάν ληφθούν υπόψη οι επιστροφές ορισμένων ποσών αναστολών έως το τέλος του έτους.
Στο συγκεκριμένο σενάριο δεν περιλαμβάνονται τα μέτρα που θα απαιτηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα όπως
- Επιδότηση βραχυχρόνιας εργασίας μέσω του Προγράμματος SURE
- Χορήγηση δανείων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων
- Νέο πλαίσιο επιδότησης δανείων πρώτης κατοικίας
- Νέες πολιτικές που θα εφαρμοστούν σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας τους επόμενους μήνες (τουρισμό, μεταφορές κ.λπ.) και παρεμβάσεις ρευστότητας του Δημοσίου.
Με την υλοποίηση των παραπάνω πολιτικών, η συνολική αξία των μέτρων που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της πανδημίας, και η οποία αφορά πραγματική ρευστότητα για τις ελληνικές επιχειρήσεις και τους εργαζομένους, ξεπερνά τα 24 δισ. ευρώ.
Τουρισμός, μεταφορές και ναυτιλία αναμένεται να είναι οι τομείς που πλήττονται περισσότερο, με την τουριστική βιομηχανία να αντιμετωπίζει τις μεγαλύτερες απώλειες. Οι μεγαλύτερες αρνητικές επιπτώσεις θα καταγραφούν το 2ο τρίμηνο του έτους λόγω του lockdown με μείωση των επενδύσεων, «πάγωμα» του τουρισμού και του εμπορίου, επιπτώσεις στην απασχόληση , απώλεια εισοδήματος από το κλείσιμο των επιχειρήσεων ή τη μείωση του τζίρου σε όσες λειτουργούν, «αναβολή» καταναλωτικών δαπανών λόγω της κοινωνικής απόστασης με εξαίρεση τρόφιμα, φαρμακευτικά/ ιατρικά είδη και online αγορές. Οι επενδύσεις εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά 4,6% λόγω της διακοπής στις αλυσίδες ανεφοδιασμού, των αυστηρότερων όρων χρηματοδότησης και την υψηλή αβεβαιότητα που επηρεάζει τα επενδυτικά σχέδια. Αντίθετα, η δημόσια κατανάλωση αναμένεται να παραμείνει θετική και να αυξηθεί κατά 1,0% λόγω των αυξημένων δαπανών στον τομέα της υγείας. Οι εξαγωγές εκτιμάται ότι θα καταγράψουν απότομη πτώση κατά 19,2% και οι εισαγωγές να μειωθούν κατά 14,2%.
Για το 2021, στο Πρόγραμμα Σταθερότητας σημειώνεται ότι θα υπάρξει αποφασιστική δράση για την στήριξη της απασχόλησης και των επιχειρήσεων μέσω ενίσχυσης της ρευστότητας σε συνδυασμό με πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί και θα ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης 5,1% θα προέλθει, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, στην ενίσχυση των επενδύσεων και της ιδιωτικής κατανάλωσης (+4,2%) ενώ αύξηση εκτιμάται ότι θα καταγραφεί στην απασχόληση. Οι εξαγωγές να κερδίσουν το «χαμένο έδαφος» του 2020 λόγω της σταδιακής εξομάλυνσης του εμπορίου σε παγκόσμιο επίπεδο και την αποκατάσταση της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού. Όσον αφορά τον τουρισμό, ο συγκεκριμένος τομέας φαίνεται ότι θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να επιστρέψει στα επίπεδα δραστηριότητας πριν από τον κωρονοϊό.
Αύξηση του χρέους στο 188,8% /ΑΕΠ ΤΟ 2020
Με βάση τα όσα αναφέρονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, το χρέος της γενικής κυβέρνησης φέτος θα αυξηθεί στα 337 δισ. ευρώ ή 188,8% του ΑΕΠ από 331,1 δισ. ευρώ (176,6% του ΑΕΠ) το 2019 για να υποχωρήσει στα 334 δισ. ευρώ ή στο 176,8% του ΑΕΠ το 2021.
Η απόφαση να συμπεριληφθεί η Ελλάδα στο σύστημα αγοράς ομολόγων έκτακτης ανάγκης (PEPP) θα περιορίσει την πίεση στο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της Ελλάδας. Υπενθυμίζει ότι με βάση το ετήσιο πρόγραμμα δανεισμού του ΟΔΔΗΧ, το 2020 η χώρα μας θα δανειστεί 8 δισ. ευρώ από τις αγορές. Ωστόσο σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα συντάχθηκε με βάση ότι οι ανάγκες χρηματοδότησης για το 2020 θα είναι σχεδόν μηδενικές. Ωστόσο λόγω της πανδημίας το συγκεκριμένο πρόγραμμα χρηματοδότησης θα πρέπει να προσαρμοστεί για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών λόγω της πανδημίας. Από τις εκδόσεις που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα ήδη έχει καλυφθεί το 50% του δανειακού προγράμματος.
Δημοσιονομικό Συμβούλιο: Δύο κίνδυνοι για το 2021
Ειδικά το Δημοσιονομικό συμβούλιο, αναφερόμενο στο 2021 επισημαίνει δύο κινδύνους η οποίοι μπορεί να επιβραδύνουν την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας: η μη παροδική μείωση των αμοιβών της εργασίας, και κατά συνέπεια την αδυναμία της ιδιωτικής κατανάλωσης να επανέλθει άμεσα στα προ της κρίσης επίπεδα και η ενδεχόμενη ένταση και κατεύθυνση των δημοσιονομικών μέτρων, υπό την έννοια ότι στις τρέχουσες εξαιρετικά δυσμενείς περιστάσεις ο στόχος της «επανεκκίνησης» της οικονομίας είναι πρωτεύων σε συνάρτηση πάντα με τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας. «Υπό αυτές τις συνθήκες θα είναι καθοριστικές οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την εξασφάλιση επαρκών πρόσθετων πόρων προς αντιμετώπιση των έντονων υφεσιακών επιδράσεων της κρίσης» σημειώνει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο.
