Από την έντυπη έκδοση
Η ενίσχυση της διασύνδεσης των 500 περίπου startups που υπάρχουν στην Ελλάδα και η συνεργασία τους με μεγαλύτερες επιχειρήσεις, η διασύνδεση με τα πανεπιστήμια, αλλά και η ενίσχυση της ανάπτυξης της έρευνας και της τεχνολογίας με φορολογικά κίνητρα, αποτελούν «στοίχημα» για τις νεοφυείς επιχειρήσεις. «Η χρηματοδότηση δεν είναι πρόβλημα, αυτή τη στιγμή είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση, αλλά πρέπει τα χρήματα να πάνε εκεί που πρέπει και να δοθούν».
Τα παραπάνω τόνισε ο Βασίλης Αντωνιάδης, senior partner και managing director Athens της Boston Consulting Group, παρουσιάζοντας στο επενδυτικό Συνέδριο του ΣΕΒ μελέτη που πραγματοποιήθηκε με την ομάδα νέων επιχειρηματιών του Συνδέσμου, σημειώνοντας πως σε όλη την Ευρώπη αναπτύσσονται ολόκληρες περιοχές με βάση την τεχνολογία με τη σύνδεση της επιχειρηματικότητας με την πανεπιστημιακή κοινότητα, ή δόθηκαν φορολογικά κίνητρα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις ή κίνητρα για να έρθουν στελέχη με μείωση των φόρων των φυσικών προσώπων.
Ειδικότερα, όπως περιγράφεται στη μελέτη την οποία συνυπογράφουν, πέραν του κ. Αντωνιάδη, οι Μάρκος Γιακουμέλος, Θάνος Πετκάκης και Ζαχαρίας Ζαχαρία, έχει φθάσει η στιγμή να ενεργοποιήσει η χώρα μας την κινητήριο δύναμη των νεοφυών επιχειρήσεων, καθόσον διαθέτει ανθρώπινο δυναμικό με υψηλό μορφωτικό επίπεδο: 25% του πληθυσμού ηλικίας 25-64 ετών διαθέτει πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 16%), και 25% διαθέτει πτυχίο στη φυσική, στη χημεία, στην τεχνολογία, στη μηχανική και στα μαθηματικά (ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 22%).
Εν μέσω τριών ηπείρων η χώρα μας έχει γύρω της σημαντικές αγορές ανήκοντας η ίδια στην αγορά της Ε.Ε., αξίας 15 τρισ. ευρώ, με εξαιρετικά χαρακτηριστικά όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης. Βάσει της μελέτης, για να δημιουργήσει η Ελλάδα ένα βιώσιμο οικοσύστημα για τις startups, χρειάζεται μια νέα προσέγγιση. Το Host-Up Greece, όπως το ονομάζει η Boston Consulting Group, συνδυάζει ανάληψη δράσης από τον ιδιωτικό τομέα, σειρά από προτάσεις για νομοθετικές μεταρρυθμίσεις και πρωτοβουλίες που ενθαρρύνουν την καινοτομία, με σκοπό την τροφοδότηση της κινητήριας δύναμης των startups στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα οι δημοσιονομικές δαπάνες υλοποίησης της πρότασης θα ισοσκελιστούν εντός τεσσάρων ετών, ενώ ο καθαρός δημοσιονομικός αντίκτυπος των αλλαγών αυτών θα είναι εξαιρετικά θετικός αφού θα συμβάλει στη δημιουργία περί των 1.600 startups και περισσότερων από 15.500 νέων θέσεων εργασίας. Ποιοι είναι οι κλάδοι που θα μπορούσαν να σηκώσουν αυτό το βάρος; Η έρευνα δείχνει ότι τα ταξίδια και ο τουρισμός, η ναυτιλία και τα logistics, και η καθαρή τεχνολογία και η ενέργεια ξεχωρίζουν για νέες τεχνολογικές εξελίξεις. Αυτό που θεωρείται καθοριστικό, σύμφωνα με την ΒCG είναι ότι το Host-Up Greece στηρίζεται σε τέσσερις διαρθρωτικούς άξονες, δηλαδή:
- Δίκτυο καινοτομίας με συνεργασία μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και startups. Προτείνεται η δημιουργία ιδιωτικού, ανεξάρτητου ταμείου έρευνας και ανάπτυξης.
- Ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον για την ανάπτυξη, που διευκολύνει τους επιχειρηματίες να ιδρύουν, να θέτουν σε λειτουργία και ενδεχομένως να κλείνουν μια startup γρήγορα και εύκολα, και να παρέχει φορολογικά κίνητρα για την επιτάχυνση της ανάπτυξης των startups.
- Καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, ανταγωνιστικές αμοιβές και με εξειδικευμένες δεξιότητες, που να ταιριάζουν με τις τρέχουσες ανάγκες της αγοράς.
- Βιώσιμη χρηματοδότηση, δηλαδή, διαρκή πρόσβαση σε κεφάλαιο, που παρέχει τη δυνατότητα στις startups να αναπτυχθούν και να γνωρίσουν την επιτυχία μακροπρόθεσμα. Εκτός από το Equifund, εναλλακτικές πηγές κεφαλαίου θα μπορούσε να είναι η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (αναμένεται να λειτουργήσει εντός του έτους), εταιρικό Venture Capital, Equity Crowdfunding, το ΕΣΠΑ, κ.λπ.
Στην ίδια μελέτη αναφέρεται ότι η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, μετέτρεψαν ολόκληρες πόλεις σε προορισμούς για την εγκατάσταση και ανάπτυξη startups. Το Ισραήλ απέκτησε διεθνές βεληνεκές όταν η Mobileye, νεοφυής επιχείρηση από τον χώρο της τεχνολογίας, εξαγοράστηκε από την Intel έναντι 15 δισ. δολ. ΗΠΑ, ενώ στην Ελβετία το 2016 νεοφυείς επιχειρήσεις άντλησαν 772 εκατ. ευρώ (το 0,14% του ΑΕΠ της) κυρίως από ξένους επενδυτές.
Οι προκλήσεις για τις νεοφυείς
Σύμφωνα με τη μελέτη των Βασίλη Αντωνιάδη (senior partner και managing director Athens της BCG), Μάρκου Γιακουμέλου, Θάνου Πετκάκη και Ζαχαρία Ζαχαρία (ομάδα νέων επιχειρηματιών του ΣΕΒ), το πρωτόγνωρο σκηνικό startups στην Ελλάδα αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Γεγονός είναι ότι το 59% των εργοδοτών δεν είναι σε θέση να βρουν κατάλληλα καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, παρ’ ότι υπάρχει υψηλός αριθμός αποφοίτων στους τομείς της φυσικής, της χημείας, της τεχνολογίας, της μηχανικής, αλλά και των μαθηματικών.
Η έλλειψη θεσμικής στήριξης και τα περιορισμένα κρατικά κίνητρα εξακολουθούν να αποθαρρύνουν τις επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη, και τη συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης μεταξύ εταιρειών, πανεπιστημίων και startups.
Χαρακτηριστικό είναι ότι μόνο 40% των επενδύσεων της χώρας σε έρευνα και ανάπτυξη πραγματοποιούνται από εταιρείες. Το οικονομικό περιβάλλον είναι περιοριστικό και σύνθετο και η διάρθρωση της αγοράς αντιπαραγωγική.
