Αν κάποιος σκεφτεί το σπανάκι, το μυαλό του ίσως, πέρα από τη διατροφή, να πάει στον γνωστό ναυτικό των κόμικ, Ποπάι- αλλά είναι μάλλον απίθανο να πάει στον εντοπισμό εκρηκτικών.
Επιστήμονες του ΜΙΤ, με επικεφαλής τον καθηγητή χημικής μηχανικής Μάικλ Στράνο, προέβησαν σε σχετική δημοσίευση στο Nature Materials, περιγράφοντας πρωτοποριακή διαδικασία ενσωμάτωσης νανοσωλήνων άνθρακα στα φύλλα του φυτού.
Το αποτέλεσμα ήταν η μεταμόρφωσή του σε βιονικό αισθητήρα, οποίος είναι σε θέση να εντοπίζει νιτροαρωματικές ενώσεις, όπως αυτές που χρησιμοποιούνται σε νάρκες και σε άλλα εκρηκτικά. Το φυτό, στη συνέχεια, αποστέλλει ασύρματα το σχετικό σήμα προειδοποίησης σε μια φορητή συσκευή.
Το συγκεκριμένο επίτευγμα ανήκει στο ευρύτερο πεδίο της λεγόμενης «νανοβιονικής των φυτών», η οποία «παντρεύει» τα ηλεκτρονικά συστήματα με τα φυτά σε μικροκλίμακα, εισάγοντας τα κατάλληλα νανοσωματίδια στο φυτό και προσδίδοντάς του έτσι πρωτοφανείς δυνατότητες.
Όταν το φυτό ανιχνεύσει στο έδαφος τις εκρηκτικές χημικές ουσίες, μέσω του νερού που απορροφά με τις ρίζες του, τότε οι νανοσωλήνες άνθρακα εκπέμπουν ένα φθορίζον ασύρματο σήμα, το οποίο είναι δυνατό να διαβαστεί από μια υπέρυθρη κάμερα φορητής συσκευής (και στο μέλλον από την κάμερα ενός κινητού τηλεφώνου). Αυτή, μετά, στέλνει μήνυμα στον χρήστη. Προς το παρόν, είναι εφικτή η ανίχνευση εκρηκτικών που απέχουν έως ένα μέτρο από το βιονικό φυτό, αλλά μελλοντικά η απόσταση αυτή μπορεί να αυξηθεί. Η ίδια τεχνολογία, κατά τους ερευνητές, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για την ανίχνευση περιβαλλοντικής ρύπανσης αντί εκρηκτικών.
«Πρόκειται για μια πρωτοποριακή επίδειξη του πώς μπορέσαμε να υπερβούμε το φράγμα επικοινωνίας μεταξύ φυτών και ανθρώπων» λέει ο Στράνο, ο οποίος θεωρεί πως οι δυνατότητες των φυτών θα μπορούσαν να «δαμαστούν» έτσι ώστε να παρέχουν προειδοποιήσεις σχετικά με παρουσία επιβλαβών ουσιών ή περιβαλλοντικών συνθηκών όπως η ξηρασία. Κατά τον ίδιο, τα φυτά είναι ιδανικά για την παρακολούθηση του περιβάλλοντος επειδή εκ των πραγμάτων λαμβάνουν μεγάλο όγκο πληροφοριών σχετικά με τον χώρο γύρω τους. «Τα φυτά είναι πολύ καλοί χημικοί αναλυτές» λέει. «Έχουν ένα εκτενές δίκτυο ριζών στο έδαφος, λαμβάνουν συνέχεια δείγματα νερού και έχουν έναν τρόπο να κινούν μόνα τους το νερό αυτό στα φύλλα» προσθέτει.
