Διευκρινίσεις για τη χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας παρέχει ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) με σχετική εγκύκλιο. Όπως αναφέρεται, μεταξύ άλλων, από 1η Ιανουαρίου ημερομηνία ένταξης στον ΕΦΚΑ των προϋφιστάμενων φορέων κύριας ασφάλισης, η ασφαλιστική ενημερότητα χορηγείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες τους, οι οποίες λειτουργούν ως υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.
Συνεπώς, οι εργοδότες και οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες) εξακολουθούν να λαμβάνουν βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας από τις αρμόδιες, κατά την 31-12-2016, υπηρεσίες κάθε εντασσόμενου φορέα.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ επεξεργάζονται τη διαδικασία έκδοσης ασφαλιστικής ενημερότητας, μέσω διαδικτύου, με συνυπολογισμό ενδεχόμενων οφειλών στο σύνολο των προϋφιστάμενων ασφαλιστικών Ταμείων και ανεξαρτήτως ιδιότητας (εργοδότη-αυτοαπασχολούμενοι, κλπ), έτσι ώστε να προκύπτει η ενιαία ασφαλιστική ενημερότητα ΕΦΚΑ.
Μέχρι την ολοκλήρωση της επεξεργασίας και προκειμένου να διευκολύνονται οι ασφαλισμένοι στη διεκπεραίωση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, το υπουργείο Εργασίας Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με το αρ.πρωτ. 2128/30-10-2017 έγγραφο, παρέχει οδηγίες σχετικά με τις προϋποθέσεις χορήγησης ασφαλιστικής ενημερότητας, ως εξής:
- Εργοδότες
Για τη χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας σε εργοδότες (φυσικά- νομικά πρόσωπα), θα ακολουθείται η μέχρι σήμερα ισχύουσα διαδικασία. Ως εκ τούτου, οι συγκεκριμένες βεβαιώσεις εξακολουθούν να χορηγούνται είτε ηλεκτρονικά είτε από τις αρμόδιες υπηρεσίες ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τη νομοθεσία που τις διέπει και τις οδηγίες που είχαν εκδοθεί (Εγκ. τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 70/2003, 81/2003, 97/2011, 47/2016, Γεν. Έγγραφα ΚΕΑΟ Γ36/04/34/20-1-2017 και Γ36/04/42/27-1-2017).
Δεδομένου ότι, επειδή δεν έχει ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων των εντασσομένων φορέων, που, μετά την 1-1-2017, απεικονίζονται στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ), στο χορηγούμενο έντυπο της ασφαλιστικής ενημερότητας θα υπάρχει σχετική ενημέρωση, ως εξής:
«Εφόσον υπήρχε έως 31-12-2016 υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών ως εργοδότης και σε άλλον εντασσόμενο στον ΕΦΚΑ φορέα, τ. ΟΓΑ, τ. ΕΤΑΑ (ΤΣΑΥ, ΤΣΜΕΔΕ, ΤΑΝ), τ. ΕΤΑΑ-ΜΜΕ, θα δηλώνεται και θα προσκομίζεται αντίστοιχη βεβαίωση στην υπηρεσία που κατατίθεται η παρούσα».
- Μη μισθωτοί
Στα φυσικά πρόσωπα τα οποία αιτούνται βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας για την ιδιότητά τους ως μη μισθωτοί ασφαλισμένοι, χορηγείται βεβαίωση εξάμηνης διάρκειας από τις αρμόδιες υπηρεσίες ΕΦΚΑ, εφόσον έχουν καταβληθεί οι απαιτητές εισφορές κατά το μήνα χορήγησης της βεβαίωσης.
Ειδικά, για το διάστημα από 1-1-2017 και μέχρι την εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών, βάσει των εισοδημάτων του 2016, ο ασφαλισμένος θεωρείται ενήμερος, εφόσον έχει καταβάλει, κατ΄ελάχιστον, το ποσό που αντιστοιχεί στην κατά περίπτωση κατώτατη μηνιαία βάση υπολογισμού των εισφορών (κατώτατο όριο).
Επισημαίνεται ότι, στην περίπτωση χορήγησης βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος, απαιτείται η καταβολή του πλήρους ποσού, όπως αυτό προκύπτει στο ειδοποιητήριο και όχι η καταβολή, κατ΄ελάχιστον, του κατώτατου κατά περίπτωση ορίου.
Μετά την οριστικοποίηση της ετήσιας ασφαλιστικής οφειλής, βάσει των εισοδημάτων του 2016 και εφόσον προκύπτει υποχρέωση καταβολής εισφορών, για τη χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας, είναι απαραίτητη η καταβολή του πλήρους ποσού της μηνιαίας δόσης, όπως αυτή έχει οριστικοποιηθεί.
- Μισθωτοί-Μη μισθωτοί
Μη μισθωτοί ασφαλισμένοι που απασχολούνται παράλληλα και ως μισθωτοί, θα λαμβάνουν βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας, εφόσον έχουν καταβάλει τις απαιτητές εισφορές κατά το μήνα χορήγησης της βεβαίωσης.
Ειδικά, για το διάστημα από 1-1-2017, δεν υποχρεούνται σε καταβολή της ελάχιστης κατά περίπτωση εισφοράς, εφόσον αυτή καταβάλλεται από τη μισθωτή τους απασχόληση.
Στην περίπτωση αυτή, προκειμένου να είναι δυνατός ο έλεγχος της διατήρησης της ιδιότητας του μισθωτού και, κατά συνέπεια, η καταβολή της ελάχιστης μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς, η χορηγούμενη βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας θα έχει μηνιαία διάρκεια.
Ο αιτών βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας θα πρέπει, μαζί με την αίτησή του, να προσκομίζει και οποιοδήποτε έγγραφο (π.χ. βεβαίωση αποδοχών ή εκκαθάριση μισθοδοσίας προηγούμενου μήνα, κλπ) από το οποίο να προκύπτει αφενός μεν ότι διατηρεί την ιδιότητα του μισθωτού αφετέρου δε το σύνολο των μηνιαίων αποδοχών του.
- Ρυθμίσεις
Στις περιπτώσεις που ο αιτών έχει ενταχθεί σε ρύθμιση οφειλών, για τη χορήγηση της βεβαίωσης, θα πρέπει να τηρείται η οικεία ρύθμιση. Ως προς την καταβολή των τρεχουσών εισφορών, ισχύουν, κατά περίπτωση, τα ανωτέρω. Η χορηγούμενη ασφαλιστική ενημερότητα θα έχει μηνιαία διάρκεια, προκειμένου να διασφαλίζονται οι όροι της ρύθμισης.