Σε συμφωνία για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος κατέληξαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 28 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έπειτα από σχεδόν 12 ώρες διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, περί τις 04:30 τοπική ώρα (05:30 ώρα Ελλάδας), εξασφαλίζοντας τη συναίνεση της Ιταλίας, που απειλούσε να προβάλει βέτο.
«Οι ηγέτες των 28 χωρών της Ε.Ε. συμφώνησαν στα συμπεράσματα της συνόδου, συμπεριλαμβανομένων αυτών για τη μετανάστευση», γνωστοποίησε μέσω Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν στη δημιουργία κοινών κέντρων υποδοχής αιτούντων άσυλο και επεξεργασίας των αιτήσεών τους, αλλά και στον περιορισμό της ελευθερίας κίνησης των μεταναστών από τη μια χώρα στην άλλη, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι αξιώσεις και να καθησυχαστούν οι ανησυχίες που πρόβαλαν η Ιταλία και η Γερμανία. «Όλα τα μέτρα στο πλαίσιο αυτών των ελεγχόμενων κέντρων, συμπεριλαμβανομένων των μετακινήσεων και των μετεγκαταστάσεων, θα λαμβάνονται σε εθελοντική βάση», αναφέρει το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου.
Ειδικότερα, η συμφωνία προτείνει μια «νέα προσέγγιση» με τη δημιουργία «κέντρων αποβίβασης» μεταναστών εκτός της Ε.Ε. για να αποτρέπει τον διάπλου της Μεσογείου. Για τους μετανάστες που διασώζονται σε ευρωπαϊκά ύδατα προτάθηκαν «ελεγχόμενα κέντρα» τα οποία θα φτιάξουν τα κράτη μέλη «σε εθελούσια βάση» και εκεί θα γίνεται μια διάκριση μεταξύ παράτυπων μεταναστών που πρόκειται να απελαθούν και αυτών που δικαιούνται άσυλο, οι οποίοι θα μπορούν να ανακατανεμηθούν στην Ε.Ε., και πάλι σε εθελούσια βάση.
Οι «28» συμφώνησαν επίσης στην αυστηροποίηση των ελέγχων των εξωτερικών συνόρων, καθώς και στην αύξηση της χρηματοδότησης που προσφέρουν στην Τουρκία, στο Μαρόκο και σε άλλες χώρες στη βόρεια Αφρική για την ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη.
Η καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ χαιρέτισε τη συμφωνία, χαρακτηρίζοντάς την «καλό σημάδι». Τόνισε ωστόσο πως «έχουμε ακόμη πολλή δουλειά να κάνουμε για να γεφυρώσουμε τις διαφορετικές απόψεις». Εξέφρασε πάντως την αισιοδοξία ότι «θα μπορέσουμε πράγματι να συνεχίσουμε τη δουλειά» για το ζήτημα του ενιαίου συστήματος ασύλου.
Όπως ανέφερε η Γερμανίδα καγκελάριος, θα υπάρχουν στο εξής αυστηρότεροι έλεγχοι στην κίνηση αιτούντων άσυλο εντός της Ε.Ε., είναι σαφές πως όλοι θα πρέπει να τηρούν τους κανόνες και δεν θα επιτρέπεται στους αιτούντες άσυλο να διαλέγουν εκείνοι το σε ποια χώρα θα ζητούν διεθνή προστασία.
«Η ευρωπαϊκή συνεργασία ήταν αυτή που υπερίσχυσε», δήλωσε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, προσθέτοντας ότι επιδείχθηκε η «αλληλεγγύη» που οφειλόταν στις «χώρες πρώτης υποδοχής».
Ικανοποιημένος για τη συμφωνία δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε. «Ήταν μια μακρά διαπραγμάτευση, αλλά από σήμερα η Ιταλία δεν είναι πλέον μόνη της», δήλωσε εξεχόμενος από τη μαραθώνια συνάντηση. Ο Ιταλός πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε ορισμένες από τις πτυχές της συμφωνίας που επιτεύχθηκε, ιδίως την πιθανότητα να δημιουργηθούν ελεγχόμενα κέντρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών όπου θα παραμένουν ως ότου να εκδίδονται αποφάσεις για τις αιτήσεις τους για τη χορήγηση ασύλου. Διευκρίνισε πως η Ρώμη δεν έχει ακόμη αποφασίσει εάν θα δημιουργήσει τέτοιο κέντρο στην επικράτειά της. «Αυτή είναι μια απόφαση που θα λάβουμε μαζί, ως κυβέρνηση. Δεν μας ζητήθηκε να το κάνουμε οπωσδήποτε» ανέφερε.
Όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ, οι «28» συμφώνησαν η Ευρωπαϊκή Ένωση να διαθέσει περισσότερα κεφάλαια για τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος.
Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, σημείωσε από την πλευρά του ότι οι ηγέτες των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν πως η Ιταλία και η Ελλάδα μπορούν να δημιουργήσουν κέντρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών στο έδαφός τους, εάν το επιθυμούν.
H στάση της Ελλάδας
Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρξε αντιπαράθεση ανάμεσα στις δυνάμεις που θέλουν μια συλλογική λύση στη βάση της αλληλεγγύης στο μεταναστευτικό και τις δυνάμεις που επιλέγουν να κινηθούν στη βάση των μονομερών ενεργειών και όχι του συμμερισμού της ευθύνης.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει ο ανταποκριτής του ΑΜΠΕ, η Ελλάδα από κοινού με την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Σουηδία, την Πορτογαλία και τη Μάλτα, βρέθηκαν απέναντι στις γνωστές θέσεις που εκφράζουν η Αυστρία και οι χώρες του Βίσεγκραντ, και οδηγούν σε μια Ευρώπη – «φρούριο». Η Ιταλία, παρά τις αρχικές ενστάσεις της σε μια συλλογική αντιμετώπιση του ζητήματος, στο τέλος προσχώρησε σε αυτή τη λογική.
Έτσι οι κίνδυνοι που αποφεύχθηκαν ήταν:
- Στο ζήτημα των πρωτογενών ροών στην κεντρική Μεσόγειο να προκριθεί μια απόφαση που θα ανέφερε ρητά τη δημιουργία κλειστών κέντρων στην Αφρική.
- Η πρόκληση των δευτερογενών ροών να επιλυθεί με συνοριακούς ελέγχους και τη de facto δημιουργία ενός μικρού Σένγκεν.
- Αποτράπηκε η μετάθεση στις καλένδες της προοπτικής αναθεώρησης του Δουβλίνου σε μια δίκαιη κατεύθυνση, όπως στην πραγματικότητα αποσκοπούσαν όσοι εισηγούνταν να πάει μετά τις ευρωεκλογές του 2019 να αποτύχει.
Παράλληλα, κατά τις ίδιες πληροφορίες, εξασφαλίστηκαν τα εξής:
- Η ευρωπαϊκή προσέγγιση στη διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών πρέπει να είναι ολοκληρωμένη, δηλαδή να αφορά και τις τρεις διαστάσεις του ζητήματος: την εξωτερική (σχέσεις με τρίτες χώρες), τη διαχείριση των συνόρων, και την εσωτερική διάσταση.
- Τονίστηκε η σημασία της αποτελεσματικής συνεργασίας με την Τουρκία, στο πλαίσιο της κοινής δήλωσης Ε.Ε. -Τουρκίας. Παράλληλα συμφωνήθηκε η χορήγηση της δεύτερης δόσης της χρηματοδοτικής διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες στην Τουρκία, μια χώρα που φιλοξενεί 3,5 εκατομμύρια πρόσφυγες. Καθώς επίσης και η ανάγκη η Τουρκία να εφαρμόσει τη διμερή συμφωνία επανεισδοχής με την Ελλάδα, την οποία έχει αναστείλει και τη συμφωνία επανεισδοχής Ε.Ε. -Τουρκίας.
- Στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τονίζεται ότι ο κανονισμός του Δουβλίνου πρέπει να αναθεωρηθεί στη βάση της αλληλεγγύης και της συνευθύνης.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ, Reuters