Μια σύντομη ματιά σε χώρες της Αφρικής όπου επικρατεί φτώχεια, βοηθά ίσως σε στιγμές αναζήτησης απάντησης στο ερώτημα, μέχρι πού μπορεί να οδηγήσει η πανδημία. Η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει ότι ο αριθμός των ανθρώπων που θα βρεθούν φέτος σε κατάσταση ακραίας φτώχειας θα φτάσει μέχρι και 150 εκ., εκ των οποίων το ήμισυ είναι παιδιά.
Η Κένυα αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Οι άνθρωποι βρίσκονται εντελώς εκτεθειμένοι στην ανέχεια λόγω των μέτρων: Οικογένειες σε φτωχιές συνοικίες δεν μπορούν να εξασφαλίσουν στα παιδιά τους τρία γεύματα την ημέρα.
Ευκαιριακές δουλειές που δεν υπάρχουν
Σε νοσοκομεία έξω από το Ναϊρόμπι ο χώρος αναμονής είναι γεμάτος. Μητέρες με παιδιά στην αγκαλιά έρχονται για να συμβουλευτούν τους γιατρούς. Η Γιοζελίνε Τουνγκάνε λέει ότι όταν ήρθε για πρώτη φορά στο νοσοκομείο, η κόρη της ήταν επτά μηνών. Και ο γιατρός διέγνωσε στο μωρό ραχίτιδα. Σήμερα έρχεται και πάλι για να πάρει ειδική τροφή με βάση το φυστικοβούτυρο, που έχει πολλές πρωτεΐνες. Η οικογένειά της αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα, όπως πολλές άλλες, λέει ο γιατρός Φέλικ Ντονγκάι. «Ο άνδρας της λόγω της πανδημίας έχασε τη δουλειά του. Η ίδια ξενόπλενε, αλλά τώρα λόγω των περιοριστικών μέτρων έχασε κι αυτά τα λίγα μεροκάματα. Και οι δύο τους μένουν τώρα σπίτι και δεν έχουν να φάνε».
Στην Κένυα πάνω από τα 2/3 του πληθυσμού απασχολείται σε ευκαιριακές δουλειές που δεν αμείβονται, όταν οι άνθρωποι δεν δουλεύουν. Οι περισσότερες τώρα έχουν καταργηθεί με τα μέτρα που παίρνει η χώρα για να καταπολεμήσει την πανδημία. Στην άκρη δεν έχει βάλει κανείς χρήματα. Αλλά και σε άλλες χώρες της αφρικανικής ηπείρου η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Και εδώ τις συνέπειες υφίστανται οι πιο αδύναμοι: τα παιδιά.
Στην κλινική έξω από το Ναϊρόμπι ο γιατρός Φελιξ Ντονγκάι καταλήγει στην ίδια διάγνωση. Κάθε μήνα από τα παιδιά που εξετάζει, 20 νεογνά και μικρά παιδιά υποσιτίζονται. Μάλιστα τον περασμένο Σεπτέμβριο κατέγραψε 49 νέες περιπτώσεις υποσιτισμού.
Τσάϊ και χυλό από καλαμποκάλευρο
Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλα νοσοκομείο της χώρας. Συγκεντρωτικά στοιχεία δεν υπάρχουν. Ο κενυάτης πρόεδρος Ουχούρου Κενυάτα έκανε πριν λίγο καιρό έναν οικονομικό απολογισμό. «Η οικονομία της Κένυας θα έπρεπε να σημειώσει πέρυσι ρυθμό ανάπτυξης γύρω στο 6,2%. Ωστόσο λόγω της πανδημίας κατέγραψε ασθενική αύξηση κατά 0,6%». Αριθμοί που για πολλούς Κενυάτες σημαίνουν στην πράξη ότι η ζωή τους έχει ριζικά αλλάξει. Ακόμη κι αν ανήκουν κανονικά στη μεσαία τάξη, τώρα υπό αυτές τις συνθήκες δυσκολεύονται να θρέψουν τα παιδιά τους ή να τους εξασφαλίσουν τρία γεύματα την ημέρα.
Πολλές φτωχές οικογένειες δεν έχουν παρά τσάι και χυλό από καλαμποκάλευρο. Μετά την εξέταση στο νοσοκομείο η Γιοζελίνε Τουνγκάνε επιστρέφει με την κόρη της σπίτι. Η μικρή είναι τόσο αδύνατη -ζυγίζει μόλις 9 κιλά- που δεν μπορεί να καθίσει, αλλά η κατάστασή της βελτιώνεται μετά από ειδικά σκευάσματα με βιταμίνες και πρωτεΐνες που της έδωσαν οι γιατροί. Ακραία φτώχεια, που σπάει κόκκαλα.
