Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Τον Νοέμβριο του 1979 οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεντρώθηκαν στο παγωμένο Δουβλίνο για μία φλογερή συζήτηση γύρω από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. «Δεν ζητώ ούτε δεκάρα από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα για τη Βρετανία. Αυτό που ζητάμε είναι ένα πολύ μεγάλο μέρος από τις εισφορές μας. Θέλουμε χοντρικά πίσω μία λίρα για κάθε δύο που πληρώνουμε» διεμήνυε μετά τη Σύνοδο η τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ. Ήταν το περιβόητο «θέλω τα λεφτά μου πίσω», που έμεινε στην Ιστορία χαρακτηριστικό της διαχρονικής στάσης των Βρετανών στην Κοινότητα, αλλά και άκρως αποκαλυπτικό του προβλήματος με τον προϋπολογισμό της Ε.Ε: Κανένα κράτος – μέλος δεν τον θεωρεί πραγματικό προϋπολογισμό και όλοι σε γενικές γραμμές προσπαθούν να περιορίσουν τη συμβολή τους σε αυτόν.
Σήμερα, έχοντας απέναντί τους μία άλλη σιδηρά κυρία, την Τερέζα Μέι, οι 27 της Ένωσης αισθάνονται σαφώς πιο άνετα να μιλήσουν για τον βρετανικό λογαριασμό, δηλαδή το ποσό που θα κληθεί να καταβάλει το Λονδίνο για τα έξοδα του διαζυγίου. «Θέλουμε τα λεφτά μας πίσω» λένε και εκείνοι, επιδεικνύοντας μάλιστα αξιοσημείωτη ενότητα, κόντρα στους φόβους ότι η βρετανική κυβέρνηση θα τους διχάσει, υποσχόμενη άλλο δώρο στον καθένα. Κανείς από τους 27, όμως, δεν φαίνεται διατεθειμένος να συζητήσει ουσιαστικά για το τι ακριβώς θα συμβεί μετά το 2019, όταν η Βρετανία θα έχει αποχωρήσει. Πώς ακριβώς θα καλυφθεί το δικό της κενό στον προϋπολογισμό; Και γίνεται να μην καλυφθεί, να μείνει το ταμείο μείον, την ώρα που επισήμως στόχος είναι η βαθύτερη οικονομική και πολιτική ενοποίηση; Πώς μπορεί να προχωρήσει η συζήτηση περί των φιλόδοξων σχεδίων για ένα υπουργείο Οικονομικών, ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο ή ακόμη και κοινή άμυνα, όταν δεν μπορούν να συμφωνηθούν άλλα, πιο απλά;
Τον πρώτο λόγο και σε αυτό το πεδίο θα έχει μάλλον η Γερμανία και η καγκελάριος Μέρκελ, αν και ο Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας μάχεται να αποκτήσει ισότιμη τουλάχιστον θέση. Ένα παιχνίδι συμμαχιών και ισορροπιών θα παιχτεί και πάλι μεταξύ των κρατών – μελών της Κοινότητας, που με τη Βρετανία ή χωρίς αντιμετωπίζει πάντα ένα σημαντικό αγκάθι. Εκείνοι που έχουν πραγματικά την εξουσία (είτε είναι το Βερολίνο είτε ένας πιο ισορροπημένος γαλλογερμανικός άξονας) δεν μιλούν πάντα για ολόκληρη την Ευρώπη. Και οι θεσμοί που επισήμως μιλούν για την Ευρώπη δεν έχουν πραγματική εξουσία.
