Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Oι αγορές πρέπει να προετοιμασθούν για μακρά περίοδο αναταράξεων, καθώς ολοένα και περισσότερες κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο βάζουν τίτλους τέλους στα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης και αυξάνουν τα επιτόκια. Αυτή τη φορά η προειδοποίηση προέρχεται από τη «μητέρα» του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS).
Μία δεκαετία μετά την πιστωτική κρίση και την παγκόσμια ύφεση που πυροδότησε η κατάρρευση της Lehman Brothers, η BIS παρομοίασε την έντονη μεταβλητότητα που χαρακτηρίζει φέτος τις διεθνείς αγορές με την αντίδραση ενός ασθενούς που μόλις σταμάτησε τη θεραπεία με πολύ ισχυρό φάρμακο. Η πορεία απεξάρτησης αναμένεται μακρά και δύσκολη, με πολλά σκαμπανεβάσματα και αναρίθμητες προκλήσεις: Στην Αμερική, η Φέντεραλ Ριζέρβ συνεχίζει στον δρόμο της νομισματικής σύσφιγξης.
Αυτή την εβδομάδα αναμένεται να ανακοινώσει μία ακόμη αύξηση επιτοκίων, παρά τη δυσαρέσκεια του Αμερικανού προέδρου Τραμπ, που θα ήθελε περισσότερο υποστηρικτική πολιτική. Στο «μέτωπο» του εμπορικού πολέμου, ΗΠΑ και Κίνα εξαπολύουν εκατέρωθεν δασμούς που θα μπορούσαν να διακόψουν τη ροή του παγκόσμιου εμπορίου, πλήττοντας την παγκόσμια ανάπτυξη.
Στην Ευρωζώνη, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εμμένει στα σχέδια για ολοκλήρωση του QE στα τέλη του έτους και έναρξη αύξησης επιτοκίων από το επόμενο φθινόπωρο, παρότι η οικονομία εμφανίζει σημάδια κόπωσης. Στις αναδυόμενες, η νομισματική κρίση σε Τουρκία και Αργεντινή επηρεάζει τις πιο ευάλωτες οικονομίες, αναγκάζοντας τις κεντρικές τράπεζες σε αύξηση του κόστους δανεισμού, ώστε να φρενάρουν τις εκροές κεφαλαίων.
«Οι αγορές θα πρέπει να προετοιμασθούν για μια μακρά, γεμάτη απρόοπτα περίοδο ανάρρωσης» προειδοποιεί ο επικεφαλής του οικονομικού και νομισματικού τμήματος της BIS, Κλαούντιο Μπόριο.
Το κύμα φυγής κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές ξυπνά τις μνήμες της κρίσης που βίωσαν οι αναδυόμενες πριν από μία πενταετία στη διάρκεια του «taper tantrum», τότε που οι επενδυτές είχαν πανικοβληθεί στην ιδέα μιας πραγματικότητας χωρίς τα μέτρα νομισματικής στήριξης της Fed.
Η ΒΙS κρούει για μία ακόμη φορά τον κώδωνα του κινδύνου για το παγκόσμιο χρέος και ειδικότερα για το χρέος που έχει συσσωρευθεί στις αναδυόμενες αγορές, ενώ προειδοποιεί και για τους κινδύνους που εγκυμονούν τα ψηφιακά νομίσματα. «Είναι τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι το χρέος ήταν στην “καρδιά” της προηγούμενης κρίσης και τώρα ο κόσμος είναι περισσότερο χρεωμένος» επισημαίνει ο Μπόριο της BIS.
Ο «ασθενής» κατάφερε να αναρρώσει από την προηγούμενη κρίση, παραμένει όμως αδύναμος. Και δεν είναι σίγουρο ότι την επόμενη φορά θα αντέξει ένα τόσο ισχυρό φάρμακο…