Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
«Φωνή βοώντος εν τη ερήμω»… Μία φράση που φαίνεται να ταιριάζει στη Γερμανία και στην «ανυπακοή» της να ανταποκριθεί στις εκκλήσεις διεθνών οργανισμών, εδώ και χρόνια, να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην εσωτερική της κατανάλωση, παύοντας να χρησιμοποιεί τις εξαγωγές της ως βασικό «όχημα» για την τόνωση της οικονομίας. Κάτι που θα οδηγούσε και σε εξορθολογισμό του χρόνιου τεράστιου πλεονάσματος ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της.
Ματαίως… Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Γερμανίας παρέμεινε και πέρυσι το μεγαλύτερο στον κόσμο, παρά τις εμπορικές εντάσεις, σύμφωνα με το γερμανικό οικονομικό ινστιτούτο Ifo, αναζωπυρώνοντας τις επικρίσεις για τις δημοσιονομικές πολιτικές της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ. Οι μετρήσεις του Ifo τοποθετούν το γερμανικό πλεόνασμα -στο οποίο υπολογίζεται η ροή αγαθών, υπηρεσιών και επενδύσεων- στα 293 δισ. δολάρια το 2019.
Πρόκειται για το τέταρτο διαδοχικό έτος που παραμένει το μεγαλύτερο στον κόσμο, με το ιαπωνικό να ακολουθεί στη δεύτερη θέση στα 194 δισ. δολάρια. Το γερμανικό πλεόνασμα αυξήθηκε πέρυσι στο 7,6% του ΑΕΠ από 7,3% το 2018, καθώς οι γερμανικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών συνεχίζουν να υπερβαίνουν κατά πολύ τις εισαγωγές.
Το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν καταντήσει «γραφικά» με το να κάνουν επανειλημμένως συστάσεις στη Γερμανία να λάβει μέτρα για να αντιμετωπίσει αυτή την ανισορροπία. Συστάσεις όμως που κάθε φορά πέφτουν στο κενό, με τη Γερμανία να αναδεικνύεται τελικά σε μόνιμο παραβάτη των κανόνων του συμφώνου σταθερότητας της Ευρωζώνης, χωρίς όμως να υφίσταται κυρώσεις. Οι κανόνες που έχουν θεσπιστεί στην Ε.Ε. από το 2011 φροντίζουν ώστε οι χώρες να μην προκαλούν επικίνδυνες οικονομικές ανισορροπίες που θα μπορούσαν να γίνουν πρόβλημα εάν δεν αντιμετωπιστούν. Ένα έλλειμμα μεγαλύτερο του 4% του ΑΕΠ ή ένα επίμονα μεγάλο πλεόνασμα άνω του 6% συγκαταλέγονται μεταξύ των προειδοποιητικών κινδύνων στο ταμπλό της Κομισιόν με 30 οικονομικούς δείκτες.
Σε περίπτωση επανειλημμένης παραβίασης των ορίων αυτών, η Κομισιόν συστήνει μέτρα που εάν αγνοηθούν επανειλημμένως, θα πρέπει να επιβληθεί πρόστιμο της τάξης του 0,1% του ΑΕΠ. Από το 2011, το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών της Γερμανίας είναι σταθερά πάνω από το ενδεικτικό όριο 6%. Η Κομισιόν το αναγνώρισε επισήμως για πρώτη φορά ως μακροοικονομική ανισορροπία το 2014, επαναλαμβάνοντας έκτοτε κάθε χρόνο την κριτική της. Οι κανόνες όμως κατ’ εξακολούθηση δεν τηρούνται.
Γιατί όμως κάποιες χώρες πρέπει να βρίσκονται πάντα στο απυρόβλητο; Και εάν είναι έτσι, προς τι και προς ποιον οι συστάσεις των διεθνών οργανισμών; Απλούστατα, αυτός που δεν μπορεί να υπακούσει, δεν μπορεί και να διοικήσει, είχε πει ο Ρωμαίος φιλόσοφος Σενέκας.