Από την έντυπη έκδοση
του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Τις τελευταίες ημέρες ένα μπρα-ντε-φερ απειλών βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα, απειλώντας με κυρώσεις την Τουρκία, αν δεν απελευθερώσει άμεσα τον Αμερικανό πάστορα Άντριου Μπράνσον, τον οποίο η Άγκυρα κατηγορεί για σχέσεις με τον αυτοεξόριστο στις ΗΠΑ ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν και το PKK.
Οι αμερικανικές απειλές προκάλεσαν την άμεση αντίδραση του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, που δήλωσε ότι δεν πρόκειται να κάνει πίσω, με τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις να βρίσκονται σε νέο ναδίρ. Είναι προφανές ότι η Άγκυρα χρησιμοποιεί τον Αμερικανό πάστορα ως «όπλο» στην προσπάθεια να πετύχει την έκδοση από τις ΗΠΑ του Γκιουλέν, τον οποίο κατηγορεί ως ενορχηστρωτή του αποτυχημένου πραξικοπήματος του 2016.
Παρά όμως την επιδείνωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, εξαιτίας της σύλληψης Αμερικανών πολιτών μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, της πρόθεσης της Τουρκίας να αγοράσει από τη Ρωσία αντιπυραυλικά συστήματα S-300 και της αμερικανικής στήριξης στους Κούρδους της Συρίας, δεν φαίνεται να έχει αλλάξει η πάγια αμερικανική θεώρηση της Τουρκίας ως στρατηγικού συμμάχου και «κοσμικού αναχώματος» προς τον ισλαμικό εξτρεμισμό…
Η πρόσφατη συνεργασία ΗΠΑ-Τουρκίας, που επέτρεψε την εκκένωση της πόλης Μανμπίτζ στη Συρία από τους Κούρδους μαχητές, επιβεβαιώνει μάλλον, παρά τους εκατέρωθεν λεονταρισμούς, τα παραπάνω.
Η συνεχιζόμενη, ωστόσο, αμερικανοτουρκική διελκυστίνδα -η οποία κρατά από το 2003 και την εναντίωση τότε του Ερντογάν, ο οποίος ήταν σχετικά φρέσκος στην εξουσία, στον πόλεμο του Ιράκ- έχει επηρεάσει τις διαθέσεις της τουρκικής γνώμης απέναντι στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με έρευνα που έκανε το ινστιτούτο ερευνών Pew το 2017, το 79% των Τούρκων έχει αρνητική άποψη για τις ΗΠΑ, με μόνο το 18% να έχει θετική γνώμη. Η ίδια έρευνα κατέδειξε επίσης ότι μόνο το 11% των Τούρκων έχει εμπιστοσύνη στον σημερινό Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, με το 82% να δηλώνει πως δεν τον εμπιστεύεται.
Το πού θα οδηγήσει το αμερικανοτουρκικό μπρα-ντε-φερ και αν θα αλλάξει τις προτεραιότητες της Ουάσιγκτον απέναντι στην Τουρκία μένει να φανεί. Η για χρόνια ευνοϊκή μεταχείριση των τουρκικών κυβερνήσεων, που δεν φημίζονταν για σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, τις πολιτικές ελευθερίες και όλα όσα υποτίθεται πρέσβευε ο «ελεύθερος κόσμος» -και ο θεματοφύλακάς τους, οι ΗΠΑ-, τείνει ωστόσο να γίνει μπούμερανγκ…
