Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Πολλοί είναι εκείνοι που δεν θεωρούν την Τουρκία κομμάτι της Ευρώπης. Στις καλές εποχές τη βλέπουν ως παραμεθόριο, μία αναγκαία γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και τον ισλαμικό κόσμο. Στις περιόδους εντάσεων είναι ο ανεπιθύμητος γείτονας, ένα μόνιμο εμπόδιο. Οι πρόσφατοι σεισμοί στο Αιγαίο έρχονται, ωστόσο, να μας θυμίσουν ότι γεωλογικά τουλάχιστον ο γείτονας βρίσκεται πάνω στην ευρωπαϊκή τεκτονική πλάκα. Και πολιτικά έχει τη δυνατότητα να πυροδοτεί σεισμικές δονήσεις σε ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο.
Η κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στην Άγκυρα και το Βερολίνο τις τελευταίες ημέρες το πιστοποιεί. Πώς οι άλλοτε σύμμαχοι ήρθαν σε τροχιά ευθείας σύγκρουσης; «Ο Ερντογάν προσπαθεί να κόψει και να ράψει τη χώρα στα μέτρα του και οι εναπομείναντες εξ όσων ασκούν κριτική ή κάνουν αντιπολίτευση φυλακίζονται και φιμώνονται» δήλωσε ο Γερμανός πρόεδρος, Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ, περιγράφοντας την κατρακύλα του Τούρκου ομολόγου του στον απολυταρχισμό.
Το πρώτο βήμα από τη γερμανική πλευρά ήταν η ταξιδιωτική οδηγία. Και είναι αρκετά σοβαρό, εάν αναλογιστεί κανείς ότι πέρυσι επισκέφθηκαν την Τουρκία τέσσερα εκατομμύρια Γερμανοί – περισσότεροι από κάθε άλλη εθνικότητα. Το επόμενο βήμα θα μπορούσε να είναι εμπορικές και ευρύτερες οικονομικές κυρώσεις. Και αυτές θα πονέσουν. Γιατί το 2016 οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών ανήλθαν στα 43 δισ. δολάρια, ενώ οι επενδύσεις της Γερμανίας στη γειτονική χώρα κυμάνθηκαν κοντά στα 14 δισ. δολάρια. Το Βερολίνο έχει όμως επίσης ανάγκη τη συνεργασία της Τουρκίας σε φλέγοντα ζητήματα, όπως η αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης ή η μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Η φυλάκιση των Γερμανών ακτιβιστών ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, αλλά σίγουρα δεν είναι ούτε ο μόνος ούτε ο μεγαλύτερος φόβος σε μία χώρα στην οποία ζουν τρία εκατομμύρια πολίτες τουρκικής καταγωγής. «Είναι πραγματικά ακατανόητο. Η πλειονότητα των Τούρκων στη Γερμανία τάχθηκε υπέρ ενός συστήματος στο οποίο οι ίδιοι δεν θέλουν να ζουν» είχε σχολιάσει μετά τα αποτελέσματα του τουρκικού δημοψηφίσματος για τη Συνταγματική Αναθεώρηση ο δήμαρχος της Έσσης, Τόμας Κούφεν. Σε εκείνο το δημοψήφισμα, που δίχασε την τουρκική κοινή γνώμη, οι Τούρκοι της Γερμανίας είπαν «ναι» σε ποσοστό 63%. Και εκείνη η ψήφος στήριξης στον σουλτάνο Ερντογάν ταρακούνησε τους Ευρωπαίους περισσότερο και από σεισμό.