Του Βασίλη Κωστούλα
[email protected]
@VasKostoulas
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, σε συνδυασμό με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των δημοσκοπήσεων που το πλαισίωσαν, οδηγούν σε ένα χρήσιμο πλην ανιαρό συμπέρασμα. Η ελληνική κοινωνία είπε ακόμη μια φορά «όχι στη λιτότητα» (61%) αλλά «μέσα στο Ευρώ» (87%, Metron Analysis – 74%, GPO). Συνεπώς, είμαστε στα ίδια.
Είμαστε στα ίδια, μόνο ως προς το μήνυμα που στέλνει η ελληνική κοινωνία αφενός στην ευρωπαϊκή κοινότητα, αφετέρου στην ελληνική κυβέρνηση. Διότι στο πεδίο της οικονομίας τα δεδομένα έχουν μεταβληθεί δραματικά, με επίκεντρο την εν εξελίξει κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την επίτευξη μιας συμφωνίας η οποία θα είναι ικανή να καλύπτει τις αξιώσεις των εταίρων με βάση τα δεδομένα που διαμορφώνουν οι οικονομικοί δείκτες και ταυτόχρονα να ικανοποιεί το λαϊκό αίσθημα.
Στην πραγματικότητα, το Μαξίμου βρίσκεται σε μια εξαιρετικά δύσκολη θέση. Από τη μία πλευρά, το ισχυρό «όχι» δίνει την εντολή για μια συμφωνία ακόμη καλύτερη από την πρόταση των εταίρων και πιστωτών, η οποία μάλιστα είχε καταρτιστεί με βάση την κατάσταση που επικρατούσε πριν από το πλήγμα το οποίο υπέστη η ελληνική οικονομία εν μέσω της προκήρυξης του δημοψηφίσματος. Από την άλλη πλευρά, οι εταίροι και πιστωτές έχουν πλέον ακόμη λιγότερα κίνητρα να συναινέσουν σε μια συμφωνία με ευνοϊκότερους όρους, καθώς οι αγορές αν μην τι άλλο δεν έδειξαν να τρομοκρατούνται από το γεγονός ότι η Ελλάδα αθέτησε την πληρωμή στο ΔΝΤ και επέβαλε ελέγχους κεφαλαίων στο τραπεζικό της σύστημα αναζωπυρώνοντας όσο ποτέ τα σενάρια του Grexit.
«Ο κ. Τσίπρας προτίθεται να μεταβεί αύριο στις Βρυξέλλες να διαπραγματευτεί, αλλά αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι αν θα βρει κάποιον εκεί», μετέδιδαν γερμανικά ΜΜΕ αμέσως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος. Στον βαθμό που αντίστοιχες αναφορές είναι ενδεικτικές των προθέσεων του πυρήνα της Ευρωζώνης, το δημοψήφισμα δεν φαίνεται να ενδυναμώνει διαπραγματευτικά τον πρωθυπουργό στο εξωτερικό. Αντιθέτως, υπό την προϋπόθεση ότι ο ίδιος επιδιώκει πάση θυσία μια συμφωνία, το δημοψήφισμα εκ του αποτελέσματος περιορίζει περαιτέρω τις επιλογές του στο εσωτερικό· δεδομένης της πρόσφατης ομολογίας του αναπλ. υπουργού Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Ευκλείδη Τσακαλώτου σύμφωνα με την οποία η κυβέρνηση προέβη στη συγκεκριμένη επιλογή όταν διαπίστωσε ότι η πρόταση των εταίρων και πιστωτών δεν θα περνούσε από την κοινοβουλευτική της ομάδα.
ΥΓ:
«Θα σας παρακαλούσα αυτήν τη νύχτα, που μίλησε ο κόσμος δημοκρατικά, να μην κάνετε μνημόσυνο», ανέφερε χαρακτηριστικά υπουργός της κυβέρνησης μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό αμέσως μετά την πρώτη εκτίμηση του αποτελέσματος. Ήταν η απάντηση που έδωσε στον τεχνοκράτη του πάνελ ο οποίος έσπευσε να επισημάνει τις τεράστιες δυσκολίες τις οποίες εξακολουθεί να αντιμετωπίζει αυτές τις ώρες η οικονομία· συν τοις άλλοις, υπονομεύοντας τη διαπραγματευτική ισχύ της ίδιας της κυβέρνησης η οποία τις ενέτεινε. «Επαναφέρετε την επιχειρηματολογία των προηγούμενων ημερών», επέμεινε ο κυβερνητικός αξιωματούχος. Πιθανότατα οι συνομιλητές του δεν είχαν αντιληφθεί ότι τα οξυμένα προβλήματα, που εξελίσσονται σε υπαρκτούς κινδύνους για τη συνοχή της χώρας, εξαφανίστηκαν δια μαγείας και μόνο από το γεγονός ότι οι πολίτες είπαν «όχι στη λιτότητα». Ακόμη μία φορά. Μόλις μετά από 6 μήνες.
