Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Η ιστορία επαναλαμβάνεται, με την Αργεντινή να χορεύει και πάλι «ταγκό» με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τους πολίτες να ανησυχούν μήπως ζήσουν ξανά τον εφιάλτη της οικονομικής κρίσης του 2001, μιας κρίσης που οδήγησε στη φτωχοποίηση και εξαθλίωση σχεδόν του μισού πληθυσμού, βυθίζοντας τη χώρα στο χάος.
Οι επιθέσεις εναντίον του πέσο είναι αυτήν τη φορά η αιτία που ανάγκασε το Μπουένος Άιρες να προσφύγει και πάλι στο ΔΝΤ. Οι προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας -με διαδοχικές αυξήσεις που οδήγησαν το βασικό επιτόκιο στο 40% και με παρεμβάσεις στις αγορές, έχοντας διαθέσει περισσότερο από το 10% των συναλλαγματικών της αποθεμάτων- δεν κατάφεραν να συγκρατήσουν το πέσο, που κατρακυλάει σε ιστορικά χαμηλά έναντι του δολαρίου.
Οι συνθήκες ήταν τελείως διαφορετικές το περσινό καλοκαίρι. Οι αγορές είχαν δείξει εμπιστοσύνη στις προσπάθειες του προέδρου, Μαουρίτσιο Μάκρι, δύο χρόνια αφότου ανέλαβε την εξουσία, στα τέλη του 2015. Ο πρώην δήμαρχος του Μπουένος Άιρες ήλθε σε συμβιβασμό με τους ομολογιούχους που είχαν προσφύγει δικαστικώς μετά τη στάση πληρωμών του 2001, επιτρέποντας στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής να επιστρέψει τον Απρίλιο του 2016 στις αγορές, αντλώντας 16,5 δισ. δολάρια μέσω της έκδοσης χρέους. Τον Ιούνιο του 2017, η Αργεντινή τόλμησε να εκδώσει το… ομόλογο του αιώνα, του οποίου το δελεαστικό επιτόκιο σχεδόν 8% είχε προσελκύσει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον.
Ο ενθουσιασμός και η εμπιστοσύνη χάθηκαν εν μέσω του γενικότερου κύματος ρευστοποιήσεων που πλήττει τις αναδυόμενες αγορές, καθώς το τέλος της εποχής του φθηνού χρήματος από τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες -και κυρίως από τη Fed- οδηγεί σε άνοδο του διεθνούς κόστους δανεισμού.
Η Αργεντινή θεωρείται από τις πιο ευάλωτες μεταξύ των αναδυομένων οικονομιών. Με ένα από τα υψηλότερα ποσοστά πληθωρισμού στον κόσμο, που τον Μάρτιο ξεπερνούσε το 25%. Παρότι η κεντρική τράπεζα εμμένει στον στόχο για μείωση του πληθωρισμού στο 15% φέτος, οι περισσότεροι οικονομολόγοι το θεωρούν ανέφικτο, όπως και τις προβλέψεις της κυβέρνησης για ανάπτυξη 3%. Το επόμενο χτύπημα ήλθε από τους οίκους αξιολόγησης, με τη Fitch να υποβαθμίζει την προοπτική της Αργεντινής, επικαλούμενη την οικονομική αβεβαιότητα και τις έντονες διακυμάνσεις του πέσο.
Ο πρόεδρος Μάκρι αισθάνθηκε ότι δεν είχε άλλη επιλογή πέραν της στήριξης του ΔΝΤ, παρότι γνωρίζει ότι η απόφασή του προκαλεί την οργή του λαού, που ακόμη θεωρεί ότι το Ταμείο φέρει μέρος της ευθύνης για την κρίση του 2001. Στις απεγνωσμένες προσπάθειες να επαναφέρει την οικονομική σταθερότητα, δεν διστάζει να χορέψει «ταγκό» με τον εχθρό του λαού, έναν χορό που συνεπάγεται μείζον πολιτικό κόστος.