Skip to main content

Συσπείρωση γύρω από τη σημαία στις μέρες του κορονοϊού

Από την έντυπη έκδοση

Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
[email protected]

Πρόσφατη δημοσκόπηση της εταιρείας YouGov για τον Εconomist κατέδειξε ότι κατά την περίοδο της κρίσης του κορονοϊού η δημοτικότητα του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ αναρριχήθηκε 8 μονάδες φτάνοντας στο 49%. Πρόκειται για την καλύτερη «επίδοσή» του από τις αρχές του 2017. Έτερη έρευνα της Gallup κατέγραψε ότι το 60% των Αμερικανών εγκρίνουν τους χειρισμούς Τραμπ κατά της πανδημίας.

Στη Βρετανία, το ισοζύγιο θετικών/αρνητικών γνωμών για τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον μεταβλήθηκε από -7 τον Φεβρουάριο σε +20 τον Μάρτιο (YouGov 22-23 Μαρτίου). Στην άλλη πλευρά της Μάγχης, η δημοτικότητα του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν εκτινάχθηκε στα τέλη Μαρτίου στο 44%, έναντι μόλις 30% τον προηγούμενο μήνα (Institut Ipsos). Και στη μαστιζόμενη χώρα του Δάντη το βαρόμετρο του ινστιτούτου Piepoli έδειξε ότι η ικανοποίηση των Ιταλών για τους χειρισμούς της κυβέρνησης Τζουζέπε Κόντε κατά της εξάπλωσης του κορονοϊού αυξήθηκε μέσα στον Μάρτιο από 61% σε 71%. 

Δεν χρειάζονται άλλα στοιχεία για να κατανοήσουμε ότι σε όλο τον κόσμο καταγράφεται πλεόνασμα δημοφιλίας ακόμα και για πολιτικούς που εμφανίζουν έλλειμμα ηγεσίας. Θυμόμαστε ότι ο Τραμπ χαρακτήριζε την ανησυχία για τον κορονοϊό υπερβολική, ο Τζόνσον έπαιξε την υγεία των Βρετανών κορόνα-γράμματα με τη «θεωρία της αγέλης», ο Μακρόν τραυμάτισε βαρύτατα το γαλλικό σύστημα δημόσιας υγείας με την επιβολή περικοπών και ο Κόντε κινήθηκε με ασύγγνωστη αμφιταλάντευση στην κρίση μέχρι να δράσει αποφασιστικά.

Πώς εξηγείται λοιπόν αυτή η παράδοξη εικόνα; Η απάντηση βρίσκεται ενδεχομένως στο γνωστό φαινόμενο της «συσπείρωσης γύρω από τη σημαία» (rally round the flag). Σύμφωνα με μια ευρύτατα αποδεκτή θεώρηση της πολιτικής επιστήμης, σε περιόδους πολέμου οι πολίτες τείνουν να συσπειρώνονται γύρω από τις ηγεσίες τους. Αυτό συμβαίνει διότι η σύγκρουση με αλλότριες δυνάμεις κινητοποιεί την πλειονότητα του πληθυσμού κατά της εξωτερικής απειλής.

Για αυτόν ακριβώς τον λόγο οι περισσότερες κυβερνήσεις ανά τον κόσμο έσπευσαν να μιλήσουν για «πόλεμο» και περιέγραψαν τον κορονοϊό ως «εχθρό». Το «πρόβλημα», όμως, είναι ότι η επίδραση του φαινομένου είναι βραχύχρονη. Μόλις απομακρυνθεί ο εξωτερικός κίνδυνος οι πολίτες τείνουν να αποσυσπειρώνονται. Και τότε ενδιαφέρονται και πάλι για τη βελτίωση της καθημερινότητάς τους.