Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Ένα νέο κεφάλαιο, και μάλιστα προεκλογικό, ανοίγει ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και στο Κογκρέσο. Που από την πρώτη στιγμή είναι επεισοδιακό, καθώς ήδη απορρίφθηκε από τους Δημοκρατικούς που ελέγχουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ο λόγος για τον προϋπολογισμό του 2020 που παρουσίασε χθες ο Τραμπ και ο οποίος ενισχύει τις αμυντικές δαπάνες και τη χρηματοδότηση για το τείχος του Μεξικού, συνθλίβει κοινωνικές υπηρεσίες υπέρ των φτωχών και της τρίτης ηλικίας και μειώνει τη χρηματοδότηση για την εκπαίδευση. Κυρίως όμως έρχεται σε αντίθεση με το ίδιο το αφήγημά του, ότι το πακέτο φορολογικών μειώσεων ύψους 1,5 τρισ. δολαρίων που έθεσε σε ισχύ πέρυσι θα συμβάλει σε μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη.
Ο νέος προϋπολογισμός, ύψους 4,7 τρισ. δολαρίων, προβλέπει επέκταση του ελλείμματος σε 1,1 τρισ. δολάρια για φέτος και το 2020, οπότε ο Τραμπ θα αναμετρηθεί στη νέα εκλογική μάχη, με το εθνικό χρέος να διογκώνεται στα 22 τρισ. δολάρια. Το έλλειμμα δε του προϋπολογισμού αυξήθηκε ήδη 77% στο πρώτο τετράμηνο του φετινού δημοσιονομικού έτους, σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών.
Προτεραιότητα του Λευκού Οίκου και του Κογκρέσου τα τελευταία έτη ήταν οι φορολογικές μειώσεις και όχι η μείωση των ελλειμμάτων. Η αρμόδια Επιτροπή για τον Προϋπολογισμό εκτιμά ότι οι προτάσεις Τραμπ θα αυξήσουν το χρέος κατά 10,5 τρισ. δολάρια σε μία δεκαετία, αποκαλώντας «ουτοπία» την πρόβλεψη του Λευκού Οίκου για ανάπτυξη 3% σε αυτό τον χρονικό ορίζοντα – ποσοστό υψηλότερο από το 2% που προβλέπουν οι περισσότεροι αναλυτές. Η αμερικανική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό 2,6% στο τέταρτο τρίμηνο του 2018, καλύτερα μεν απ’ ό,τι αναμενόταν, αλλά λιγότερο από το 3,4% του τρίτου τριμήνου, γεγονός που, σε συνδυασμό με τα τελευταία στοιχεία για την απασχόληση Φεβρουαρίου, δείχνει μία συγκράτηση της κεκτημένης ταχύτητας.
Τα σχέδια δαπανών του Τραμπ είναι από λίγο έως πολύ απίθανο να εγκριθούν από τους Δημοκρατικούς αλλά και από κάποιους κύκλους των ίδιων των Ρεπουμπλικάνων. Ωστόσο, ο προϋπολογισμός λειτουργεί ως ένα αρχικό μανιφέστο των προτεραιοτήτων πολιτικής που θα θέσει ο Ντόναλντ Τραμπ στην προεκλογική εκστρατεία του 2020. Και ξέρει πολύ καλά σε ποιους απευθύνεται. Όμως, φέτος τα πράγματα είναι λίγο πιο δύσκολα σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Η προθεσμία της 1ης Οκτωβρίου για τη συνέχιση της λειτουργίας κάποιων ομοσπονδιακών κυβερνητικών υπηρεσιών συμπίπτει με την προθεσμία για μετατόπιση του ανώτατου ορίου του χρέους. Και εάν δεν αυξηθεί το όριο, η αμερικανική κυβέρνηση κινδυνεύει με στάση πληρωμών. Το πιθανότερο είναι μία συμφωνία της τελευταίας στιγμής, όπως συμβαίνει τις περισσότερες φορές. Η αβεβαιότητα όμως που θα προηγηθεί, θα γίνει αισθητή στις χρηματοοικονομικές αγορές.