Skip to main content

Ο κύκλος των χαμένων στόχων

Από την έντυπη έκδοση

Του Πάνου Φ. Κακούρη
[email protected]

Μελετώντας την εισηγητική έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού 2022, ενδιαφέρον έχει το κεφάλαιο των αποκρατικοποιήσεων, όχι για την επίδραση των ιδιωτικοποιήσεων στην οικονομία, αλλά για λόγους αξιοπιστίας των οικονομικών προβλέψεων και των στόχων. Στον σχετικό πίνακα παρουσιάζονται συγκεντρωμένα τα αποτελέσματα των αποκρατικοποιήσεων από 2011 έως και το 2021, με τις επιδόσεις να είναι πενιχρές και μακριά των στόχων που κάθε φορά ετίθεντο.

Η μνήμη γύρισε στις αρχές του μακρινού 2011, την περίοδο του πρώτου μνημονίου, όταν η τότε κυβέρνηση και η τρόικα συμφώνησαν ότι το τεράστιο δημοσιονομικό πρόβλημα που αντιμετώπιζε η Ελλάδα θα λυνόταν -ως διά μαγείας- με ένα επιθετικό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Προς έκπληξη Ελλήνων και ξένων, το πρόγραμμα έθεσε τον πήχη των εισπράξεων στα 50 δισ. ευρώ σε μία πενταετία, μέχρι το τέλος του 2015. Ο τότε εκπρόσωπος της Κομισιόν Σερβάς Ντερούς ανέφερε ότι ο ίδιος είδε τα σχέδια της κυβέρνησης, από τα οποία πείστηκε ότι το σχέδιο των αποκρατικοποιήσεων είναι εφικτό και ρεαλιστικό(!). Ποσό ύψους 15 δισ. ευρώ θα εισπραττόταν μέχρι το 2013 και άλλα 35 δισ. ευρώ μέχρι το 2015. Ο αρχικός ενθουσιασμός των αγορών κόπασε μόλις οι αναλυτές αναρωτήθηκαν από πού θα βρεθούν;

Και δεν είχαν άδικο όσοι αμφέβαλλαν, ενώ και εμείς, από τις στήλες της «Ν», είχαμε χαρακτηρίσει εξαιρετικά φιλόδοξο, αν όχι ανέφικτο τον στόχο. Σήμερα, μία δεκαετία μετά, από τα απολογιστικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει πως ήταν άλλο ένα πυροτέχνημα της τρόικας και της κυβέρνησης, που προστίθεται στους λάθος πολλαπλασιαστές κ.λπ.

Οι εισπράξεις από τις αποκρατικοποιήσεις σε ολόκληρη αυτή τη δεκαετία είναι μόλις 9,9 δισ. ευρώ, δηλαδή λιγότερο από το 1/5 του φιλόδοξου στόχου του έτους 2011. Μάλιστα, μέχρι το έτος 2015 οι εισπράξεις ήταν λιγότερες από 3 δισ. ευρώ, αντί των προσδοκιών για 15 δισ. ευρώ.

Έτσι το σχέδιο εγκαταλείφθηκε γρήγορα και ήρθε το δεύτερο μνημόνιο και μετά το τρίτο και η μεταμνημονιακή εποπτεία.

Οι αστοχίες των οικονομικών προβλέψεων είναι κομμάτι της οικονομικής πολιτικής και αυτό επιβεβαιώνεται κάθε χρόνο, με τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

Ανεξάρτητα από τις επιδράσεις της πανδημίας ή άλλων παραμέτρων, διαχρονικά, ο Κρατικός Προϋπολογισμός ουδέποτε υλοποιήθηκε όπως κατατέθηκε και ψηφίστηκε από τη Βουλή.

Από τις αρχές του έτους το οποίο αφορά, ξεκινούν οι αναθεωρήσεις και στο τέλος ο Απολογισμός δεν έχει καμία σχέση με τον Προϋπολογισμό, επιβεβαιώνοντας το απόφθεγμα του Λόρενς Πίτερ ότι «οι οικονομολόγοι είναι εκείνοι οι ειδικοί που θα ξέρουν αύριο γιατί τα πράγματα που πρόβλεψαν χθες δεν συνέβησαν σήμερα». Από τον «κανόνα» αυτόν, δεν θα ξεφύγει ούτε ο Προϋπολογισμός του 2022.