Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Είκοσι χρόνια ευρώ. Το ενιαίο νόμισμα συμπληρώνει τον Ιανουάριο δύο δεκαετίες ύπαρξης, έχοντας μέχρι στιγμής διαψεύσει όλους τους απαισιόδοξους, όπως ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς, που διατείνονταν ότι το project του κοινού νομίσματος ήταν καταδικασμένο να αποτύχει.
Το 2010, τη χρονιά έναρξης της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους και με την Ελλάδα να υπάγεται σε καθεστώς μνημονίου, μόνο το 51% των ερωτηθέντων σε δημοσκόπηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θεωρούσε θετικό τον αντίκτυπο του ευρώ για τη χώρα του. Οκτώ χρόνια αργότερα, το ενιαίο νόμισμα έχει κερδίσει το 64% της εμπιστοσύνης των πολιτών, απολαμβάνοντας τα υψηλότερα επίπεδα δημοτικότητας από το 2002, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο του Νοεμβρίου.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στην Ελλάδα -τη χώρα των τριών μνημονίων και των σκληρών μέτρων λιτότητας- το 60% των πολιτών έχει θετική γνώμη για το ευρώ, ενώ το 71% πιστεύει ότι το ενιαίο νόμισμα είναι καλό για την Ευρώπη.
Στην Ιταλία, την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, η εικόνα δεν είναι και τόσο ρόδινη. Μπορεί το 57% των Ιταλών να «ψηφίζει» ευρώ, όπως δείχνει η δημοσκόπηση, η κοινή γνώμη όμως παραμένει διχασμένη, μη έχοντας αποφασίσει εάν η οικονομία της χώρας θα ήταν καλύτερα ή χειρότερα χωρίς το ενιαίο νόμισμα. Πριν από μερικούς μήνες, όταν μαινόταν η κόντρα μεταξύ Ρώμης και Βρυξελλών για τον ιταλικό προϋπολογισμό, ο κυβερνητικός συνασπισμός Λέγκα-Πέντε Αστέρων απειλούσε με έξοδο από το κοινό νόμισμα, γνωρίζοντας ότι ο κίνδυνος ενός Italexit θα κλόνιζε συθέμελα ολόκληρο το οικοδόμημα της Ευρωζώνης.
Η ανάπτυξη της ιταλικής οικονομίας παραμένει αναιμική εδώ και χρόνια, το χρέος της χώρας είναι το δεύτερο μεγαλύτερο της Ευρωζώνης και από τα μεγαλύτερα στον κόσμο, ενώ το ιταλικό τραπεζικό σύστημα δεν έχει ακόμη καταφέρει να λύσει τον «γόρδιο δεσμό» των «κόκκινων» δανείων.
Οι πολιτικοί της Λέγκα και των Πέντε Αστέρων εκμεταλλεύθηκαν τη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων απέναντι στο ευρώ και ανέβηκαν στην εξουσία. Ανάλογες αντι-ευρωπαϊκές τάσεις παρατηρούνται και σε άλλες χώρες-μέλη, φουντώνοντας τον διάλογο για τα υπέρ και τα κατά του κοινού νομίσματος.
20 χρόνια μετά και, ουσιαστικά, το μόνο κοινό στους κόλπους της Ευρωζώνης είναι το ευρώ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Στο τελευταίο Ευρωβαρόμετρο, περίπου το 69% των πολιτών από τις 19 χώρες της Ευρωζώνης τάσσεται υπέρ της βαθύτερης οικονομικής ένωσης. Το ενιαίο νόμισμα, παρά τις ατέλειές του, ήταν το πρώτο και ισχυρότερο θεμέλιο προς αυτή την κατεύθυνση. Και αποδείχθηκε η ισχυρότερη «ασπίδα», ειδικά των ευάλωτων χωρών, απέναντι στην κρίση.
