Σε πλήρη ετοιμότητα βρίσκεται η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα, εταιρείες και πολιτεία, λίγες μέρες πριν από την ένταξη του κλάδου στο σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Ρύπων από την 1η Ιανουαρίου 2024.
Πληροφορίες από ναυτιλιακές πηγές αναφέρουν ότι οι περισσότερες εταιρείες έχουν ήδη ανοίξει θυρίδα, ενώ πανέτοιμη είναι και η ειδική διεύθυνση που έχει δημιουργηθεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος.
Το βάρος της ελληνικής ναυτιλίας έχει πέσει τώρα στο «ψυχολογικό παιχνίδι» που βρίσκεται σε εξέλιξη, μεταξύ ναυτιλιακών εταιρειών και ναυλωτών, για το πότε θα καταβάλουν τα δικαιώματα οι charterers στις περιπτώσεις χρονοναυλώσεων, αφού στα voyage τα δικαιώματα καταβάλλονται όταν αγοράζονται τα καύσιμα.
Αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνεται ότι η απόφαση της Ε.Ε. για τη ναυτιλία συνεχίζει να προκαλεί αντιδράσεις. Στο Ντουμπάι και ειδικότερα στην COP28, η Βραζιλία, με την υποστήριξη της Κίνας, προσπαθεί να «περάσει» σε επίσημο κείμενο τις ανησυχίες της για τον φόρο, όπως τον χαρακτηρίζει, που εισάγουν οι Βρυξέλλες.
Η Βραζιλία θεωρεί ότι πρόκειται για φόρο στις μεταφορές και όχι για την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ στις προσπάθειες αυτές έχει και την υποστήριξη της Κίνας.
Τα ναυλοσύμφωνα
Με το «τηλέφωνο στο χέρι» βρίσκονται τις τελευταίες ημέρες στελέχη των ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών. Θέμα τα timecharter και οι προβλέψεις για την απόδοση των δικαιωμάτων από πλευράς ναυλωτών. Παρά το γεγονός ότι το ναυλοσύμφωνο της BIMCO προβλέπει την απόδοση των δικαιωμάτων κάθε μήνα, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που οι ναυλωτές πιέζουν για παράταση στην καταβολή. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις όπου οι ναυλωτές ζητούν από μηνιαία παράταση, εξαμηνιαία αλλά ακόμα και ετήσια.
Τα δικαιώματα αγοράζονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αλλά κατατίθενται μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου της επόμενης χρονιάς. Για το 2024, θα έχουν κατατεθεί μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2025. Ωστόσο, οι τιμές των δικαιωμάτων δεν είναι σταθερές και υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο αν δεν «αγοραστούν» στην ώρα τους, η ναυτιλιακή εταιρεία η οποία είναι υπεύθυνη απέναντι στον νόμο να «βρεθεί» αντιμέτωπη με «χρέη» που κανονικά θα πρέπει να καλύψει ο ναυλωτής.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Ν», υπάρχουν ναυτιλιακές εταιρείες που δέχονται τις «παρατάσεις» που ζητούν οι ναυλωτές ιδιαίτερα αν πρόκειται για τους μεγάλους ναυλωτές, ενώ υπάρχουν και άλλες ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες που δεν δέχονται κανένα «παζάρι».
Όσον αφορά τα ναυλοσύμφωνα για τα voyage, η κατάσταση είναι «βλέπουμε και κάνουμε», ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις σε ένα ταξίδι, άρα και αύξηση των δικαιωμάτων που θα πρέπει να αποδοθούν.
«Μάχες» στο Ντουμπάι
Η κυβέρνηση της Βραζιλίας είναι μια από τις χώρες που μάχονται κατά της εισαγωγής της ναυτιλίας στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) της Ε.Ε. και το χαρακτηρίζει ως φόρο στα εισαγόμενα αγαθά, προειδοποιώντας ότι μπορεί να εμποδίσει αντί να βοηθήσει τις παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου.
Μάλιστα, με την υποστήριξη της Κίνας, προωθεί έγγραφο που θα περιλαμβάνει διατύπωση με την οποία οι 200 χώρες που μετέχουν φέτος στις εργασίες της COP28 στο Ντουμπάι επικρίνουν μέτρα όπως ο «φόρος άνθρακα» -όπως τον χαρακτηρίζουν- της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πρόταση προτείνει στις χώρες να υιοθετήσουν μια δήλωση που «εκφράζει σοβαρή ανησυχία» για μέτρα όπως «κυρώσεις σε προϊόντα με χαμηλές εκπομπές άνθρακα», «περιορισμοί στις τεχνολογικές επενδύσεις και τη συνεργασία», «πράσινα εμπόδια», «νομοθεσία που εισάγει διακρίσεις», «πολυμερείς περιορισμοί» και άλλα.
Οι εξελίξεις αυτές αντανακλούν τις αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ της Ε.Ε. και των εμπορικών εταίρων της, ενώ έρχεται ακριβώς την περίοδο που οι εμπορικές συνομιλίες της Ε.Ε. με την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη σταμάτησαν.
Η Κίνα νωρίτερα φέτος κλιμάκωσε επίσης τον αγώνα κατά της Ε.Ε. στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) για τον φόρο, αμφισβητώντας κατά πόσον το μέτρο είναι σύμφωνο με τους παγκόσμιους εμπορικούς κανόνες, σημειώνει σε σχολιασμό του το Politico.
«Αναμένουμε ότι αυτά τα πολιτικά μηνύματα ανησυχίας θα συνεχίσουν να εμφανίζονται» στις διαπραγματεύσεις για το κλίμα, δήλωσε ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ε.Ε., Jacob Werksman.
