Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚP) του προέδρου Ερντογάν βρίσκεται στην εξουσία εδώ και δύο δεκαετίες και είναι σε δύσκολη κατάσταση: ο κυβερνητικός συνασπισμός με το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) βλέπει να ποσοστά του να πέφτουν σημαντικά στις δημοσκοπήσεις. Αυτό μάλιστα διαφαίνεται από δημοσκοπήσεις πολλών και διαφορετικών ινστιτούτων. Βασικός λόγος για τη συνεχιζόμενη πτώση της δημοτικότητας του Ερντογάν είναι η βαθιά οικονομική και νομισματική κρίση. Σειρά μέτρων και ενεργειών της κυβέρνησης έχουν οδηγήσει στην υποτίμηση της τουρκικής λίρας με αποτέλεσμα ένα δολάριο να ισοδυναμεί με οκτώ τουρκικές λίρες. Στις αρχές του 2020 ήταν λιγότερο από έξι λίρες.
Μεταξύ άλλων για την υποτίμηση ευθύνονται οι περικοπές επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Στιβ Χάνκε από το αμερικανικό πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς, το πραγματικό ποσοστό του πληθωρισμού στην Τουρκία είναι μεγαλύτερο από εκείνο που παρουσιάζει η τουρκική κυβέρνηση. Σύμφωνα με την κυβέρνηση το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 11,75% αλλά όπως ανέφερε στην DW ο οικονομολόγος ενδέχεται να αγγίζει το 37%.
Τρικ με τους αριθμούς λόγω κορωνοϊού;
Συγχρόνως αυξάνεται στους κόλπους της τουρκικής κοινωνίας η δυσαρέσκεια για τους χειρισμούς της κυβέρνησης στο πεδίο της πανδημίας. Πρόσφατα ήρθαν στο φως αποκαλύψεις περί λανθασμένων στοιχείων για τα νέα κρούσματα κορωνοϊού. Από την αρχή της πανδημίας φαίνεται ότι δεν έχουν καταγραφεί όλα τα αποτελέσματα των τεστ που βγήκαν θετικά στον κορωνοϊό, παρά μόνο τα περιστατικά που εμφάνισαν συμπτώματα. Επομένως ενδέχεται οι πραγματικοί αριθμοί των κρουσμάτων να είναι κατά πολύ υψηλότεροι.
Την ίδια ώρα η τουρκική αντιπολίτευση αντιδρά με ένταση, έχοντας τις τελευταίες δημοσκοπήσεις με το μέρος της. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι το αντιπολιτευόμενο μπλοκ, που αποτελείται από το σοσιαλδημοκρατικό CHP, το εθνικιστικό IYI και το αριστερό, φιλοκουρδικό HDP, φαίνεται πιο ενωμένο από ποτέ, παρά τις ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές. Το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το CHP, προσπαθεί με κάθε τρόπο να συσπειρωθεί με το σύνθημα «κυβέρνηση με φίλους». Μαζί με τους εταίρους από τα υπόλοιπα αντιπολιτευόμενα κόμματα επιδιώκει να κερδίσει τις επόμενες εκλογές. Μάλιστα ο επικεφαλής του CHP, Κεμάλ Κιλιντζάρογλου, θέλοντας να εκμεταλλευτεί τη θετική δυναμική υπέρ της αντιπολίτευσης, πιέζει για πρόωρες εκλογές.
Γιατί το αντιπολιτευόμενο CHP ζητά πρόωρες εκλογές;
Μιλώντας στη DW ο αντιπρόεδρος της Κ.Ο. του CHP Ετσγκέρ Ετσέλ στρέφεται τόσο εναντίον του ΑΚΡ όσο και του ΜΗΡ και εκτιμά ότι τόσο η κυβέρνηση «εξέθρεψε το τέρας του πληθωρισμού» όσο και το MHP «υποσχόταν ότι θα μειώσει την ανεργία, κάτι που δεν έπραξε». Σύμφωνα με τον ίδιο, η μόνη λογική λύση θα ήταν η προσφυγή σε πρόωρες εκλογές. Στόχος του CHP είναι εμφανώς να κάμψει και τον μικρότερο κυβερνητικό εταίρο, το MHΡ, για το οποίο αναφέρει ότι «είναι ακατανόητο γιατί συνεχίζει να υποστηρίζει την κυβέρνηση» και το καλεί «να ανοίξει τον δρόμο για τις εκλογές αν αγαπά πραγματικά την πατρίδα του».
Στην πλευρά του Κιλιντζάρογλου συντάσσονται ανοιχτά τα περισσότερα αντιπολιτευόμενα κόμματα. «Είμαστε έτοιμοι» δήλωσε πρόσφατα η Μεράλ Ακσενέρ, επικεφαλής του ΙΥΙ (Καλό Κόμμα). Το CHP στηρίζουν επίσης άτυπα και τα δύο μικρά αποσχισθέντα από το ΑΚP κόμματα DEVA και Gelecek, γεγονός που χαροποιεί τον Κιλιντζάρογλου. «Η σημερινή κυβέρνηση συνασπισμού δεν μπορεί να συνεχίσει να κυβερνά τη χώρα. Ο λαός γίνεται ολοένα φτωχότερος. Πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές», δήλωσε επίσης στην DW ο Σελτσούκ Ετσντάγκ, αντιπρόεδρος του Gekecek.
Aξίζει να σημειωθεί ότι το Gelecek ιδρύθηκε από τον πρώην υπ. Οικονομικών Αλί Μπαμπατσάν ενώ το DEVA από τον πρώην πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνουν χαμηλά ποσοστά από 3 έως 5%. Ωστόσο θεωρούνται εξαιρετικά επικίνδυνα για τη διασφάλιση της εξουσίας από τον πρόεδρο Ερντογάν. Και τα δύο αυτά κόμματα προσπαθούν να προσελκύσουν απογοητευμένους ψηφοφόρους του AKP. Aπό την άλλη θα μπορούσαν να συνταχθούν και αυτά επίσημα στον αντιπολιτευόμενο συνασπισμό και να κάνουν τη διαφορά στις επόμενες εκλογές. Μάλιστα πρόσφατα έχουν γίνει πολλές συναντήσεις μεταξύ εκπροσώπων τους και του CHP. Πάντως για την ώρα η τουρκική κυβέρνηση δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. «Η συζήτηση για πρόωρες εκλογές είναι χάσιμο χρόνου» δήλωσε ο επικεφαλής του MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί στο περιθώριο συνεδρίασης της Κ.Ο. του κόμματός του. Και ο ίδιος ο Ερντογάν έχει αποκλείσει δημόσια το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Σε κάθε περίπτωση οι προεδρικές εκλογές είναι προγραμματισμένες για το 2023.
