Της Ανθής Αγγελοπούλου
Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, μέτρια σε ξηρούς καρπούς, ψάρια και αλκοόλ και χαμηλή σε κρέας, πλήρες γάλα και γαλακτοκομικά συσχετίζεται με καλύτερες γνωστικές επιδόσεις στη μέση ηλικία, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Neurology®, της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας. Οι γνωστικές ικανότητες περιλαμβάνουν δεξιότητες σκέψης και μνήμης.
Τα ευρήματα της μελέτης, σύμφωνα με την ερευνήτρια Claire T. McEvoy, PhD του Queen’s University Belfast στη Βόρεια Ιρλανδία, δείχνουν ότι η διατήρηση καλών διατροφικών πρακτικών σε όλη την ενήλικη ζωή μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου κατά τη μέση ηλικία.
Η μελέτη περιελάμβανε 2.621 άτομα που ήταν κατά μέσο όρο ηλικία 25 ετών οι οποίοι στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για 30 συνεχή έτη. Οι συμμετέχοντες κατέγραψαν τη διατροφή τους στην αρχή της μελέτης και πάλι 7 και 20 χρόνια αργότερα. Η γνωστική λειτουργία των συμμετεχόντων δοκιμάστηκε δύο φορές, όταν ήταν περίπου 50 και 55 ετών.
Τα διατροφικά πρότυπα των συμμετεχόντων αξιολογήθηκαν για να διαπιστωθεί πόσο προσεκτικά ακολουθήθηκαν τρεις δίαιτες με βάση την υγεία της καρδιάς:
- η μεσογειακή διατροφή,
- η διατροφή με δίαιτες προσέγγισης για τη διακοπή της υπέρτασης (DASH)
- η βαθμολογία ποιότητας διατροφής η οποία σχεδιάστηκε ως μέρος της μελέτης και ονομάζεται «CARDIA a priori -Δίαιτα ποιότητας διατροφής» ή APDQS.
Η μεσογειακή διατροφή έδωσε έμφαση στους ολικούς κόκκους, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα υγιή ακόρεστα λίπη, τα καρύδια, τα όσπρια και τα ψάρια και περιορίζει το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά και το πλήρες γάλα.
Η δίαιτα DASH δίνει έμφαση στα δημητριακά, τα λαχανικά, τα φρούτα, τα χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα, τα όσπρια και τα καρύδια και περιόρισε το κρέας, τα ψάρια, τα πουλερικά, το λίπος, τα κορεσμένα λιπαρά, τα γλυκά και το νάτριο.
Η διατροφή APDQS έδωσε έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, τα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα, τα ψάρια και τη μέτρια κατανάλωση αλκοόλ και περιόριζε τα τηγανητά τρόφιμα, τα αλμυρά σνακ, τα γλυκά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και τα αναψυκτικά με ζάχαρη και ανθρακικό.
Για κάθε δίαιτα, οι συμμετέχοντες στη μελέτη χωρίστηκαν σε μία από τις τρεις ομάδες – χαμηλή, μεσαία ή υψηλή βαθμολογία προσκόλλησης – με βάση το πόσο προσεκτικά ακολούθησαν τη διατροφή.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσα άτομα ακολούθησαν τη μεσογειακή διατροφή και τη δίαιτα APDQS, αλλά όχι η δίαιτα DASH, είχαν λιγότερη πενταετή μείωση της γνωστικής τους λειτουργίας στη μέση ηλικία.
Τα άτομα που τήρησαν ευλαβικά τη μεσογειακή διατροφή ήταν 46% λιγότερο πιθανό να έχουν κακές ικανότητες σκέψης από ό,τι τα άτομα που δεν τήρησαν σωστά τις αρχές της διατροφής αυτής. Από τα 868 άτομα που ανήκουν στο γκρουπ αυτό, το 9% είχε κακές ικανότητες σκέψης, σε σύγκριση με το 29% των 798 ατόμων στη χαμηλή ομάδα.
Τα άτομα με υψηλή προσήλωση στη δίαιτα APDQS ήταν 52% λιγότερο πιθανό να έχουν κακές δεξιότητες σκέψης από άτομα με χαμηλή τήρηση της διατροφής. Από τα 938 άτομα που ανήκουν στη ομάδα αυτή, το 6% είχε κακές ικανότητες σκέψης, σε σύγκριση με το 32% των 805 ατόμων στη χαμηλή ομάδα.
Τα αποτελέσματα προσαρμόστηκαν και για άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη γνωστική λειτουργία, όπως είναι το επίπεδο εκπαίδευσης, το κάπνισμα, ο διαβήτης και η σωματική δραστηριότητα.
Η McEvoy σημείωσε μεγάλες διαφορές στην πρόσληψη φρούτων και λαχανικών μεταξύ των ομάδων για τις δίαιτες. Για τη μεσογειακή διατροφή, η ομάδα χαμηλής τήρησης είχε κατά μέσο όρο 2,3 μερίδες φρούτων την ημέρα και 2,8 λαχανικών, σε σύγκριση με 4,2 μερίδες φρούτων και 4,4 με λαχανικά της υψηλής ομάδας τήρησης. Για τη διατροφή APDQS, η χαμηλή ομάδα τήρησης της διατροφής κατανάλωσε 2,7 μερίδες φρούτων και 4,3 λαχανικών, σε σύγκριση με 3,7 και 4,4 της υψηλής ομάδας τήρησης της διατροφής.
Όπως είπε, η μελέτη δεν δείχνει ότι μια υγιεινή διατροφή για την καρδιά έχει ως αποτέλεσμα καλύτερες δεξιότητες σκέψης, δείχνει μόνο μια σχέση μεταξύ των δύο. Ενώ, δεν είναι ξεκάθαρο γιατί η δίαιτα DASH δεν έδειξε μια σύνδεση με καλύτερες δεξιότητες σκέψης. Μια πιθανότητα είναι ότι η DASH δεν θεωρεί τη μέτρια πρόσληψη αλκοόλ ως μέρος του διαιτητικού μοντέλου, όπως οι άλλες δύο δίαιτες. Είναι πιθανό η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ ως μέρος μιας υγιεινής διατροφής να είναι σημαντική για την υγεία του εγκεφάλου στη μέση ηλικία, αλλά χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα.
Επίσης, συμπλήρωσε ότι δεν γνωρίζουν ακόμα το ιδανικό σχήμα διατροφής για την υγεία του εγκεφάλου. Η μετάβαση σε μια υγιεινή διατροφή για την καρδιά θα μπορούσε να είναι ένας σχετικά εύκολος και αποτελεσματικός τρόπος να μειωθεί ο κίνδυνος για την ανάπτυξη προβλημάτων σκέψης και μνήμης καθώς μεγαλώνουμε. Όμως, παρά το γεγονός ότι είναι σε θέση να προσαρμοστούν για ορισμένους παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις δεξιότητες σκέψης και μνήμης, είναι πιθανό κάποιοι άλλοι παράγοντες που δεν εντοπίστηκαν να επηρεάζουν τα αποτελέσματα.
Πηγές:
https://www.aan.com/PressRoom/Home/PressRelease/2704
https://www.news-medical.net/news/20190307/Good-dietary-practices-in-early-adulthood-can-help-preserve-brain-health-in-midlife.aspx – Alina Shrourou, BSc
