Οι πυρκαγιές σαν φαινόμενο είναι συνδεδεμένες με τη Μεσόγειο, ένα συμπέρασμα που επαληθεύσαμε με σκληρό τρόπο και φέτος. Στη Μεσόγειο και ειδικότερα στη χώρα μας.
Η σχέση αυτή «κρατάει» για περισσότερα από 2.000 χρόνια, αναφέρει σε δημοσίευμά του το πρακτορείο Bloomberg στο οποίο υπογραμμίζει πως θα ήταν δελεαστικό να εντάξουμε τις φετινές πυρκαγιές στη Μεσόγειο σε αυτή τη «μακρά παράδοση». Κάποιοι θα μπορούσαν άλλωστε να υποστηρίξουν ότι η Μεσόγειος καίγεται από τότε που έχει μνήμη η ανθρωπότητα.
Κάτι τέτοιο θα ήταν λάθος, διευκρινίζει αμέσως το Bloomberg με αναφορά στις πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα μας και τον ανθρώπινο παράγοντα που οδήγησε στην πύρινη λαίλαπα.
Η Μεσόγειος σήμερα είναι πιο ζεστή και πιο ξηρή. Πολλοί άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις αγροτικές περιοχές για τις πόλεις, αφήνοντας την ξυλεία και τους θάμνους ως προσάναμμα.
«Κάποτε υπήρχαν πολύ περισσότερες πυρκαγιές οι οποίες, ωστόσο, δεν συνιστούσαν καταστροφή επειδή οι άνθρωποι μπορούσαν να τις καταλάβουν. Τα κατάφεραν καλύτερα γιατί τις καταλάβαιναν καλύτερα », σχολίασε ο εμπειρογνώμονας στο European Forest Institute, Αλεξάντρ Χελντ. «Ήταν μια διαφορετική κοινωνία τότε – και μια διαγορετική φωτιά», είπε χαρακτηριστικά.
Οι επιστήμονες είναι πιο σίγουροι από ποτέ ότι η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή θα κάνει τη Μεσόγειο πιο επιρρεπή στις καταστροφικές πυρκαγιές. Ακόμα κι αν καταφέρουμε να μειώσουμε απότομα τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, οι θερμοκρασίες θα συνεχίσουν να αυξάνονται για τις επόμενες δεκαετίες.
Επομένως, δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να αντιμετωπίσουμε τις πυρκαγιές, αναφέρει το Blooomberg τονίζοντας πως δύο πυρκαγιές αυτό το καλοκαίρι δίνουν μαθήματα για το πώς μπορεί να γίνει αυτό – και τους κινδύνους του να μην τις διαχειριστούμε σωστά.
Η πυρκαγιά της Ισπανίας
Στις 14 Αυγούστου, ένα αυτοκίνητο χάλασε στην άκρη ενός δρόμου στην ισπανική επαρχία Άβιλα. Έπειτα ο κινητήρας του πήρε φωτιά με τις φλόγες του να πυροδοτούν μία πυρκαγιά τη χειρότερη δυνατή στιγμή, κατά την πιο καυτή ημέρα ενός καύσωνα που ανέβασε το θερμόμετρο σε πολλά μέρη της Ισπανίας πολύ πάνω από τους 40 βαθμούς Κελσίου.
Οι ισχυροί άνεμοι ενίσχυσαν τη φωτιά, η οποία εξαπλώθηκε γρήγορα σε ξηρή βλάστηση, καίγοντας σε 22.000 εκτάρια γης. Η φωτιά αυτή ήταν η μεγαλύτερη που είδε η περιοχή Καστίλλη και Λεόν για τουλάχιστον πέντε δεκαετίες. Περίπου 1.000 άνθρωποι εκκενώθηκαν. Η κυβέρνηση ανέπτυξε σχεδόν 200 στρατιώτες από μια μονάδα στρατού που ειδικεύεται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, μαζί με εκατοντάδες πυροσβέστες.
Το σχέδιό τους δεν αφορούσε μόνο την ρίψη νερού στις φλόγες. Δεν υπήρχαν τείχη προστασίας για να περιορίσουν τις φλόγες, οπότε χρησιμοποίησαν βαριά μηχανήματα για να ανοίξουν μεγάλα χαρακώματα. Σε αστικές περιοχές, ομάδες εμπειρογνωμόνων άναψαν τις λεγόμενες τεχνικές πυρκαγιές, χρησιμοποιώντας ελεγχόμενη καύση της γύρω βλάστησης για να σταματήσουν την πρόοδο της πυρκαγιάς.
Η ισπανική συμβουλευτική ομάδα για την εκτίμηση των δασικών πυρκαγιών (FAST) συστάθηκε και έδρασε για πρώτη φορά. Η ομάδα των έξι ειδικών πυροσβεστών εργάστηκε από ένα διοικητικό σημείο στο έδαφος, συμβουλεύοντας αξιωματούχους για τον τρόπο αντεπίθεσης στη φωτιά.
«Όταν υπάρχει μεγάλη πυρκαγιά υπάρχει τόσος θόρυβος, τόσοι πόροι που πρέπει να χειριστείς ταυτόχρονα, ώστε μερικές φορές ο έλεγχος της πυρκαγιάς να είναι δευτερεύων», δήλωσε η Έλενα Ερνάντες, διευθύντρια υπηρεσιών της Ισπανικής Δασικής Πυρκαγιάς. «Αυτοί οι ειδικοί γνωρίζουν τη δυναμική των πυρκαγιών, πώς να εντοπίσουν αδυναμίες, ευκαιρίες και κρίσιμες περιοχές που θα βοηθήσουν στην κατάσβεση της πυρκαγιάς», εξήγησε.
Ο όλεθρος της Αλγερίας
Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν εξίσου καλά στην Αλγερία, όπου οι πυρκαγιές άρχισαν να καίουν στις 9 Αυγούστου. Δύο ημέρες αργότερα, οι αρχές εξέδωσαν προειδοποίηση για καύσωνα, προειδοποιώντας για θερμοκρασίες έως 47 ° C και ισχυρούς ανέμους. Τουλάχιστον 70 πυρκαγιές εντοπίστηκαν την επόμενη εβδομάδα, κυρίως στην περιοχή Καβυλία.
Ο θερμικός θόλος της Βόρειας Αφρικής αιχμαλώτισε την κυβέρνηση της Αλγερίας απροειδοποίητα και με ανεπαρκή εξοπλισμό, χωρίς αεροσκάφη για ρίψεις νερού. Οι αξιωματούχοι απέρριψαν τη βοήθεια άλλων χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, του Μαρόκου και της Τυνησίας. Οι δύο τελευταίες χώρες επλήγησαν επίσης από σοβαρές πυρκαγιές αυτό το καλοκαίρι, αλλά δεν έχουν αναφέρει μέχρι στιγμής κανένα θάνατο.
Η πρώτη κίνηση της Αλγερίας ήταν να στείλει στρατό – τα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχναν στρατιώτες εξοπλισμένους με φτυάρια και πολυβόλα. Στη συνέχεια οι εθελοντές πολίτες πήγαν στην κατάσβεση, οπλισμένοι με κουβάδες και κλαδιά δέντρων.
Οι πυρκαγιές έκαψαν περίπου 89.000 εκτάρια και σκότωσαν τουλάχιστον 90 άτομα, το ένα τέταρτο των οποίων ήταν στρατιώτες.
«Ήταν ανθρώπινο λάθος και έλλειψη προετοιμασίας και εκπαίδευσης αυτά που προκάλεσαν τις απώλειες ζωής», εκτίμησε ο Χελντ. «Οι στρατιώτες στάλθηκαν σε ένα πολύ δύσκολο έδαφος, με πολύ δύσκολο καιρό, χωρίς εκπαίδευση και χωρίς επίβλεψη από κανέναν με εμπειρία συμπεριφοράς πυρκαγιάς», συνέχισε.
Οι αρχές μίλησαν για εμπρησμούς και συνέλαβαν 22 άτομα. Σε μια τρομακτική εξέλιξη των γεγονότων, ένας νεαρός άνδρας ονόματι Djamel Bensmail λιντσαρίστηκε μέχρι θανάτου από έναν όχλο που τον κατηγόρησε ότι άναψε τις φωτιές. Αργότερα προέκυψε ότι ήταν καλλιτέχνης, κοινωνικός ακτιβιστής και εθελοντής πυροσβέστης.
Οι τραγικές συνέπειες των πυρκαγιών, μαζί με τα βίντεο της δολοφονίας του Bensmail, έχουν ταρακουνήσει το καθεστώς της Αλγερίας, που έχει ήδη πληγεί από πολιτικές εντάσεις και μια οικονομική ύφεση.
«Πρέπει να είστε προετοιμασμένοι, να έχετε τους πόρους, τις δεξιότητες και τη γνώση», είπε ο Χελντ. «Αλλά όπως στην Καλιφόρνια και την Αυστραλία, πρέπει να καταλάβετε ότι έρχεται ένα σημείο όπου αυτές οι πυρκαγιές είναι πέρα από το κατώφλι του ελέγχου όσον αφορά την ένταση και τους αριθμούς», πρόσθεσε.
Το κλειδί είναι να μην φτάσουμε στο σημείο χωρίς επιστροφή, λένε οι ειδικοί. Και ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό είναι να εφαρμόσουμε τεχνικές διαχείρισης γης και δάσους πολύ πριν ξεκινήσει μια πυρκαγιά.
«Πρέπει να αποδεχτούμε ότι πρέπει να ζούμε με τις πυρκαγιές και πρέπει να προσαρμόσουμε τον τρόπο ζωής μας σε αυτές», είπε η Ερνάντες. «Πρέπει να εργαστούμε για τη δημιουργία ανθεκτικών και δυνατών τοπίων και κοινωνιών που ξέρουν πώς να αντιδρούν όταν υπάρχει πυρκαγιά», εξήγησε.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Bloomberg
