Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Δεκατρείς ημέρες απέμειναν μέχρι την εκπνοή της προθεσμίας της 30ής Σεπτεμβρίου για τη ρύθμιση στον ΕΦΚΑ των ανεξόφλητων ασφαλιστικών οφειλών και σύμφωνα με τα στοιχεία μέχρι και την προηγούμενη Πέμπτη 12/9 είχαν ενταχθεί προς ρύθμιση ασφαλιστικές οφειλές 1,9 δισ. ευρώ, από 136.080 οφειλέτες.
Το συνολικό ποσό των ασφαλιστικών οφειλών μέχρι τις 31/12/2018 που μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση ήταν 34,7 δισ. ευρώ, ενώ ο συνολικός αριθμός των οφειλετών όλων των ταμείων πλησιάζει το 1,4 εκατ. φυσικά και νομικά πρόσωπα.
Αξίζει να επισημανθεί ότι για μία ακόμη φορά ο τομέας των μισθωτών, δηλαδή το πρώην ΙΚΑ, είχε -μακράν- τη μεγαλύτερη επίδοση στις εισπράξεις σε σύγκριση με το σύνολο όλων των υπολοίπων τομέων του ΕΦΚΑ.
Συγκεκριμένα, από το σύνολο των ρυθμίσεων του 1,9 δισ. ευρώ, το 64,89% των ρυθμισμένων οφειλών, που αντιστοιχούν σε 1.233.000.000 ευρώ, αφορούν οφειλές που ρύθμισαν οι εργοδότες του ιδιωτικού τομέα. Στον αντίποδα των ρυθμίσεων που έχουν γίνει στο πρώην ΙΚΑ βρίσκεται ο πρώην ΟΑΕΕ, με 68.819 ρυθμίσεις οφειλών φυσικών προσώπων, δηλαδή εμπόρων, καταστηματαρχών, επαγγελματιών και βιοτεχνών, και 582,3 εκατ. ευρώ ρυθμισμένα ποσά.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με την τέταρτη τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ (Δεκέμβριος 2018), ο αριθμός των οφειλετών στο ΙΚΑ είναι 504.677 φυσικά και νομικά πρόσωπα, ενώ ο ΟΑΕΕ εμφανίζει μεγαλύτερο αριθμό οφειλετών, ο οποίος ανέρχεται σε 551.936 άτομα.
Υπενθυμίζεται ότι η αναφορά στα στοιχεία του ΚΕΑΟ του Δεκεμβρίου του 2018 (και όχι στα στοιχεία του Ιουνίου του 2019) γίνεται επειδή ο νόμος προβλέπει ότι για να ενταχθούν οι οφειλές έως το τέλος του 2018 στη ρύθμιση θα πρέπει να καταβάλλονται οι φετινές μηνιαίες εισφορές.
Εικόνα δύο όψεων
Το ποσό που εισπράχθηκε από το ΚΕΑΟ μέσα από τις μηνιαίες πληρωμές των 120 δόσεων ανήλθε στα 136,5 εκατ. ευρώ. Αναλυτικά, από την ημερομηνία έναρξης της ρύθμισης των 120 δόσεων (27 Μαΐου 2019) μέχρι και την προηγούμενη Πέμπτη, συνολικά 42.790 επιχειρήσεις ρύθμισαν στο πρώην ΙΚΑ οφειλές ύψους 1.233.000.000 και εισπράχθηκαν από το ΚΕΑΟ ποσά ύψους 97 εκατ. ευρώ από τις μηνιαίες πληρωμές των δόσεων.
Με δεδομένο ότι απομένουν μόνο 13 ημέρες για τη λήξη της προθεσμίας υπαγωγής στη ρύθμιση, στελέχη των ασφαλιστικών ταμείων εκφράζουν προβληματισμό για την πορεία των ρυθμίσεων των ασφαλιστικών οφειλών στον πρώην ΟΑΕΕ, καθώς από τα έως τώρα στοιχεία προκύπτει ότι μπήκαν στη ρύθμιση μόνο 68.819 οφειλέτες, όταν το σύνολο των οφειλετών του είναι 551.000 οφειλέτες.
Εάν συνεκτιμηθεί ότι ανάμεσα σε αυτούς τους 68.819 οφειλέτες υπάρχουν εκτός από τους ενεργούς ασφαλισμένους και συνταξιούχοι που ρύθμισαν την οφειλή για να λάβουν τη σύνταξή τους, τότε ο συγκεκριμένος αριθμός των ρυθμίσεων θεωρείται περιορισμένος σε σχέση με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών του πρώην ΟΑΕΕ.
Υποψήφιοι συνταξιούχοι
Στην κατηγορία των «εγκλωβισμένων υποψήφιων συνταξιούχων» εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 80.000 πολίτες, οι οποίοι επειδή δεν είχαν ρυθμίσει τα χρέη τους δεν μπορούσαν να πάρουν σύνταξη ακόμη κι αν είχαν συμπληρώσει και τα απαραίτητα όρια ηλικίας και τον αριθμό ενσήμων. Όσοι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία υποψήφιων συνταξιούχων από την πρώτη Οκτωβρίου του 2019 θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν τις αιτήσεις συνταξιοδότησης, με τη βασική προϋπόθεση ότι θα ενταχθούν στην πρόσφατη ρύθμιση οφειλών του νόμου 4611/2019.
Από τα στοιχεία προκύπτει ότι οι αιτήσεις ρύθμισης των 68.819 ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ αφορούν ποσά οφειλής ύψους 582,3 εκατ. ευρώ, ενώ εισπράχθηκαν 33,2 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, η αποπληρωμή των οφειλών ενός συνταξιούχου που χρωστά για παράδειγμα στον πρώην ΟΑΕΕ ή στο ΕΤΑΑ (Ταμείο νομικών, μηχανικών), μπορεί να γίνει είτε με συμψηφισμό της οφειλής του είτε με παρακράτηση από τα ποσά των συντάξεων που θα λαμβάνει σε ίσες μηνιαίες δόσεις, οι οποίες δεν μπορεί να είναι περισσότερες από 120 δόσεις. Σύμφωνα με τη σχετική διευκρινιστική εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, η πρώτη δόση αποπληρωμής των χρεών παρακρατείται από τον πρώτο μήνα απονομής της σύνταξης, όπως προβλέπεται στο άρθρο 40 του συγκεκριμένου νόμου 4611/2019.
Στα υπόλοιπα Ταμεία
Προβληματική είναι η εικόνα της πορείας των ρυθμίσεων και στον πρώην ΟΓΑ, με δεδομένο ότι έως τις 12/9 είχαν προσέλθει μόνο 19.451 αγρότες να ρυθμίσουν τα χρέη τους. Συγκεκριμένα ρυθμίστηκαν ασφαλιστικές οφειλές ύψους 66,5 εκατ. ευρώ και το ΚΕΑΟ εισέπραξε 3,3 εκατ. ευρώ.
Με βάση τα στοιχεία του ΚΕΑΟ (2ο τρίμηνο 2019), ο ΟΓΑ εμφανίζεται να έχει σχεδόν έναν στους δύο αγρότες ως οφειλέτες του, καθώς ο συνολικός αριθμός των αγροτών που χρωστούν εισφορές ανέρχεται σε 334.477 άτομα, τα οποία οφείλουν εισφορές ύψους 1,6 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 4,67% του συνολικού χρέους των 35,1 δισ. ευρώ προς το ΚΕΑΟ.
Στον χώρο του Τύπου η εικόνα που αφορά το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ έχει ως βασικά στοιχεία 3.024 ρυθμίσεις οφειλών, συνολικού ύψους 21 εκατ. ευρώ, από τα οποία εισπράχθηκε μέσω του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών 1,5 εκατ. ευρώ.
Επίσης, από τις ρυθμίσεις που έγιναν σε διάφορες υποθέσεις που αφορούν παροχές των Ταμείων, δηλαδή σε περιπτώσεις που έχουν σχέση ή με επιστροφή χρηματικών ποσών που καταβλήθηκαν αναίτια (π.χ. δεν δηλώθηκε θάνατος συνταξιούχου και συνέχιζε να καταβάλλεται αναίτια η σύνταξη σε συγγενείς), ή άλλου είδους παροχές, έχουν γίνει μέχρι τώρα 1.996 ρυθμίσεις χρεών, που αφορούν συνολικό ποσό ύψους 9,6 εκατ. ευρώ.
Ποιους αφορά η παράταση
Ο νόμος για τις 120 δόσεις (ν.4611, 2019) για τις περιπτώσεις των μη μισθωτών -ελευθέρων επαγγελματιών, επιστημόνων, εμπόρων, αγροτών- προβλέπει δύο διαφορετικά στάδια ρύθμισης των ασφαλιστικών οφειλών. Το πρώτο στάδιο της διαδικασίας είναι ο υπολογισμός της οφειλής από τον ΕΦΚΑ. Το δεύτερο στάδιο της διαδικασίας είναι ένταξη της «νέας οφειλής» στο ΚΕΑΟ και η ρύθμισή της.
Έτσι, η διάταξη που υπάρχει στο αναπτυξιακό νομοσχέδιο αναμένεται να δώσει ανάσα σε χιλιάδες οφειλέτες των ασφαλιστικών ταμείων που χρωστούν στα πρώην ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ. Προσοχή! Είναι απαραίτητη η ένταξη του ασφαλισμένου στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ (1ο στάδιο) να γίνει μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, ώστε να υπολογιστεί η νέα οφειλή με το «κούρεμα» των προσαυξήσεων κατά 85% και στη συνέχεια να μπορούν οι συγκεκριμένοι οφειλέτες να ενταχθούν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου στο 2ο στάδιο της διαδικασίας που αφορά τη ρύθμιση των οφειλών στο ΚΕΑΟ.
Τι εισέπραξε το ΚΕΑΟ στα δύο τρίμηνα
Η πορεία των εισπράξεων του ΚΕΑΟ και της ένταξης οφειλετών στα δύο πρώτα τρίμηνα του έτους είναι η εξής:
1. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2019 στο ΚΕΑΟ εντάχθηκαν 27.648 οφειλέτες από το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, 1.326 οφειλέτες από τον τ. ΟΑΕΕ, 1.205 οφειλέτες από το τ. ΕΤΑΑ, 21.742 οφειλέτες από τον τ. ΟΓΑ, 14 οφειλέτες από το τ. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ και 271 οφειλέτες από Φορείς εκτός ΕΦΚΑ. Συνολικά στο πρώτο τρίμηνο του 2019 εντάχθηκαν 52.206 οφειλέτες, με συνολικές οφειλές ύψους 178.621.625 ευρώ.
2. Μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του 2019 στο ΚΕΑΟ εντάχθηκαν 23.932 οφειλέτες από το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, 294 οφειλέτες από τον τ. ΟΑΕΕ, 1.324 οφειλέτες από το τ. ΕΤΑΑ, 64 οφειλέτες από το τ. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ και 334 οφειλέτες από Φορείς εκτός ΕΦΚΑ. Συνολικά στο δεύτερο τρίμηνο του 2019 εντάχθηκαν 25.948 οφειλέτες, με συνολικές οφειλές ύψους 59.211.921 ευρώ.