Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Οι μόνιμοι αντιπρόσωποι (πρέσβεις) των κρατών-μελών προσυπέγραψαν τη συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου και της Ευρωβουλής για το νέο κοινοτικό κανονισμό, ο οποίος αποσκοπεί στη βελτίωση των ελέγχων των ρευστών διαθεσίμων που εισέρχονται ή εξέρχονται από την Ε.Ε. Η αντικατάσταση του υφιστάμενου κανονισμού (1889/ 2005) κρίθηκε επιβεβλημένη, προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα διεθνή πρότυπα για την καταπολέμηση τόσο της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες όσο και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Επιπλέον, έπρεπε να διευρυνθεί ο ορισμός των ρευστών διαθεσίμων, ώστε να καλύπτει όχι μόνο τα τραπεζογραμμάτια, αλλά και άλλα μέσα ή άλλα ιδιαίτερα ρευστοποιήσιμα αγαθά, όπως οι επιταγές, οι ταξιδιωτικές επιταγές, οι προπληρωμένες κάρτες και ο χρυσός. Ο κανονισμός έχει επίσης διευρυνθεί ώστε να περιλαμβάνει ρευστά διαθέσιμα που μεταφέρονται με αποστολές ταχυδρομείου, εμπορευμάτων ή ταχυμεταφορών.
Η νέα νομοθεσία επεκτείνει την υποχρέωση κάθε πολίτη που εισέρχεται ή εξέρχεται από την Ε.Ε. και μεταφέρει μετρητά αξίας ίσης ή μεγαλύτερης των 10.000 ευρώ να το δηλώσει στις τελωνειακές αρχές. Η δήλωση πρέπει να γίνει ανεξάρτητα από το αν οι ταξιδιώτες μεταφέρουν τα μετρητά επάνω τους, στις αποσκευές τους ή στα μεταφορικά τους μέσα. Αν το ζητήσουν οι Αρχές, οι ταξιδιώτες θα πρέπει να παρουσιάσουν τα μετρητά προς έλεγχο.
Όσον αφορά τα μετρητά που αποστέλλονται με ταχυδρομικά δέματα, ταχυμεταφορές, ασυνόδευτες αποσκευές ή εμπορεύματα σε εμπορευματοκιβώτια («ασυνόδευτα μετρητά»), οι αρμόδιες αρχές θα έχουν την εξουσία να ζητούν από τον αποστολέα ή τον αποδέκτη, ανάλογα με την περίπτωση, να υποβάλει δήλωση γνωστοποίησης. Η δήλωση γίνεται γραπτά ή ηλεκτρονικά, με τη χρήση τυποποιημένου εντύπου.
Οι Αρχές θα έχουν την εξουσία να υποβάλλουν σε έλεγχο κάθε αποστολή, συσκευασία ή μέσο μεταφοράς που ενδέχεται να περιέχει ασυνόδευτα μετρητά. Θα ανταλλάσσουν επίσης πληροφορίες, ιδίως όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα μετρητά συνδέονται με εγκληματική δραστηριότητα η οποία θα μπορούσε να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης. Οι πληροφορίες θα διαβιβάζονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο νέος κανονισμός δεν θα εμποδίζει τα κράτη-μέλη να προβλέπουν πρόσθετους εθνικούς ελέγχους στις κινήσεις μετρητών εντός της Ένωσης βάσει της εθνικής νομοθεσίας, υπό τον όρο ότι οι εν λόγω έλεγχοι συνάδουν με τις θεμελιώδεις ελευθερίες της Ένωσης. Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει πλέον να επιβεβαιώσουν μέσω ψηφοφορίας τον κανονισμό (τυπική διαδικασία), ο οποίος στη συνέχεια θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε.
Οι υφιστάμενοι κανόνες σχετικά με την κίνηση ρευστών διαθεσίμων που εισέρχονται και εξέρχονται από την Ε.Ε. ισχύουν από τις 15 Ιουνίου 2007 και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του πλαισίου καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας της Ε.Ε.
Στο πλαίσιο της υφιστάμενης νομοθεσίας, οι ταξιδιώτες έχουν τη νομική υποχρέωση να δηλώνουν ποσά ρευστών διαθεσίμων αξίας ίσης ή μεγαλύτερης των 10.000 (ή το αντίστοιχο ποσό σε άλλο νόμισμα ή διαπραγματεύσιμους τίτλους στον κομιστή) στις τελωνειακές αρχές. Ο νέος κανονισμός επεκτείνει την υποχρέωση αυτή ώστε να καλύπτονται ιδιαίτερα ρευστοποιήσιμα αγαθά ή χρηματοοικονομικά μέσα, όπως ο χρυσός και οι προπληρωμένες κάρτες.
Η νέα νομοθεσία απαιτείται να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι οι τρομοκράτες και οι εγκληματίες έχουν κατορθώσει να βρουν τρόπους παράκαμψης των κανόνων σχετικά με τους ελέγχους ρευστών διαθεσίμων.
Οι εγκληματικές οργανώσεις, οι παράνομες δραστηριότητες των οποίων παράγουν μεγάλες ποσότητες μετρητών δεν θα πρέπει να είναι σε θέση να επωφελούνται από κενά στο ισχύον σύστημα για να κυκλοφορούν και να νομιμοποιούν τα έσοδά τους.
Όπως επισημαίνεται, η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και άλλες εγκληματικές δραστηριότητες θα είναι ευκολότερο να εντοπιστούν στην Ευρώπη μετά τον νέο κανονισμό για τους ελέγχους ρευστών διαθεσίμων.
Φθηνότερες διασυνοριακές πληρωμές σε ευρώ
Στη μείωση του κόστους των διασυνοριακών πληρωμών σε ευρώ στο σύνολο της Ε.Ε. προβλέπει η κατ’ αρχήν συμφωνία του Συμβουλίου, η οποία θα αποτελέσει αντικείμενο διαβούλευσης με την Ευρωβουλή στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης.
Από το 2009 το κόστος μιας διασυνοριακής συναλλαγής εντός της Ευρωζώνης είναι ακριβώς το ίδιο με αυτό που ισχύει στο εσωτερικό ενός κράτους-μέλους. Ωστόσο, οι διασυνοριακές πληρωμές σε ευρώ από χώρες-μέλη εκτός της Ευρωζώνης υπόκεινται σε υψηλές προμήθειες.
Το Συμβούλιο ενέκρινε την πρόταση της Επιτροπής να ευθυγραμμιστούν τα τέλη για τις διασυνοριακές πληρωμές σε ευρώ για υπηρεσίες, όπως μεταφορές πίστωσης, πληρωμές με κάρτα ή αναλήψεις μετρητών, με τα τέλη για τις αντίστοιχες εθνικές πληρωμές της ίδιας αξίας στο εθνικό νόμισμα του κράτους-μέλους όπου είναι εγκατεστημένος ο πάροχος. Το μέτρο αυτό θα επεκτείνει τα οφέλη των φθηνών διασυνοριακών μεταφορών ποσών σε ευρώ σε επιπλέον 150 εκατ. καταναλωτές εκτός της Ευρωζώνης και, δυνητικά, σε επιπλέον 1,8 δισ. συναλλαγές ετησίως.
Επιπλέον, η πρόταση που αναθεωρήθηκε από το Συμβούλιο ενισχύει τις απαιτήσεις διαφάνειας σχετικά με το κόστος της μετατροπής νομισμάτων όταν η εν λόγω υπηρεσία παρέχεται πριν από την εκτέλεση της πράξης πληρωμής. Αυτό επιτυγχάνεται με τη θέσπιση υποχρέωσης για τη δημοσιοποίηση των τελών που επιβάλλονται ως η διαφορά μεταξύ του συνολικού ποσού της συναλλαγής στο νόμισμα του λογαριασμού του πληρωτή και του ποσού που προκύπτει από την εφαρμογή της πλέον πρόσφατης διαθέσιμης συναλλαγματικής ισοτιμίας αναφοράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
