Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Ολοκληρώνεται σήμερα η «μάχη» του πολυνομοσχεδίου με την ψήφισή του από τη Βουλή, σε κλίμα έντονων κοινωνικών αντιδράσεων, καθώς η Αθήνα θα βρίσκεται σε απεργιακό κλοιό. Η «αυλαία» πέφτει με μεγάλες ανατροπές για χιλιάδες φορολογούμενους και εργαζόμενους, καθώς με τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου αλλάζουν πολλά όσον αφορά τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και για χρέη σε εφορίες και Ταμεία, στην προκήρυξη απεργιών, στα επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων, αλλά και στη λειτουργία 14 ΔΕΚΟ.
Με τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου θεωρούνται πλέον ως «λοιπές θυγατρικές» της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. και τίθενται υπό την άμεση διαχείριση της εν λόγω εταιρείας η ΔΕΗ, τα ΕΛΤΑ, η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ, όλοι οι αστικοί συγκοινωνιακοί φορείς του Λεκανοπεδίου Αθηνών (ΟΑΣΑ, ΣΤΑΣΥ, κ.λπ.), πλην του Μετρό, κι άλλες 9 μεγάλες ΔΕΚΟ.
Αναλυτικά, οι Δημόσιες Επιχειρήσεις που μεταβιβάζονται απευθείας στο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων και θεωρούνται πλέον ως «λοιπές θυγατρικές» του είναι οι ακόλουθες:
– Ομάδα Α’: 1. ΟΑΣΑ ΑΕ και οι θυγατρικές του (ΟΣΥ ΑΕ – ΣΤΑΣΥ ΑΕ), 2. ΟAKA, 3. ΕΛΤΑ ΑΕ.
– Ομάδα Β’: 1. ΕΥΑΘ ΑΕ, 2. ΕΥΔΑΠ ΑΕ, 3. ΔΕΗ ΑΕ.
– Ομάδα Γ’: 1. Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών ΑΕ, 2. Ελληνικές Αλυκές ΑΕ, 3. ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ ΑΕ, 4. Ανώνυμη Εταιρεία Διώρυγας Κορίνθου (ΑΕΔΙΚ), 5. Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας ΑΕ (ΟΚΑΑ ΑΕ), 6. Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης (ΚΑΘ ΑΕ), 7. ΔΕΘ – HELEXPO ΑΕ, 8. Καταστήματα Αφορολογήτων Ειδών ΑΕ.
* e-πλειστηριασμοί για όλα τα χρέη: Από τις 21 Φεβρουαρίου 2018 οι πλειστηριασμοί διεξάγονται αποκλειστικά και μόνο με ηλεκτρονικά μέσα, ανεξάρτητα από τον χρόνο επίδοσης της επιταγής και επιβολής της κατάσχεσης.
Επίσης, για τους πλειστηριασμούς που έχει ήδη οριστεί να πραγματοποιηθούν με φυσικό τρόπο οποτεδήποτε μετά τις 21.2.2018 και έχει ήδη συντελεστεί η σχετική προδικασία του πλειστηριασμού, ο επισπεύδων είναι υποχρεωμένος να γνωστοποιήσει τη μεταβολή του τρόπου και του χρόνου διενέργειάς τους με σχετική εντολή προς τον δικαστικό επιμελητή για την έκδοση νέου αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης.
Ηλεκτρονικός πλειστηριασμός δεν μπορεί να γίνει από 1η Αυγούστου έως 31 Αυγούστου, καθώς και την προηγούμενη και την επομένη εβδομάδα της ημέρας των εκλογών για την ανάδειξη βουλευτών, αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Οργάνων Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Εάν, για οποιονδήποτε λόγο, δεν είναι δυνατό να ορισθεί συμβολαιογράφος του τόπου εκτέλεσης, αρμόδιος για τη διανομή μπορεί να οριστεί και συμβολαιογράφος διορισμένος στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύουσας του κράτους.
Από την 1η Μαΐου έχουμε «πρεμιέρα» και για τους e-πλειστηριασμούς, ακινήτων και κινητών, για οφειλές σε εφορίες και Ταμεία, ακόμη και για χρέη άνω των 500 ευρώ, ενώ ειδικά για τα ακίνητα που θα βγαίνουν στο ηλεκτρονικό «σφυρί» η τιμή πρώτης προσφοράς θα είναι η εμπορική τους αξία.
Επίσης θα ισχύουν μεγαλύτερες προθεσμίες για την κοινοποίηση στον οφειλέτη του προγράμματος πλειστηριασμού, την αποστολή στον συμβολαιογράφο που ορίζεται ως υπάλληλος του πλειστηριασμού των σχετικών εγγράφων, την αναγγελία του επισπεύδοντος Δημοσίου για άλλα χρέη του οφειλέτη προς αυτό κ.λπ., ως εξής:
– Αυξάνεται ο χρόνος κοινοποίησης του προγράμματος πλειστηριασμού κινητών πραγμάτων σε σαράντα ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό, από τρεις ημέρες που ισχύει σήμερα, για λόγους εναρμόνισης με τον νέο χρόνο κοινοποίησης του προγράμματος πλειστηριασμού ακινήτων.
– Αυξάνεται ο χρόνος κοινοποίησης του προγράμματος πλειστηριασμού ακινήτων σε σαράντα ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό, από είκοσι ημέρες που ισχύει σήμερα, ενώ επίσης καταργούνται οι διατυπώσεις δημοσιότητας όπως τοιχοκόλληση και δημοσίευση σε εφημερίδα και εισάγεται η διαδικασία ηλεκτρονικής δημοσίευσης.
* Νέοι «ράμπο» για τη φοροδιαφυγή: Συστήνεται Ειδικό Ελεγκτικό Σώμα που θα διενεργεί τους φορολογικούς ελέγχους κατόπιν παραγγελιών της Εισαγγελίας Οικονομικού Εγκλήματος.
Το Ειδικό Σώμα θα στελεχωθεί με δεκάδες φορολογικούς ελεγκτές κυρίως από το δυναμικό του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος και άλλων ελεγκτικών υπηρεσιών του ΥΠΟΙΚ.
Οι ελεγκτές θα ολοκληρώνουν φορολογικούς ελέγχους, ωστόσο τα αποτελέσματα των ελέγχων τους θα αποτελούν πληροφοριακά δελτία για την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, η οποία θα έχει και τον τελευταίο λόγο για τη συνέχιση του ελέγχου και τη βεβαίωση πρόσθετων φόρων και προστίμων.
Το νέο Σώμα θα μπορεί να προβαίνει σε δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων, σε κατασχέσεις βιβλίων, εγγράφων, αγαθών, μέσων μεταφοράς και άλλων στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων και ηλεκτρονικών μέσων αποθήκευσης και μεταφοράς δεδομένων, αλλά ταυτόχρονα και σε συλλήψεις και ανακρίσεις προσώπων.
* Φορολογικές αλλαγές: Η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου φέρνει και τις ακόλουθες αλλαγές σε θέματα φορολογίας:
1. Καταργείται το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του ν.3887/2010 που αφορά υποθέσεις μεταβιβάσεων φορτηγών Δ.Χ., που κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά πριν από τις 30-9-2010, σε μεταφορικές επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, καταργείται η διάταξη που προβλέπει την επιβολή χαμηλού φόρου 2% επί της αξίας του οχήματος κατά τη μεταβίβαση.
2. Καταργούνται οι διατάξεις του άρθρου 25 του ν.2520/1997 με τις οποίες προβλέπονταν απαλλαγές από τον φόρο μεταβίβασης για τις αγροτικές εκτάσεις που αγοράζονται από εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης, καθώς και για τις αγροτικές εκτάσεις που μεταβιβάζονται σε αγρότες από εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης.
3. Καταργείται η παράγραφος 8 του άρθρου 3 του ν.2963/2001 με την οποία προβλεπόταν η πίστωση του εταιρικού φόρου στα μερίσματα που εισπράττουν οι δικαιούχοι/μέτοχοι, για σκοπούς ίσης μεταχείρισης με τους δικαιούχους/μετόχους άλλων εταιρειών.
Τα τελευταία χρόνια τα μερίσματα φορολογούνται ευνοϊκότερα, με συντελεστή 15% από 1.1.2017 και επομένως απαιτείται προσαρμογή των διατάξεων στα νέα δεδομένα, αφού ο κύριος λόγος που προέβλεπε την πίστωση του εταιρικού φόρου έχει προ πολλού εξαλειφθεί.
4. Καταργείται το άρθρο 4 του ν.3201/2003 που προβλέπει την παροχή χρηματικής αποζημίωσης για την ολική ή μερική κατεδάφιση κτηρίων σε νησιά του Αιγαίου. Άλλωστε, για τα νησιά του Αιγαίου εξετάζεται η παροχή κινήτρων που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες, όπως π.χ. το μεταφορικό ισοδύναμο.
5. Καταργούνται οι διατάξεις των άρθρων 43 και 44 του ν.4030/2011 που αφορούσαν την έκπτωση φόρου για δαπάνες αποκατάστασης κτηρίων στις περιοχές Γεράνι και Μεταξουργείο.
6. Εντάσσεται στον ΚΦΕ το προβλεπόμενο στις διατάξεις του άρθρου 101 του ν. 1892/1990 κίνητρο, με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα στις ανώνυμες εταιρείες, των οποίων οι μετοχές είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών, να κεφαλαιοποιήσουν τα αφορολόγητα αποθεματικά διαφόρων αναπτυξιακών νόμων, με τις εξαιρέσεις που ορίζονται ρητά στις ίδιες διατάξεις με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%), χωρίς καμιά άλλη επιβάρυνση.
Επισημαίνεται ότι οι εν λόγω διατάξεις ισχύουν μέχρι και 31.12.2020 και ειδικότερα ότι για αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται από 1.1.2019 μέχρι και 31.12.2019 ο συντελεστής κεφαλαιοποίησης ορίζεται σε δέκα τοις εκατό (10%) και για αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται από 1.1.2020 μέχρι και 31.12.2020 σε είκοσι τοις εκατό (20%).
Ακόμη, εισάγεται στον ΚΦΕ το προβλεπόμενο στο άρθρο 13 του ν. 1473/1984 κίνητρο, με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα στις ανώνυμες εταιρείες, των οποίων οι μετοχές δεν είναι εισηγημένες στο Χρηματιστήριο, καθώς και στις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης να κεφαλαιοποιήσουν τα αφορολόγητα αποθεματικά διαφόρων αναπτυξιακών νόμων, με τις εξαιρέσεις που ορίζονται ρητά στις ίδιες διατάξεις, με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%) χωρίς καμιά άλλη επιβάρυνση.
7. Οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν εκπρόθεσμες αρχικές ή τροποποιητικές φορολογικές δηλώσεις ακόμη και μετά την έναρξη του φορολογικού ελέγχου. Εάν μάλιστα πληρώσουν τους πρόσθετους φόρους εντός 30 ημερών, τότε οι κυρώσεις (πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα και όχι κύριοι φόροι) «κουρεύονται» κατά 40%.
8. Σε αυτόματη απενεργοποίηση του ΑΦΜ ή σε αναστολή της χρήσης του θα προχωρά η εφορία για τους φορολογούμενους που διαπράττουν φοροδιαφυγή ή έχουν δηλώσει ψευδή ή ανακριβή στοιχεία για την απόκτηση του ΑΦΜ.
Επίσης φυσικά πρόσωπα των οποίων ο ΑΦΜ έχει ανασταλεί και θέλουν να προχωρήσουν σε νέα έναρξη εργασιών ως υποκείμενα στον ΦΠΑ υποβάλλοντας δήλωση μεταβολών για τη διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών θα πρέπει να καταθέσουν εγγύηση ανάλογα με το ύψος της φοροδιαφυγής, η οποία σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 15.000 ευρώ. Το ίδιο ισχύει και για τα νομικά πρόσωπα που υπόκεινται στον ΦΠΑ και υποβάλλουν δήλωση μεταβολών για τη διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών στο φορολογικό μητρώο.
Ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου, ο οποίος δύναται να επεκτείνεται κατά ένα πρόθεμα, χρησιμοποιείται σε όλες τις φορολογίες στις οποίες εφαρμόζεται ο Κώδικας και σε όσες άλλες περιπτώσεις προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία.
Η Φορολογική Διοίκηση δύναται και χωρίς την υποβολή δήλωσης εγγραφής να αποδίδει Αριθμό Φορολογικού Μητρώου σε φορολογούμενο ή σε πρόσωπο που δεν τυγχάνει φορολογούμενος, εφόσον έχει στη διάθεσή της, σε περίπτωση φυσικού προσώπου, τα προσωπικά στοιχεία του και σε περίπτωση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, την επωνυμία και την έδρα.
* Ενεργειακό χρηματιστήριο: Το θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία του ενεργειακού χρηματιστηρίου, καθώς και ρυθμίσεις για τη λατομική νομοθεσία προβλέπει το πολυνομοσχέδιο, με στόχο τη σύζευξη της ελληνικής αγοράς με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές, στην ενίσχυση του ανταγωνισμού και της διαφάνειας, με άμεσα οφέλη στη μείωση του ενεργειακού κόστους και τη διασφάλιση καλύτερων τιμών για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, την εξασφάλιση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα, καθώς και την περαιτέρω αύξηση της συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών.
* Επιχειρηματικά πάρκα: Απλοποιείται και επιταχύνεται η δημιουργία των επιχειρηματικών πάρκων και διευκολύνεται η εγκατάσταση ή μετεγκατάσταση των επιχειρήσεων σε αυτά, ενώ δίνεται η δυνατότητα σε μια μεγάλη μεμονωμένη μονάδα (π.χ. μεγάλη βιομηχανία) να απολαμβάνει τα πλεονεκτήματα ενός επιχειρηματικού πάρκου.
* Οργανισμός βιομηχανικής ιδιοκτησίας: Εγκαθιδρύεται ο θεσμός του πιστοποιημένου συμβούλου ευρεσιτεχνίας που εκσυγχρονίζει το σύστημα προστασίας της ευρεσιτεχνίας στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, μειώνει το κόστος για τον καταθέτη και αντιμετωπίζει ζητήματα μονοπωλιακού ελέγχου της αγοράς.
* Αρτοποιεία: Αλλαγές φέρνει το πολυνομοσχέδιο στα κτηριοδομικά κριτήρια για να ανταποκρίνονται στην πραγματική εικόνα και τις ανάγκες των αρτοποιείων στην Ελλάδα, τα οποία δεν θα επηρεάσουν τα καταστήματα που ήδη λειτουργούν αλλά θα καταστήσουν πιο εύκολη τη δραστηριοποίηση νέων επιχειρήσεων στον κλάδο. Το ελάχιστο εμβαδόν των αρτοποιείων, θα είναι 70 τετραγωνικά μέτρα.
* Επιτάχυνση υλοποίησης δημοσίων έργων: Στο πλαίσιο επίσπευσης της υλοποίησης των δημοσίων έργων, δημιουργήθηκαν δύο ομάδες εργασίας – η μία αντικείμενο τις αρχαιολογικές έρευνες και εργασίας και η άλλη για τις απαλλοτριώσεις με συμμετοχή εκπροσώπων όλων των συναρμόδιων υπουργείων. Οι ομάδες εντόπισαν τα σημεία που προκαλούσαν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων με σημαντική οικονομική επιβάρυνση για το Δημόσιο και πρότειναν μία σειρά από μέτρα για την αντιμετώπισή τους.
* Λατομεία – Μεταλλεία: Απλοποιείται η διαδικασία αδειοδότησης για τις μεταλλευτικές και λατομικές δραστηριότητες με πλήρη διασφάλιση του περιβάλλοντος, της υγείας και της ασφάλειας πολιτών και εργαζομένων.
* Απεργίες: Απαιτείται ειδική απαρτία κατά τις γενικές συνελεύσεις πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων, προκειμένου να λάβει χώρα η συζήτηση και να ληφθεί απόφαση για την κήρυξη απεργίας. Συγκεκριμένα, απαιτείται η παρουσία τουλάχιστον του ενός δευτέρου (1/2) των οικονομικά τακτοποιημένων μελών της συνδικαλιστικής οργάνωσης.
* Επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας: Θεσμοθετείται ο επανασχεδιασμός από ειδικό συλλογικό όργανο και από μηδενική βάση των κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, των κατηγοριών των επιμέρους δικαιούχων, καθώς και του τρόπου υπολογισμού του, αλλά και του ύψους του στη βάση διαβάθμισης της έκτασης και της συχνότητας έκθεσης των εκάστοτε δικαιούχων στους παράγοντες κινδύνου που επικρατούν στους οικείους χώρους εργασίας.
* Πιλοτικό πρόγραμμα νέων επιδομάτων σε αναπήρους: Καθορίζονται οι βασικοί όροι του πιλοτικού προγράμματος για τη χορήγηση νέων προνοιακών επιδομάτων σε άτομα με αναπηρία.
Συγκεκριμένα, ο φορέας χορήγησής τους, οι φορείς που εμπλέκονται στη διαδικασία υποβολής και κρίσης των αιτήσεων και απόδοσης των επιδομάτων, οι δομές ενημέρωσης και υποδοχής των αιτήσεων και η σύσταση πληροφοριακού συστήματος, μέσω του οποίου διεκπεραιώνεται η όλη διαδικασία με απόλυτα ηλεκτρονικό, επομένως, διαφανή και αδιάβλητο τρόπο.