Της Ειρήνης Σακελλάρη
Νέα στοιχεία ως προς την εταιρική διακυβέρνηση των τραπεζών φέρνει η υπάρχουσα συμπληρωματική συμφωνία με τους θεσμούς που δημοσιοποίησε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σημαντική έμφαση δίνει το συγκεκριμένο σχέδιο στην άρση των κεφαλαιακών περιορισμών ζητώντας από τις τράπεζες να διατηρήσουν επαρκή μαξιλάρια μετρητών για το σκοπό αυτόν. Τούτο μεταφράζεται σε σημαντική ενίσχυση των καταθέσεων
Έμφαση δίνουν οι συμπληρωματικές μνημονιακές δράσεις σε μία δευτερογενή αγορά NPL’s ενώ στενή παρακολούθηση επιφυλάσσουν οι αρχές στις τράπεζες σε ότι αφορά τα μη εξυπηρετούμενα χρηματοοικονομικά ανοίγματα.
Σημαντικές ωστόσο εμφανίζονται και οι διαφορές σε ότι αφορά τη διακυβέρνηση των τραπεζών όπου το ΤΧΣ αποκτά λόγο ουσίας. «Μετά την αναθεώρηση και την ανασύσταση των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών, το ΤΧΣ θα κάνει κάθε προσπάθεια μέσω του εκπροσώπου της στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών, στη βάση της Συμφωνίας Πλαίσιο (RFA) και ως ενεργός μέτοχος για να διασφαλίσει ότι τα συμβούλια λειτουργούν αποτελεσματικά στην επίβλεψη των επιδόσεων της διοίκησης. Το ΤΧΣ ως μέτοχος και επίσης στη βάση της ίδιας συμφωνίας θα πρέπει να αξιολογεί τακτικά, χρησιμοποιώντας, αν χρειάζεται εξωτερική τεχνογνωσία το γενικό πλαίσιο διακυβέρνησης των τραπεζών και την επίδοση των διοικητικών τους συμβουλίων και να συνιστά αλλαγές αν χρειάζεται».
Διατήρηση της ρευστότητας και του κεφαλαίου στο τραπεζικό σύστημα
Οι αρχές δεσμεύονται να διατηρήσουν επαρκή τη ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα σύμφωνα με τους κανονισμούς του Ευρωσυστήματος και την επίτευξη ενός αειφόρου μοντέλου χρηματοδότησης των τραπεζών μεσοπρόθεσμα. Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες καλούνται να υποβάλουν τριμηνιαία σχέδια χρηματοδότησης στην Τράπεζα της Ελλάδος ώστε να διασφαλίζεται η συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση των αναγκών της ρευστότητάς τους
Η επίπτωση των capital controls θα παρακολουθείται με πλήρη ανταλλαγή πληροφοριών με τους θεσμούς. Οι αρχές δεσμεύονται για την εφαρμογή του δημοσιευμένου οδικού χάρτη με στόχο την τελική κατάργηση των ελέγχων κεφαλαίου σύμφωνα με τα ορόσημα.
Αυτές θα διαχειρίζονται μετά από έγκαιρη διαβούλευση με τους θεσμούς τη διαδικασία εφαρμογής των σταδίων χαλάρωσης, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος και με στόχο την ελαχιστοποίηση των μακροοικονομικών επιπτώσεων των κεφαλαιακών περιορισμών. Η Τράπεζα της Ελλάδος θα στέλνει ανά τρίμηνο στους θεσμούς μια τυποποιημένη έκθεση σχετικά με τις βασικές στατιστικές που συμφωνήθηκαν σχετικά με τους ελέγχους κεφαλαίου και τη ρευστότητας, καθώς και την αξιολόγησή της όπως και προτάσεις για δράσεις. Οι τράπεζες πρέπει να διατηρήσουν επαρκή μαξιλάρια μετρητών για να διευκολύνουν την ομαλή υλοποίηση της χαλάρωσης των κεφαλαιακών περιορισμών.
Λαμβάνοντας υπόψη τις κανονιστικές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένης της τελευταίας απόφασης (SREP) από την Τράπεζα της Ελλάδος, τυχόν ελλείψεις κεφαλαίου στις συνεταιριστικές τράπεζες θα αντιμετωπιστούν μέχρι τον Ιούνιο του 2018.
Ανάλυση μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs)
Ενεργοποίηση μιας ενεργού δευτερογενούς αγοράς NPLs
Οι αρχές θα συνεχίσουν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την ενίσχυση της λειτουργίας μιας δυναμικής δευτερογενούς αγοράς αγοράς NPLs ως προαπαιτούμενο.
Παρακολούθηση των NPEs των τραπεζών
Η Τράπεζα της Ελλάδος, σε συνεργασία με την ΕΚΤ-SSM, θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να διασφαλίσει ότι οι στόχοι για τα NPE’s παραμένουν ρεαλιστικοί και φιλόδοξοι και ότι οι στρατηγικές των τραπεζών είναι κατάλληλα σχεδιασμένες και εκτελούνται με τρόπο που να πετυχαίνει τους στόχους σε συνεχή βάση.
Η Τράπεζα της Ελλάδος θα δημοσιεύει ανά τρίμηνο μια συνολική , συνοπτική έκθεση των επιδόσεων των τραπεζών για την επίτευξη στόχων σε σχέση με τις στρατηγικές NPE’s>
Επιπλέον, η Τράπεζα της Ελλάδος, σε τριμηνιαία βάση θα παρουσιάζει στους θεσμούς μια έκθεση, η οποία θα περιλαμβάνει α) λεπτομερείς αναλύσεις σχετικά με το 2018 τις εξελίξεις των στόχων και των βασικών δεικτών επίδοσης KPI’s, β) τους λόγους που πιθανόν δεν επιτεύχθηκαν οι στόχοι και της υποεπίδοσης, γ) συστάσεις για την αντιμετώπιση των αιτίων των προβλημάτων.
Αναδιάρθρωση του χρέους και διαδικασίες περί αφερεγγυότητας
Εξωδικαστικός Συμβιβασμός χρέους (OCW)
Προκειμένου να βελτιωθεί η εφαρμογή του πλαισίου του εξωδικαστικού συμβιβασμού, οι αρχές, με βάση την αξιολόγηση των διοικητικών και τεχνικών εμποδίων για την υποβολή μιας πλήρους αίτησης και την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ δανειστών και δανειοληπτών, θα αντιμετωπίσει αυτά τα εμπόδια ως προαπαιτούμενο συμπεριλαμβανομένου όπου αυτό είναι αναγκαίο νομοθετικών τροποποιήσεων
Δικαστικές διαδικασίες για την αφερεγγυότητα
Οι αρχές θα διορίσουν μέχρι τον Ιούνιο του 2018 το νέο προσωπικό υποστήριξης για τις δικαστικές υποθέσεις νοικοκυριών με προβλήματα αφερεγγυότητας. Το προσωπικό αυτό θα επιλεγεί με διαγωνισμό του ΑΣΕΠ που προκηρύχθηκε τον Μάρτιο του 2017, προκειμένου να μειωθεί το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των αιτήσεων που εκκρεμούν βάσει του νόμου 3869/2010.
Νομοθεσία περί αφερεγγυότητας
Ως προαπαιτούμενο, οι αρχές θα τροποποιήσουν το νόμο περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών και θα λάβουν πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπιση των διαπιστωθεισών ελλείψεων, όπως καθορίζονται στο τεχνικό μνημόνιο κατανόησης κυρίως με τη θέσπιση κατάλληλου μηχανισμού ο οποίος θα φιλτράρει τις μη αποδεκτές αιτήσεις και για τη λήψη όλων των απαραίτητων ενεργειών για την επίσπευση του χρόνου μεταξύ της κατάθεσης της αίτησης και της έκδοσης δικαστικής απόφασης καθώς και την εξάλειψη του όγκου των εκκρεμών υποθέσεων.
Από τον Απρίλιο του 2017, το Υπουργείο Δικαιοσύνης παρέχει, σε τριμηνιαία βάση,
λεπτομερείς πληροφορίες στους θεσμούς σχετικά με την καθυστέρηση και την επεξεργασία των υποθέσεων που σχετίζονται με το νόμο Κατσέλη. Το Υπουργείο Οικονομικών και η Γραμματεία του Ιδιωτικού Χρέους, σε τριμηνιαία βάση θα παρέχουν πληροφορίες στους θεσμούς σχετικά με την απορρόφηση των κρατικών επιδοτήσεων που συνδέονται με το νόμο 3869/2010.
Διακυβέρνηση του ΤΧΣ και των τραπεζών
Ως προαπαιτούμενο, οι αρχές θα λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι οποιαδήποτε μελλοντική τακτική μετοχική συμμετοχή της κεντρικής διοίκησης (κράτους) στα πιστωτικά ιδρύματα θα μεταφερθεί αυτοδικαίως στο ΤΧΣ.
Ως προαπαιτούμενο, η τρέχουσα εντολή του ΤΧΣ παρατείνεται μέχρι τα τέλη του 2022.
Η ανεξαρτησία του ΤΧΣ θα είναι πλήρως σεβαστή, η διακυβέρνησή του θα ενισχυθεί και θα πρέπει να λειτουργεί με εμπορικούς όρους και χωρίς καμία πολιτική ή άλλη παρέμβαση.
Η ανεξαρτησία της διαχείρισης, της λήψης αποφάσεων και της εμπορικής λειτουργίας των τραπεζών θα είναι πλήρως σεβαστή και οι τράπεζες θα συνεχίσουν να λειτουργούν αυστηρά σύμφωνα με αρχές της αγοράς. Οποιαδήποτε πιθανή αντικατάσταση των μελών του διοικητικού συμβουλίου και του ανώτερου μανατζμεντ τραπεζών θα γίνεται χωρίς καμία πολιτική ή άλλη παρέμβαση.
Οι τοποθετήσεις θα γίνονται με βάση την καλύτερη διεθνή πρακτική.
Το ΤΧΣ θα συνεχίσει να καταβάλλει κάθε εύλογη προσπάθεια για να εξασφαλίσει τη συμμόρφωση των μελών των διοικητικών συμβουλίων και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών με τα κριτήρια επιλεξιμότητας του νόμου για το ΤΧΣ. Οι αρχές θα διασφαλίσουν επίσης ότι οι πιθανοί μελλοντικοί εκπρόσωποι του ελληνικού κράτους θα τηρούν επίσης τα ίδια κριτήρια επιλεξιμότητας.
Μετά την αναθεώρηση και την ανασύσταση των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών, το ΤΧΣ θα κάνει κάθε προσπάθεια μέσω του εκπροσώπου της στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών, στη βάση της Συμφωνίας Πλαίσιο (RFA) και ως ενεργός μέτοχος για να διασφαλίσει ότι τα συμβούλια λειτουργούν αποτελεσματικά στην επίβλεψη των επιδόσεων της διοίκησης. Το ΤΧΣ ως μέτοχος και επίσης στη βάση της ίδιας συμφωνίας θα πρέπει να αξιολογεί τακτικά, χρησιμοποιώντας, αν χρειάζεται εξωτερική τεχνογνωσία το γενικό πλαίσιο διακυβέρνησης των τραπεζών και την επίδοση των διοικητικών τους συμβουλίων και να συνιστά αλλαγές αν χρειάζεται. Το ΤΧΣ θα κάνει κάθε εύλογη προσπάθεια να διασφαλίσει ότι τα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών αξιολογούν τακτικά, χρησιμοποιώντας εάν χρειάζεται εξωτερική τεχνογνωσία την αποτελεσματικότητα της μεσαίας και ανώτερης διοίκησης των τραπεζών.
