Από την έντυπη έκδοση
Των Έφη Τριήρη και Γιάννη Παγκαλιά
«Φωτιά» φαίνεται να παίρνει ξανά η διεθνής αγορά πετρελαίου, σε ένα εκρηκτικό μίγμα γεγονότων γεωπολιτικών, πολιτικών παρεμβάσεων αλλά και αυξημένης ζήτησης, που ώθησε τις τιμές πετρελαίου σε υψηλά τριών ετών. Έτσι, ο ορίζοντας των 100 δολαρίων το βαρέλι γίνεται πάλι ορατός εάν η Σαουδική Αραβία «πιάσει τους στόχους της».
Πριν από μία εβδομάδα, αξιωματούχοι της Σαουδικής Αραβίας τάσσονταν σιωπηρώς υπέρ μιας τιμής πετρελαίου στα 80 δολάρια το βαρέλι, εξέλιξη που θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο την αποτίμηση του κρατικού πετρελαϊκού κολοσσού της Saudi Aramco κατά την επικείμενη αρχική δημόσια εγγραφή της. Αναλυτές θεωρούν ότι το Ριάντ θα ήταν απόλυτα ικανοποιημένο εάν οι τιμές αυξάνονταν, θέση που φαίνεται να δίδει βαρύτητα και στην άποψη ότι ο ΟΠΕΚ θα συνεχίσει να εφαρμόζει τις περικοπές στην παραγωγή του ακόμη και όταν η αποστολή του -που είναι η μείωση της υπερβολικής προσφοράς- ολοκληρωθεί κατά μεγάλο βαθμό.
Τώρα, με τα αποθέματα να επιστρέφουν στον μέσο όρο και να αναμένεται μάλιστα να μειωθούν περαιτέρω στο άμεσο μέλλον, τα όρια στην παραγωγή είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα οδηγήσουν την αγορά σε έλλειμμα, εξέλιξη που θα ωθούσε στα ύψη τις τιμές πετρελαίου την κατάλληλη ακριβώς στιγμή για τη Σαουδική Αραβία και την αρχική δημόσια εγγραφή της Amamco. Το Ριάντ επιθυμεί να αντλήσει περί τα 100 δισ. δολ. από την ΙΡΟ αλλά και να επιτύχει μία αποτίμηση της Aramco γύρω στα 2 τρισ. δολ., στόχος καθόλου ευκαταφρόνητος.
Θα πρέπει επίσης να προστεθεί ότι η συμμόρφωση των χωρών-μελών του ΟΠΕΚ στη συμφωνία μείωσης της παραγωγής ανήλθε στο ρεκόρ του 164% τον Μάρτιο, με την παραγωγή της Βενεζουέλας να υποχωρεί και τη Σαουδική Αραβία να προχωρά σε περαιτέρω μειώσεις.
Πηγές από την πετρελαϊκή βιομηχανία, που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, αποκάλυψαν πρόσφατα ότι το Ριάντ εξετάζει ως ανεπίσημο στόχο μία τιμή γύρω στα 80 δολάρια, ακόμη και στα 100 δολάρια το βαρέλι, παρά την πρόσφατη λεκτική παρέμβαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι η άνοδος των τιμών πετρελαίου είναι τεχνητά ενορχηστρωμένη από τον ΟΠΕΚ. «Η Σαουδική Αραβία θέλει υψηλότερες τιμές πιθανόν για την αρχική δημόσια εγγραφή, όχι όμως μόνο γι’ αυτό. Ακόμη και μετά την IPO θα συνεχίσει να επιθυμεί τις υψηλές τιμές, καθώς αυτές θα ενίσχυαν τα αναγκαία έσοδα για τη χρηματοδότηση της μεταρρύθμισης της οικονομίας της, έτσι ώστε να πάψει να είναι εξαρτημένη από το πετρέλαιο» είπε μία από τις πηγές.
Η Σαουδική Αραβία εξακολουθεί επίσης να παρουσιάζει μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, τα οποία, εάν δεν αντιμετωπιστούν, συνιστούν μακροπρόθεσμη απειλή. Τα αποθέματά της σε ξένο συνάλλαγμα έχουν υποχωρήσει στα 488 δισ. δολ., χαμηλότερα κατά ένα τρίτο από το ζενίθ των 737 δισ. δολ. που είχαν φθάσει τον Αύγουστο του 2014. Έτσι λοιπόν μία τιμή πετρελαίου στα 85 δολάρια το βαρέλι, θα τη βοηθούσε να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό της, σύμφωνα με αναλυτές της Bank of America Merrill Lynch.
Ωστόσο, μία ξαφνική περαιτέρω ανοδική πορεία των τιμών πετρελαίου θα μπορούσε να πυροδοτήσει την επόμενη κρίση στην αγορά ενέργειας, προειδοποιεί ο Ντανιέλ Λακάλ, οικονομολόγος της Tressis Gestion, και να επιφέρει νέο πλήγμα στις καταναλώτριες χώρες τη στιγμή που η κεκτημένη ταχύτητα της παγκόσμιας οικονομίας φαίνεται να κατεβάζει ρυθμούς. H Goldman Sachs προβλέπει αύξηση των τιμών πετρελαίου γύρω στα 80 δολάρια το βαρέλι, επικαλούμενη το γεγονός ότι η παγκόσμια ζήτηση παρουσίασε στο πρώτο τρίμηνο του 2018 τη μεγαλύτερη αύξηση από τα τέλη του 2010.
Υψηλά κέρδη για τις μετοχές
Την εβδομάδα 16/04 – 22/04 οι μετοχές των πετρελαϊκών εταιρειών ενισχύθηκαν σημαντικά. Η μετοχή της βρετανικής Shell κατέγραψε ράλι ανόδου 4,98%, της γαλλικής Total είχε παρόμοια ανοδική πορεία 4,20%, ενώ της επίσης βρετανικής ΒΡ ενισχύθηκε 2,76%. Πιο ήπια τα κέρδη για τις αμερικανικές Chevron Exxon Mobil, με τις μετοχές τους να σημειώνουν άνοδο 1,99% και 1,49% αντίστοιχα.
Ημερομηνίες-σταθμοί
- Ιούνιος 1974
Μετά την άρση του εμπάργκο του ΟΠΕΚ, η τιμή του διαπραγματεύεται πάνω από τα 13 δολάρια το βαρέλι. - Φεβρουάριος 1981
Ο πρόεδρος Ρίγκαν μειώνει τη φορολογία στις ΗΠΑ. Η τιμή για πρώτη φορά αγγίζει τα 39 δολάρια το βαρέλι. - Ιούλιος 1986
Ο ΟΠΕΚ αυξάνει την παραγωγή του και αυξάνονται τα αποθέματα. Η τιμή υποχωρεί κάτω από τα 11 δολάρια το βαρέλι. - Δεκέμβριος 2001
Στον απόηχο των δίδυμων πύργων (11/9/01) και της φούσκας των μετοχών των τεχνολογικών εταιρειών, πέφτει η τιμή του κάτω από τα 16 δολάρια το βαρέλι. Έκτοτε δεν έχει «γυρίσει» ποτέ τόσο χαμηλά. - Ιούνιος – Ιούλιος 2008
Οι δύο μήνες με τις υψηλότερες τιμές που έχουν καταγραφεί ποτέ. Τον Ιούλιο η τιμή εκτινάσσεται στα 146 δολάρια το βαρέλι. - Δεκέμβριος 2008
Βύθιση στα 39,74 δολάρια το βαρέλι σε λιγότερο από 6 μήνες. Η μεγάλη οικονομική ύφεση είναι καθ’ οδόν. - ΜάΪος 2011
Η τιμή φτάνει στα 108 δολάρια το βαρέλι. Η μέση τιμή για εκείνη τη χρονιά είναι πάνω από τα 102 δολάρια το βαρέλι. - Ιανουάριος 2016
Ο όγκος των παγκόσμιων αποθεμάτων καθιστά την προσφορά πολλαπλάσια της ζήτησης. Βουτιά στα 27,88 δολάρια το βαρέλι. - Απρίλιος 2018
Στις 20 του μηνός η τιμή του κλείνει οριακά πάνω από τα 74 δολάρια το βαρέλι, τιμή που τελευταία φορά εμφανίστηκε τον Νοέμβριο 2014.
Η συμφωνία ΟΠΕΚ για μείωση παραγωγής
Ο ΟΠΕΚ μαζί με τη Ρωσία και άλλους παραγωγούς πιθανότατα θα παρατείνουν τη συμφωνία για μείωση της παραγωγής τους έως τα μέσα του 2019. Η συμφωνία αυτή, που παρατάθηκε έως τα τέλη του 2018, έχει ήδη αρχίσει να αποδίδει καρπούς, καθότι οι τιμές πετρελαίου έχουν ενισχυθεί 40% τους τελευταίους 12 μήνες, με την τιμή brent να φθάνει μία ανάσα από τα 75 δολάρια το βαρέλι την προηγούμενη εβδομάδα και την τιμή αργού να ξεπερνά τα 69 δολάρια το βαρέλι.
Η τιμή brent είχε ξεπεράσει τα 110 δολάρια το βαρέλι στα μέσα του 2014, όμως τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους βούλιαξε κάτω από τα 60 δολάρια το βαρέλι, με την πτώση να επιταχύνεται μετά την απόφαση του ΟΠΕΚ τον Νοέμβριο του 2014 να καταργηθούν οι περιορισμοί στην παραγωγή. Στις αρχές του 2016, όμως, οι τιμές κατέρρευσαν στα 27 δολάρια το βαρέλι, εξέλιξη που ανάγκασε τον ΟΠΕΚ να αλλάξει τακτική και να συμφωνήσει με τη Ρωσία και άλλους κορυφαίους παραγωγούς να μειώσουν την παραγωγή.
