Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Συσκότιση, κρύα ντουζ, λιγότερη χρήση του καλοριφέρ ή ακόμη και μπλακ άουτ, δελτίο ενέργειας και βαθιά ύφεση. Όλα τα σενάρια είναι στο τραπέζι για τον επικείμενο χειμώνα, καθώς μαίνεται ο ενεργειακός πόλεμος που κήρυξε η Ρωσία στην Ευρώπη. Η πρώτη δοκιμασία για τους Ευρωπαίους αρχίζει σήμερα, καθώς κλείνουν πλήρως για τρεις ημέρες οι στρόφιγγες του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream.
Ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός έχει εδώ και καιρό προειδοποιήσει για το πλήρες πάγωμα των ροών, επικαλούμενος την ανάγκη για εργασίες συντήρησης. Ήδη ο αγωγός λειτουργούσε μόνο στο 20% των δυνατοτήτων του, με το Κρεμλίνο να επικαλείται τεχνικά προβλήματα, τονίζοντας μάλιστα πως οι κυρώσεις της Δύσης ευθύνονται για τα εμπόδια στη διόρθωσή τους. Η Ε.Ε. κάνει ανοιχτά λόγο για ενεργειακό εκβιασμό και αντίποινα στις κυρώσεις της Δύσης από τον Πούτιν.
Έντονη είναι η ανησυχία ότι το τριήμερο κλείσιμο θα είναι μόνο μία πικρή πρόγευση των όσων θα ακολουθήσουν. Δεν αποκλείεται να βρεθεί και νέα δικαιολογία για να περιορίζονται συνεχώς οι ροές φυσικού αερίου, προειδοποιούν αναλυτές στο Bloomberg. Εξάλλου μόλις χθες η Gazprom έστειλε μήνυμα στη γαλλική Engie οτι θα σταματήσει τις παραδόσεις από την Πέμπτη εξαιτίας διαφωνίας για τις πληρωμές.
Το χειρότερο δυνατό σενάριο θέλει την Ευρώπη να χάνει εντελώς τις προμήθειες ρωσικού αερίου μέσα στον χειμώνα. Και οι εναλλακτικές που προς το παρόν έχει εξασφαλίσει είναι ελάχιστες, αφού θα έπρεπε να έχει κινηθεί πολύ νωρίτερα για τον περιορισμό της εξάρτησής της από τη ρωσική ενέργεια. Η ανάγκη για θέρμανση όσο θα πέφτει η θερμοκρασία τον χειμώνα αναμένεται έτσι να εκτινάξει τις τιμές σε νέα ιστορικά υψηλά. Το εκρηκτικό κόστος ενέργειας θα μπορούσε να πυροδοτήσει κοινωνικές αναταραχές, να απειλήσει την πολιτική σταθερότητα και να δοκιμάσει για ακόμη μία φορά την ενότητα των Ευρωπαίων και τη στήριξή τους στην Ουκρανία.
Ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης βρίσκεται στα σκαριά από την Κομισιόν – αλλά θα πρέπει να λάβει και το πράσινο φως των ηγετών των 27 κρατών – μελών. Θα πρέπει έτσι να περιμένουμε τουλάχιστον έως τη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου για να δούμε την οριστική μορφή που θα λάβει. Κερδίζει πάντως όπως φαίνεται η ιδέα ενός πανευρωπαϊκόυ πλαφόν στο φυσικό αέριο και αποσύνδεσή του από τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, που αρχικά συναντούσε ισχυρότατες αντιστάσεις.
Η Γερμανία βρίσκεται εν τω μεταξύ στο επίκεντρο της κρίσης, αφού είναι και η πλέον εξαρτημένη χώρα από το ρωσικό δίκτυο φυσικού αερίου. Οι αποθήκες της εμφανίζουν ήδη πληρότητα 83%, η οποία μέσα στον επόμενο μήνα μπορεί να φτάσει στο 95%. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση πάντως θα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της μόνο για τρεις μήνες.
