«Φάτε λιγότερο» ήταν η συμβουλή του βουλευτή από το κυβερνών κόμμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν Ζουλφού Ντερμιρμπαγκ στους πολίτες που ανησυχούν για την κατακόρυφη πτώση της λίρας και το αυξανόμενο κόστος ζωής.
Στην Τουρκία ο πληθωρισμός είναι σχεδόν στο 20% με την παρεμβατική στάση του Ερντογάν στις αποφάσεις της κεντρικής τράπεζας, την οποία ευθυγραμμίζει στην ανορθόδοξη πολιτική του, και τις δηλώσεις του τούρκου προέδρου για τη διεξαγωγή ενός «οικονομικού πολέμου» να επιταχύνουν αυτή την εβδομάδα την πτωτική πορεία της λίρας.
Εύλογη ήταν επομένως η αυξανόμενη ανησυχία μεταξύ των Τούρκων σχηματίζοντας ουρές σε ορισμένα πρατήρια υγρών καυσίμων, εν όψει των αυξήσεων των τιμών. Παράλληλα, διαδηλώσεις, μερικές από τις οποίες οργανώθηκαν από το Τουρκικό Κομμουνιστικό Κόμμα,οδήγησαν σε συλλήψεις στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα.
«Ας πούμε ότι, σε κανονικές συνθήκες, τρώμε ένα ή δύο κιλά κρέας το μήνα. Ας φάμε μισό κιλό», είπε χαρακτηριστικά ο Ντερμιρμπαγκ με τις δηλώσεις του να γίνονται πρωτοσέλιδο την Τρίτη καθώς η τουρκική λίρα έκανε «βουτιά» 15%. «Αν αγοράζουμε δύο κιλά ντομάτες, ας αγοράσουμε μόνο δύο ντομάτες», συνέχισε, απηχώντας το αφήγημα του Ερντογάν που καλεί το κοινό να συμμετάσχει στην αντίσταση ενάντια στις σκιώδεις δυνάμεις που προσπαθούν να υπονομεύσουν την Τουρκία.
Ποια είναι η επόμενη κίνηση;
Αυτή η ρητορική που βασίζεται στη συνωμοσία μπορεί να βρίσκει ακόμα έδαφος στη σκληροπυρηνική ομάδα των πιστών υποστηρικτών του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν, ωστόσο, δεν απηχεί στο μεγαλύτερο μέρος του κοινού.
«Υπάρχει μια βασική ομάδα ανθρώπων που θα ψήφιζαν το κόμμα και τον Ερντογάν ό,τι κι αν γίνει», εξήγησε στους Financial Times η Σινέμ Αντάρ, συνεργάτης στο Κέντρο Εφαρμοσμένων Σπουδών Τουρκίας στο Βερολίνο. «Αλλά η εκλογική περιφέρεια [ΑΚΡ] δυσαρεστείται όλο και πιο περισσότερο για τις πολιτικές και την κυβέρνηση. Υπάρχει μια σταθερή πτώση από τον Σεπτέμβριο σε όλες σχεδόν τις αξιόπιστες δημοσκοπήσεις», αναφέρει.
Πολλοί διεθνείς επενδυτές προβλέπουν ότι τελικά ο Ερντογάν θα συμφωνήσει σε μια απότομη αύξηση των επιτοκίων για να σταματήσει την «αιμορραγία» του νομίσματος, όπως έκανε κατά την τελευταία μεγάλη νομισματική κρίση το καλοκαίρι του 2018. Οι εγχώριοι αναλυτές, ωστόσο, κρατούν τις επιφυλάξεις καθώς αμφιβάλουν για το γεγονός ότι ο Ερντογάν έχει αναστατωθεί από την πτώση της λίρας. «Δεν νομίζω ότι αυτή η στάση είναι αποτέλεσμα άγνοιας ή μια ΄΄τρελή’’ κίνηση μόνο για χάρη των θρησκευτικών πεποιθήσεων», σχολίασε ο Ιμπραήμ Τουρχάν, πρώην βουλευτής του AKP.
Αυτό που μένει τώρα να αποσαφηνιστεί είναι πόσο περαιτέρω είναι διατεθειμένος ο Ερντογάν να αφήσει το νόμισμα να υποχωρήσει και ποιες θα ήταν οι συνέπειες για το πολιτικό του μέλλον εάν, όπως προειδοποιούν ορισμένοι οικονομολόγοι, η υποτίμηση του νομίσματα οδηγήσει σε πληθωρισμό 30% ή και περισσότερο.
Να σημειωθεί ότι ο Ερντογάν έχτισε την πρώιμη πολιτική του επιτυχία στην στα θεμέλια της αυξανόμενης εθνικής ευημερίας.
Ποιο το πολιτικό μέλλον του Ερντογάν;
Ο Ερντογάν και ο σύμμαχός του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος Εθνικιστικό Κίνημα (MHP), έχουν απορρίψει τις εκκλήσεις της αντιπολίτευσης να προχωρήσουν τις εκλογές που είναι προγραμματισμένες για το 2023. Κάποιο αναλυτές πιστεύουν ότι ο τούρκος πρόεδρος ίσως κινδυνεύει να χάσει την υποστήριξη του MHP και άλλοι βλέπουν πιο πιθανό να υψωθεί αντίσταση εκ των έσω, με «λιποταξίες».
Υπάρχουν και άλλοι πιο απαισιόδοξοι, όπως ο Σελίμ Κορού, αναλυτής της Tepav, σύμφωνα με τον οποίο, ο Ερντογάν εφόσον βγει μεγαλύτερος αριθμός διαδηλωτών στο δρόμο θα χρησιμοποιούσε βία. «Οι υποστηρικτές του είναι μειοψηφία τώρα και χάνουν έδαφος», είπε. «Θα φοβάται όλο και περισσότερο τις διαμαρτυρίες», πρόσθεσε.
Αυτή η εκτίμηση αντηχεί την παρατήρηση ορισμένων ψηφοφόρων της αντιπολίτευσης που πιστεύουν ότι ο τούρκος πρόεδρος, ο οποίος έχει υιοθετήσει ολοένα και πιο αυταρχικές τακτικές τα τελευταία χρόνια, θα μπορούσε να επιδιώξει να αναβάλει τις εκλογές ή ακόμα και να τις ακυρώσει εντελώς- στην περίπτωση που δει ότι οι προσπάθειες για ενίσχυση της υποστήριξής του με νόμιμα μέσα αποτύχουν.
Πρόκειται για τους φόβους που εξέφρασαν μέλη του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) σε συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής της ομάδας την Πέμπτη. Τι φοβούνται; Ότι ο Ερντογάν θα μπορούσε να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Financial Times
