Skip to main content

Ζώνη Ενδιαφέροντος: Το μεγάλο αριστούργημα του 2023

Η κινηματογραφική σεζόν κλείνει με την ταινία – γεγονός του Φεστιβάλ των Καννών

Η οικογένεια Ες ζει μια ειδυλλιακή ζωή, σε ένα πανέμορφο σπίτι στο δάσος. Η καθημερινότητα τους, παραδεισένια, όπως ακριβώς επιτάσσει το εθνικοσοσιαλιστικό όνειρο της πατρίδας τους. Κι εκείνοι, που πίστεψαν σ’ αυτό, θεωρούν πως έχουν κάθε δικαίωμα να το απολαύσουν. Κι ας βρίσκονται μόλις λίγα μέτρα από το Άουσβιτς, κι ας βρισκόμαστε στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, κι ας ρυπαίνεται το ποτάμι όπου τα παιδιά κάνουν τα μπάνια τους από τις στάχτες και τα κόκκαλα νεκρών. Νομίζαμε πως δεν υπήρχε πια τίποτα που θα μπορούσε να ειπωθεί κινηματογραφικά για το Ολοκαύτωμα μετά τον αριστουργηματικό «Γιο του Σαούλ», και ο Τζόναθαν Γκλέιζερ στη βραβευμένη στις Κάννες «Ζώνη ενδιαφέροντος» μας αποδεικνύει πόσο λάθος κάναμε, με ένα φιλμ που αποτυπώνει μοναδικά την ουσία της «μπαναλιτέ του κακού», όπως καταγράφτηκε από την Χάνα Άρεντ, στήνοντας μια αφηγηματική φόρμα όπου το ίδιο το μέσο δείχνει να αποσυντίθεται εκ των έσω, ιδίως όταν ρίχνουμε κλεφτές ματιές στο συλλογικό ασυνείδητο της οικογένειας μέσω μιας σειράς ονειρικών σκηνών που διακόπτουν απότομα τη δράση. Στο φιλμικό χαρμάνι αυτό, όπου συνυπάρχουν ο Μίκαελ Χάνεκε και ο Ντέιβιντ Λιντς, και που σε αφήνει άφωνο με την εικονοκλαστική του ισχύ, ο Γκλέιζερ ιχνηλατεί μοναδικά το αποτύπωμα ενός τραύματος που δεν πρόκειται ποτέ να επουλωθεί, στο μεγάλο αριστούργημα της χρονιάς που φεύγει.

Αλλάζουμε ολοκληρωτικά τόνο με το «Γουόνκα», ένα prequel του «Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας» που έχουμε απολαύσει δυο φορές στο σινεμά (μια με τον Τζιν Γουάιλντερ, και άλλη μια, πιο πρόσφατη, με τον Τζόνι Ντεπ). Συνήθως αυτές οι απόπειρες δεν βγαίνουν σε καλό, όμως εδώ την κατάσταση σώζει ο Πολ Κινγκ, ο σκηνοθέτης του «Πάντινγκτον», που προσδίδει στην όλη δράση έναν αέρα που μοιάζει να έρχεται από τα κλασσικά φιλμ της Disney στα 50s (όπως τη Μαίρη Πόπινς, για παράδειγμα). Εδώ, ο αισιόδοξος και γεμάτος δέος Γουίλι Γουόνκα καταφθάνει στο κέντρο του κόσμου της σοκολατοποιίας, μόνο που δεν έχει παρά μερικά κέρματα στην τσέπη του και ένα καπέλο γεμάτο όνειρα, συμπεριλαμβανομένου του να ανοίξει το δικό του μαγαζί με σοκολάτες πλάι στους σπουδαιότερους σοκολατοποιούς του κόσμου. Και ο Κινγκ, πιστός στο πνεύμα του πρωτότυπου (όπου δεν απουσιάζει διόλου η κοινωνική κριτική), φιλμάρει με νεύρο αλλά και νεανικό κέφι μια σειρά τραγουδιών που ενίοτε παραπέμπουν και στους Beatles του Sgt. Peppers και του Magical Mystery Tour. Α, και φυσικά θα ήταν πρέπον να προτιμήσετε την αυθεντική βερσιόν, με τις φωνές δηλαδή των πρωταγωνιστών του (Τιμοτέ Σαλαμέ, Χιου Γκραντ, Ρόουαν Άτκινσον).

Οι βαθιά κινηματογραφόφιλοι επίσης οφείλουν να τσεκάρουν το φιλμ του Ρίκι Ντ’ Άμπροουζ «Ο καθεδρικός», όπου ένας αόρατος αφηγητής διηγείται τη ζωή και τις οικογενειακές σχέσεις του γεννημένου το 1987 Τζέσι Ντάμρος: τη διάλυση του γάμου των γονιών του, τους καβγάδες, τα οικονομικά προβλήματα, τους θανάτους. Μέσα σε 87 μόλις λεπτά, ο σκηνοθέτης αναπτύσσει με ευφυία αλλά και ευαισθησία μια ελλειπτική γραφή, αναζητώντας όλες εκείνες τις ανθρώπινες στιγμές που καρφώνονται στη μνήμη μας για μια ολόκληρη ζωή, αποφεύγοντας να σκύψει πάνω από τα γεγονότα με το βλέμμα ενός «ψυχαγωγού». Αυτό δίνει στην ιστορία του ένα μοναδικό βάθος, κάνοντας τον «Καθεδρικό» ένα παράδοξο flip-side ενός διόλου παράδοξου οικογενειακού δράματος.

Για τους υπόλοιπους υπάρχει το «Κουραμπιέδες από χιόνι», μια παιδική χριστουγεννιάτικη κωμωδία σε σενάριο Ρέππα – Παπαθανασίου και σκηνοθεσία Γιάννη Τσιμιτσέλη, και «Ο Καρυοθραύστης και η Μαγική Φλογέρα», κινούμενο σχέδιο βασισμένο στο γνωστό παραμύθι.