«Η αποστολή μου είναι η περφόρμανς να μπει σε όλες τις χώρες του κόσμου. Πιστεύω ότι η ύψιστη μορφή τέχνης είναι η μουσική, μετά η περφόρμανς και μετά ακολουθούν όλα τα άλλα. Εφόσον είχαμε 370 αιτήσεις ανθρώπων που ήθελαν να κάνουν περφόρμανς στην Ελλάδα, είχαμε το καλύτερο μήνυμα που θέλαμε να περάσουμε».
Αυτά και πολλά ακόμα μοιράστηκε η Μαρίνα Αμπράμοβιτς, σε συνέντευξη Τύπου, σήμερα στο Μουσείο Μπενάκη, όπου για επτά εβδομάδες, από τις 10 Μαρτίου έως τις 24 Απριλίου, το Ινστιτούτο Αμπράμοβιτς (MAI) σε συνεργασία με τον πολιτιστικό οργανισμό ΝΕΟΝ πρόκειται να παρουσιάσουν το «project As One».
Το project περιλαμβάνει τη Μέθοδο Abramović και ένα εκτεταμένο πρόγραμμα από περφόρμανς, διαλέξεις, films και εργαστήρια, με τη συμμετοχή 29 καλλιτεχνών, Ελλήνων και ξένων. Οι Έλληνες καλλιτέχνες που επιλέχθηκαν – μετά από ανοιχτή πρόσκληση, από τη δημιουργό και τους συνεργάτες της Serge Le Borgne και Paula Garcia – θα παρουσιάσουν νέες αναθέσεις έργων.
«Η περφόρμανς είναι πολύ σοβαρή δουλειά. Για να κάνεις κάτι τέτοιο πρέπει να είσαι σε απόλυτα τέλεια κατάσταση, σωματική και πνευματική. Είναι το πλέον δύσκολο, γιατί πρέπει να είσαι σε ενεστώτα χρόνο, στο εδώ και τώρα και σωματικά και φυσικά και πνευματικά. Μόνον στο εδώ και τώρα μπορείς να δώσεις πλήρη προσοχή στο κοινό, διαφορετικά η ενέργεια δεν ρέει και δεν υπάρχει κανένα καθρέφτισμα», υπογράμμισε η καλλιτέχνης Μαρίνα Αμπράμοβιτς, χωρίς να παραλείψει να μνημονεύσει τη ρήση του ιστορικού τέχνης Αλεξάντερ Ντόρνερ: «Ο νέος τύπος τέχνης δεν μπορεί να είναι ένα καλλιτεχνικό Μουσείο όπως ήταν μέχρι τώρα. Η νέα μορφή θα είναι ένας σταθμός ενέργειας, ένας παραγωγός ενέργειας».
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου αν η περφόρμανς είναι τέχνη, φανερά ενοχλημένη η κα Αμπράμοβιτς πέρασε στην αντεπίθεση: «Τρελός είστε; δεν υπάρχει καμία διαφορά. Τώρα με θίξατε, μου χτυπήσατε χορδή. Αφιέρωσα όλη μου τη ζωή για να περάσω αυτή τη μορφή τέχνης στο “κύριο μενού” της καλλιτεχνίας. Κάποτε η φωτογραφία και το βίντεο δεν ήταν τέχνη, σήμερα είναι. Η περφόρμανς χρειάστηκε περισσότερο χρόνο, αλλά σήμερα είναι. Όσο δε περισσότερο θα αποξενωνόμαστε και όσο πιο πολύ κυριαρχεί η τεχνολογία, η περφόρμανς θα έχει να κάνει με την άμεση ενέργεια, θα έχει άμεση σχέση με τους ανθρώπους. Σε κάθε οικονομική κρίση προκύπτει περφόρμανς, γιατί δεν είναι εμπόρευμα, δεν μπορείς να την πουλήσεις στην αγορά όπως ένα ζωγραφικό έργο».
Αναφερόμενη στην επιλογή της να οργανώσει στην Ελλάδα το συγκεκριμένο πρόγραμμα, δήλωσε: «Προέρχομαι από την τέως Γιουγκοσλαβία, είμαστε γείτονες. Δεν έχω πάει στη χώρα μου, αλλά ερχόμενη στην Ελλάδα αισθάνθηκα σαν να πήγαινα στον τόπο μου χωρίς τον επιπρόσθετο πόνο».
Η τέχνη δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, δυστυχώς
Στις επίμονες ερωτήσεις για την κατάσταση στην Ελλάδα, το προσφυγικό και κατά πόσο την επηρεάζουν η Μαρίνα Αμπράμοβιτς ξεκαθάρισε:
«Η τέχνη δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, δυστυχώς. Αυτό είναι θέμα των πολιτικών και των κυβερνήσεων. Ο καλλιτέχνης λειτουργεί ως υπηρέτης της κοινωνίας, δουλειά του είναι να φέρνει οξυγόνο, να οδηγεί σε… συνειδητοποίηση. Αυτή είναι μια τεράστια συνεισφορά. Είναι τόσο εύκολο να επικρίνουμε τους πάντες και τα πάντα. Το θέμα είναι να αναρωτηθούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουν τα πράγματα. Αυτό που μπορώ να κάνω εγώ με τον δικό μου τρόπο είναι ότι δημιούργησα αυτή τη μέθοδο και η μέθοδος θα υπάρχει για να αλλάζει συνειδήσεις. Αν μπορεί να αλλάξει κάποιος τον εαυτό του μπορεί να αλλάξει όλον τον κόσμο. Η μέθοδος απαιτεί να κάνει ο καθένας το ταξίδι. Άλλωστε, κανείς δεν μπορεί να διαβάσει ένα βιβλίο για εμάς».
Και συμπλήρωσε: «Δεν επισκέφτηκα τίποτα στην Ελλάδα, η δουλειά μου είναι εδώ. Ο καλλιτέχνης δεν είναι πολιτικός, δεν μπορώ να κάνω κάτι γι’ αυτό, αλλά ούτε και μπορείτε να με επικρίνετε για κάτι τέτοιο».
Δ. Δασκαλόπουλος: « …έχω αποφασίσει έμπρακτα να στηρίζω τη σύγχρονη δημιουργία»
«Σε μια εποχή αποξένωσης και βαθιάς κρίσης, έχω αποφασίσει έμπρακτα να στηρίζω τη σύγχρονη δημιουργία, και είναι μια πράξη ενάντια στο τέλμα και την πολιτιστική και οικονομική κρίση», είπε από πλευράς του ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος του ΝΕΟΝ και προσέθεσε: «Δεν είναι μια τυπική έκθεση σύγχρονη τέχνης, είναι μια εμπειρία, ένα έργο που δεν υπάρχει αν δεν συμμετέχει ο επισκέπτης που έρχεται να την δει. Είναι μια ευκαιρία για τον καθένα να νιώσει έντονα συναισθήματα για τον εαυτό του, τον διπλανό του και τα έργα που παρουσιάζουν οι καλλιτέχνες. Ελπίζω να δω ουρές γύρω από το κτήριο, με πολίτες που θέλουν να το δουν».
Ολοκληρώνοντας την παρουσία του προγράμματος, η Μαρίνα Αμπράμοβιτς κατέληξε: «Δεν με ενδιαφέρουν ποτέ οι ιδέες που είναι απλώς ωραίες, είναι εύκολες. Με ενδιαφέρουν οι ιδέες οι οποίες με φοβίζουν, με τις οποίες τρομοκρατούμαι, που λέω “Θεέ μου πώς θα το κάνω;”. Εάν δεν καταπιανόμαστε με αυτό που φοβόμαστε, που μας τρομοκρατεί, τότε επαναλαμβανόμαστε. Αν μπορεί κάποιος να ζωγραφίσει με το δεξί χέρι και είναι τόσο καλός που μπορεί να το κάνει με κλειστά μάτια, πρέπει αμέσως να αλλάξει, διαφορετικά επαναλαμβάνεται, γίνεται βιρτουόζος. Όταν κάνεις πράγματα που δεν ξέρεις, όταν ξεκινάς ένα ταξίδι το οποίο δεν γνωρίζεις, μπαίνεις στην περιπέτεια που μόνο μέσα από αυτή θα αλλάξεις».
Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται αναλυτικότερα:
6 μακράς διάρκειας περφόρμανς από 6 Έλληνες καλλιτέχνες, οι οποίες θα πραγματοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης, για 7 εβδομάδες, καθημερινά, επί 8 ώρες την ημέρα. Επιπλέον, 21 περφόρμανς από 23 καλλιτέχνες (18 Έλληνες και 5 ξένους) θα παρουσιαστούν ως performance interventions με διάρκεια από μία έως 6 μέρες.
Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν είναι οι εξής:
Μακράς διάρκειας performances: Γιώτα Αργυροπούλου, Δέσποινα Ζαχαροπούλου, Βιργινία Μαστρογιαννάκη, Λάμπρος Πηγούνης, Νάνσυ Σταματοπούλου, Θοδωρής Τράμπας.
Performance interventions: Θανάσης Ακοκκαλίδης, Rafael Abdala και Jessica Goes, Γιάννης Αντωνίου και Σταύρος Αποστολάτος, Έλενα Αντωνίου, Χριστίνα Βασιλείου, Σεραφίτα Γρηγοριάδου, Θωμάς Διάφας, Μαριάννα Καβαλλιεράτου, Γιάννης Καρούνης, Amanda Coogan, Αλέξανδρος Μιχαήλ, Kira O’Reilly, Κατερίνα Οικονόμου, Nikolaos, Αναστασία Παπαθεοδώρου, Γιάννης Παππάς, PASHIAS, Ευγενία Τσανανά, Σπύρος Χαραλαμπόπουλος, Δημήτρης Χειμώνας, Maria Herranz.
Η Μέθοδος Abramović απευθύνεται σε ηλικίες 15 ετών και άνω. Η είσοδος στη Μέθοδο επιτρέπεται έως και 45 λεπτά πριν την ώρα λήξης του ωραρίου λειτουργίας του Μουσείου.