Skip to main content

Δωρεά της Συλλογής Δημήτρη Δασκαλόπουλου

Ένα μεγάλο σύνολο σημαντικών έργων σύγχρονης τέχνης από τη Συλλογή Δ. Δασκαλόπουλου δωρίζεται σε τέσσερα διακεκριμένα δημόσια ιδρύματα τριών χωρών, σε δύο ηπείρους, και δημιουργεί ένα πρωτοποριακό πλέγμα συνεργειών.

Περισσότερα από 350 έργα από 142 καλλιτέχνες από τη Συλλογή, αποτελούν τη δωρεά.

Από αυτά, 140 προορίζονται για το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), περίπου 100 έργα σε κοινή δωρεά σε Γκουγκενχάιμ και MCA Chicago, και 110 στην Tate στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Θεωρώ ότι ο συλλέκτης έχει ευθύνη απέναντι στα έργα της συλλογής του και τους καλλιτέχνες: Έχει την ηθική υποχρέωση να φροντίσει για το μέλλον της συλλογής του με την ίδια έγνοια και προσοχή που επένδυσε για τη δημιουργία της», σημείωσε, στην εκδήλωση που έγινε σήμερα, στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο,  ο κ. Δασκαλόπουλος.

Μητσοτάκης: «…Εύχομαι και ελπίζω η πράξη του αυτή να βρει πολλούς μιμητές…»

«Εύχομαι και ελπίζω η πράξη του αυτή να βρει πολλούς μιμητές. Έχουμε πολλούς σημαντικούς συλλέκτες. Τους καλώ να παραδειγματιστούν», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για την απόφαση του Δημήτρη Δασκαλόπουλου να δωρίσει ένα μεγάλο σύνολο σημαντικών έργων τέχνης από τη συλλογή του.

Ο πρωθυπουργός στην εκδήλωση στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο ευχαρίστησε τον κ. Δασκαλόπουλο εκ μέρους όλων των Ελλήνων και τόνισε πως είναι μια πολύ σπουδαία ημέρα για την Αθήνα και τον παγκόσμιο κόσμο της σύγχρονης τέχνης.

Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη δωρεά σε τέσσερα σημαντικά δημόσια Μουσεία, υπογραμμίζοντας πως είναι η μεγαλύτερη που έχει γίνει στο ΕΜΣΤ.

«Έχω κάνει πολλές συζητήσεις με τον Δημήτρη για το παρόν και το μέλλον της συλλογής του. Γνωρίζω πόσο προβληματίστηκε και με πόση δυσκολία αλλά και χαρά, συνάμα ,βρίσκεται εδώ να ανακοινώσει τη δωρεά. Η στιγμή του αποχωρισμού δεν είναι εύκολη διαδικασία. Για καθένα από τα έργα, θυμάσαι όχι μόνο πότε τα απέκτησες αλλά και τα συναισθήματα που σου προκάλεσαν. Είναι ένα καλειδοσκόπιο των συναισθημάτων στη διαδρομή μιας ολόκληρης ζωής, που μοιράζεσαι με τα τέσσερα Μουσεία», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης απευθυνόμενος στον Δημήτρη Δασκαλόπουλο.

«Είπες και σωστά ότι η σημασία αυτής της δωρεάς έγκειται στο ότι το ιδιωτικό απόκτημα μετατρέπεται σε δημόσιο αγαθό», συνέχισε ο πρωθυπουργός σημειώνοντας ότι τα έργα τέχνης έχουν το χαρακτηριστικό ο καλλιτέχνης να τα μοιράζεται με όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.

«Η ιδιωτική συλλογή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως εγωιστική πράξη. Πολλές ιδιωτικές συλλογές έχουν καταλήξει σε αποθήκες. Αυτό συχνά συμβαίνει όταν η τέχνη μετατρέπεται από αγαθό σε χρηματιστηριακή αξία. Αυτή η λογική δεν σε εξέφρασε ποτέ», συμπλήρωσε ο κ. Μητσοτάκης.

Αναφερόμενος στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης υπογράμμισε ότι λύθηκε μια μεγάλη εκκρεμότητα και λειτουργεί με δυναμισμό και όραμα ενώ ανοίγονται και νέες πόρτες συνεργασίας.

Ο κ. Δημήτρης Δασκαλόπουλος, μεταξύ άλλων, είπε: «Η συλλογή δικαιούται και αξίζει να εμπνέει και να συγκινεί όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους στον κόσμο».

Χαιρετισμός της Προέδρου της Δημοκρατίας

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου απέστειλε χαιρετισμό στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, μετά την ανακοίνωση της δωρεάς έργων τέχνης της Συλλογής Δημήτρη Δασκαλόπουλου.

Ακολουθεί ο χαιρετισμός της κυρίας Σακελλαροπούλου:

«Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στον Δημήτρη Δασκαλόπουλο, επί μία περίπου τριακονταετία θεματοφύλακα της ανθρώπινης δημιουργικότητας και τα τελευταία χρόνια φορέα καλλιτεχνικής παιδείας μέσω της δημιουργίας του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ, για την πρωτοβουλία του να δωρίσει ένα μεγάλο μέρος της σημαντικής συλλογής του με έργα σύγχρονης τέχνης σε τέσσερα μουσεία τριών χωρών και δύο ηπείρων, με προεξάρχον το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα. Έχω γνωρίσει πολλούς συλλέκτες και έχω διακρίνει και αισθανθεί την ποιότητα της αισθητικής συγκίνησης που τους γεννά η τέχνη, τα ευγενή κίνητρα που πυροδοτούν τη συλλεκτική δραστηριότητά τους, το πάθος τους για τα καλλιτεχνικά αντικείμενα που συγκεντρώνουν και, βέβαια, την δυσκολία τους να τα αποχωριστούν. Γι’ αυτό και η χειρονομία του Δημήτρη Δασκαλόπουλου έχει μεγάλη συμβολική και ηθική σημασία. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει την τέχνη – “η τέχνη περισσότερο από ιδιοκτήτες, χρειάζεται κοινωνούς” έχει πει χαρακτηριστικά – η μέριμνά του για την επικοινωνία της και τη συνδιαλλαγή της με το ευρύ κοινό, η αίσθηση ευθύνης με την οποία διαχειρίζεται τα αποκτήματά του και τους δημιουργούς τους, προκαλεί μεγάλο σεβασμό.

Ωστόσο, αυτό που θα ήθελα περισσότερο να τονίσω, αυτό που νομίζω ότι αποτελεί την ουσία της προσφοράς του, είναι η επιλογή του να συνδέσει τέσσερα σημαντικά μουσεία μέσω της συλλογής του. Κι αυτό γιατί παραχωρώντας, σε κοινή δωρεά, εκατό έργα στα μουσεία Guggenheim της Νέας Υόρκης και MCA του Σικάγου, εκατόν δέκα έργα στην Tate και εκατόν σαράντα στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας, δημιουργεί ένα πολυδύναμο πεδίο συνεργασιών και πολιτιστικών ανταλλαγών ανάμεσα στους καλλιτεχνικούς οργανισμούς. Διευρύνει, έτσι, την επικοινωνιακή λειτουργία των μουσείων και ταυτοχρόνως αλλάζει τον τρόπο, με τον οποίο οι οργανισμοί αυτοί διαχέουν την τέχνη στο ευρύ κοινό. Παράλληλα, η εξαιρετική σημασία των έργων που βρίσκονται στη συλλογή του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, τα περισσότερα από τα οποία είναι εμβληματικά των ιδεών, των πειραματισμών και των ανησυχιών της μεταπολεμικής και σύγχρονης τέχνης, πάντοτε εστιασμένα στο διαιώνιο αίνιγμα της ανθρώπινης κατάστασης, στην διαχρονική ταλάντωση του ανθρώπου ανάμεσα στη δημιουργία και τη φθορά, έγκειται στην ανάδειξη των σχέσεων της αισθητικής με την σύγχρονη τραγική συνείδηση. Είναι έργα που επιτρέπουν στον θεατή να διεισδύσει στις καλλιτεχνικές αξίες που εκφράζουν την εποχή του, πέρα από την εφήμερη επικαιρότητα των συρμών, να συντονιστεί με τον παλμό της, να βιώσει την πολυτάραχη ζωτικότητά της, να συνειδητοποιήσει τον κόσμο μέσα στον οποίο ζει και να πορευτεί προς την αυτογνωσία.

Αισθάνομαι ότι οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Δημήτρη Δασκαλόπουλο. Με αυτή του την χειρονομία σφραγίζει την πολύχρονη προσφορά του στο κοινωνικό σύνολο. Μέσω της σπουδαίας δωρεάς του, φροντίζει για τη διάχυση των μηνυμάτων της τέχνης σε όσο το δυνατόν περισσότερους αποδέκτες εμπνέοντας, προκαλώντας, κεντρίζοντας την ατομική συνείδηση, διεγείροντας την σκέψη, οδηγώντας στην συμφιλίωση με την κοινή μας συνθήκη και, εν τέλει, στην υπέρβασή της».

Χαιρετισμός της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη 

Στη σημασία της δωρεάς της συλλογής του Δημήτρη Δασκαλόπουλου στο ΕΜΣΤ, καθώς και στο πρότυπο συνεργασίας που αναπτύσσεται μεταξύ του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, του Γκούγκενχαϊμ, του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Σικάγο και της Tate Gallery, αναφέρθηκε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, στην εκδήλωση ανακοίνωσης της δωρεάς, η οποία πραγματοποιήθηκε σήμερα το μεσημέρι στο Καπνεργοστάσιο, παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Ακολουθεί ο χαιρετισμός της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού:

Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ,

Αγαπητέ κ. Δασκαλόπουλε, Αγαπητέ Δημήτρη,

Η Αθήνα, μετά από περίπου δύο δεκαετίες αναμονής, εγκαινίασε πριν δύο χρόνια, τον Φεβρουάριο του 2020, τη λειτουργία του δικού της Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, πληρώνοντας ένα μεγάλο κενό στις μουσειακές της υποδομές. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού απέδωσε στην πρωτεύουσα, στους δημότες και τους επισκέπτες της, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το οποίο θεσμοθετήθηκε το 1997. Ετσι, έγινε πράξη μία εκ των βασικών δεσμεύσεων, της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη στον τομέα του Πολιτισμού. 

Σήμερα, το ΕΜΣΤ υποδέχεται μία μοναδική δωρεά. Τη δωρεά μέρους της Συλλογής του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, ενός συλλέκτη με βαθιά γνώση και αγάπη για την Τέχνη.

Μια δωρεά δεκάδων έργων, η οποία όχι απλώς ενισχύει ουσιαστικά τις συλλογές του ΕΜΣΤ, αλλά του δίνει την ώθηση και το πλεονέκτημα, να καθίσταται προνομιακός συνομιλητής σημαντικών ανάλογων κορυφαίων μουσείων διεθνώς. Να μπορεί να δρομολογεί μαζί τους πολύτιμες συνέργειες και συνεργασίες. Να δημιουργεί ή να συνδημιουργεί νέες προοπτικές για την σύγχρονη τέχνη. Από σήμερα, από την πρώτη στιγμή της δωρεάς δημιουργείται ένα δίκτυο συνεργειών, ένα νέο πρότυπο συνεργασίας μεταξύ του ΕΜΣΤ, του Γκουγκενχάιμ, του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Σικάγο, της Tate Gallery.

Ετσι, η προσφορά του δωρητή δεν αφορά μόνον στο Μουσείο και ολιστικά στον χώρο του Πολιτισμού. Αφορά στην ίδια την πρωτεύουσα, καθώς ενισχύει εμμέσως την ανταγωνιστικότητα των παρεχομένων πολιτιστικών υπηρεσιών της. Αφορά στην ίδια τη χώρα, καθώς συμβάλλει στην εξωστρέφεια της Ελλάδας, και στην διεθνή προώθηση ελλήνων δημιουργών.

Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος δεν δίστασε να παραμερίσει το πάθος του συλλέκτη, προτάσσοντας την θέλησή του για προσφορά στην κοινωνία, στους πολίτες, στους δημιουργούς.

Η τέχνη είναι η πανανθρώπινη γλώσσα της επικοινωνίας. Τα πολιτιστικά αγαθά αποκτούν προστιθέμενη αξία μέσα από την επαφή τους με το κοινό. Στις βιομηχανικές κοινωνίες η δημιουργία αξίας συναρτάται με περιορισμούς στην πρόσβαση των πόρων. Στην κοινωνία της γνώσης, η παιδεία προϋποθέτει μύηση στην Τέχνη και τον εκδημοκρατισμό του πολιτισμού.

Ο συλλέκτης με την προσφορά της προσωπικής συλλογής του σε τέσσερα κορυφαία Μουσεία Σύγχρονης Τέχνης λειτουργεί ως καταλύτης στον μετασχηματισμό, στην μετάπτωση των ιδιωτικών έργων της Συλλογής Δασκαλόπουλου σε δημόσια αγαθά, προσβάσιμα σε μας και τις επόμενες γενεές.

Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού εκφράζει στον Δημήτρη Δασκαλόπουλο την απέραντη ευγνωμοσύνη του».

[email protected]