Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Σακκά
[email protected]
Με άνοδο της τάξης του 5% εκτιμάται ότι κλείνει ο κύκλος εργασιών για τον κλάδο factoring το 2017, προσεγγίζοντας τα επίπεδα των 13,5 δισ. ευρώ, έπειτα από μία χρονιά κατά την οποία σημειώθηκε μικρή κάμψη. Με βάση την παραπάνω εκτίμηση της Ελληνικής Ένωσης Πρακτόρων Επιχειρηματικών Απαιτήσεων, η διαμόρφωση του κύκλου εργασιών του κλάδου ως ποσοστό επί του ΑΕΠ αναμένεται να διαμορφωθεί σε 7,47%.
Μάλιστα, σ’ αυτό συνηγορούν και τα στοιχεία για το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους τα οποία δημοσιοποίησε η EU Federation for the Factoring and Commercial Finance (EUF), με βάση τα οποία για το πρώτο μισό του 2017 ο κλάδος factoring πέτυχε τζίρο 6,3 δισ. ευρώ ήτοι άνοδο 6,1% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2016. Αυτός ο ρυθμός φαίνεται να ήταν χαμηλότερος το δεύτερο εξάμηνο και γι’ αυτό η μέση ετήσια άνοδος εκτιμάται στο 5%, μια εκτίμηση που ίσως είναι αρκετά συντηρητική.
Σε ό,τι αφορά την ελληνική αγορά για το 2016, οι εργασίες factoring σημείωσαν οριακή πτώση (-0,68%), γεγονός το οποίο αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην αντίστοιχη στασιμότητα του συνολικού μεγέθους της οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, ο συνολικός διαχειριζόμενος κύκλος εργασιών έφτασε στα 12.782 εκατ. ευρώ έναντι 12.869 εκατ. ευρώ το 2015 και αποτέλεσε το 2016 το 7,27% του ΑΕΠ (έναντι 7,31%το 2015). Σημειώνεται ότι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κυμαίνεται στο 10% περίπου. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι ανακατατάξεις, οι οποίες έλαβαν χώρα στον κλάδο του λιανεμπορίου το 2016, επηρέασαν σημαντικά την αγορά, καθώς παραδοσιακά ένα σημαντικό ποσοστό προμηθευτών κάνει ευρεία χρήση υπηρεσιών factoring.
Ως προς τη σύσταση των παρεχόμενων υπηρεσιών, από τον συνολικό κύκλο εργασιών, το 86% περίπου αφορά εργασίες εγχωρίου factoring και το 14% εργασίες διεθνούς factoring. Αναφορικά με την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου από τις εταιρείες ή μονάδες τραπεζών factoring, το 60% περίπου αφορά εργασίες με αναγωγή και το 40% αφορά εργασίες χωρίς αναγωγή.
Στις υποκατηγορίες των παρεχόμενων υπηρεσιών οι εργασίες διεθνούς factoring ανήλθαν σε 1,8 δισ. ευρώ σημειώνοντας μείωση κατά 7,3% περίπου σε σχέση με το 2015 (1,95 δισ. ευρώ). Από τις εργασίες του διεθνούς factoring η συντριπτική πλειονότητα αφορά εργασίες εξαγωγικού factoring (περίπου 97%). Από τις συνολικές εργασίες του διεθνούς factoring το 38% περίπου διενεργείται με ανταποκριτές (ήτοι μέσα από το δίκτυο του διεθνούς οργανισμού Factors Chain International). Σημειώνεται ότι το αντίστοιχο ποσοστό το 2010 ήταν 80%, γεγονός που καταδεικνύει τη συνεχή βελτίωση της τεχνογνωσίας των Ελλήνων πρακτόρων στις διεθνείς αγορές, καθώς και τη δυναμική δραστηριοποίηση των ασφαλειών πιστώσεων στην εξαγωγική δραστηριότητα.
Όσον αφορά τις εργασίες εγχωρίου factoring, αυτές σημείωσαν μικρή αύξηση 0,5% (2016: 10.974 εκατ. ευρώ έναντι 2015: 10.918 εκατ. ευρώ). Οι εργασίες factoring με αναγωγή σημείωσαν αύξηση κατά 1,7% σε σχέση με το 2015, ενώ αντίθετα μείωση σημείωσαν οι εργασίες factoring χωρίς αναγωγή (-4,13%), γεγονός που καταδεικνύει τον χαμηλό δείκτη εμπιστοσύνης που επικράτησε στην αγορά όπως αποτυπώθηκε και στην περιορισμένη διάθεση ανάληψης σχετικών κινδύνων από τις εταιρείες ασφάλισης πιστώσεων.
Οι επιδόσεις των μελών της Ένωσης
Σύμφωνα με τα στοιχεία των μελών που δημοσιεύουν οικονομικές καταστάσεις (και αποτελούν περίπου το 97% του συνολικού κύκλου εργασιών της Ένωσης), τα συνολικά κεφάλαια που έχουν διαθέσει την 31/12/20167 ανήλθαν σε 1,68 δισ. ευρώ περίπου έναντι 1,4 δισ. ευρώ το 2012, καταδεικνύοντας πιστωτική επέκταση της τάξης του 20% κατά τα τελευταία χρόνια της κρίσης. Πέραν των ανωτέρω στοιχείων, τα σημεία στα οποία αξίζει κανείς να αναφερθεί είναι α) η διαρκής και σημαντική κερδοφορία και β) η ποιότητα του χαρτοφυλακίου. Σύμφωνα με τα συγκεκριμένα στοιχεία, τα κέρδη προ φόρων το 2016 ανήλθαν σε 63 εκατ. ευρώ περίπου (έναντι 56 εκατ. ευρώ το 2015, ήτοι αύξηση 12,5% περίπου), ενώ οι συσσωρευμένες προβλέψεις ανέρχονται σε 2,1% επί του υπολοίπου χρηματοδοτήσεων της 31/12/2016.
Από τα συγκεκριμένα στοιχεία προκύπτει ότι η πρακτόρευση επιχειρηματικών απαιτήσεων αποτελεί μια κερδοφόρα για τον τραπεζικό κλάδο δραστηριότητα με εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά ανοιγμάτων σε καθυστέρηση. Ο συνδυασμός χρηματοοικονομικής αξιολόγησης με τις προηγμένες τραπεζικές μεθόδους αλλά και η διαρκής παρακολούθηση της συναλλακτικής συμπεριφοράς των συναλλασσόμενων δίνουν τη δυνατότητα στους πράκτορες επιχειρηματικών απαιτήσεων να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο τις μεταβολές της αγοράς και να αναπτύσσουν τα απαιτούμενα αντανακλαστικά.
Τέσσερα είναι τα σημαντικά στοιχεία τα οποία προσδίδουν στο Factoring τη μορφή χρηματοδότης χαμηλού κινδύνου: i. Ο βραχυπρόθεσμος ορίζοντας των χρηματοδοτούμενων απαιτήσεων, ii. Η εξοικείωση των πρακτόρων με τις ιδιαιτερότητες του κάθε κλάδου χρηματοδότησης γεγονός που επιτρέπει να αναπτύσσεται τεχνογνωσία κατά τη χρηματοδότηση των εμπορικών συναλλαγών, iii. Η διασπορά των εκχωρούμενων απαιτήσεων και iv. Το γεγονός ότι οι εκχωρούμενες απαιτήσεις αποτελούν ταυτόχρονα την εξασφάλιση αλλά και το μέσο αποπληρωμής της χρηματοδότησης.
Το 2016 παρουσιάστηκε αύξηση των ανοιγμάτων σε καθυστέρηση στα 119 εκατ. ευρώ έναντι 81 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται στις εξελίξεις του λιανεμπορίου (κλάδος παραδοσιακά δημοφιλής για υπηρεσίες Factoring) και οι οποίες διευθετήθηκαν εντός του 2017 χωρίς απώλειες για τα μέλη της Ελληνικής Ένωσης Factoring.
Θετική πιστωτική επέκταση
Οι μέχρι σήμερα επιδόσεις των Ελλήνων πρακτόρων επιχειρηματικών απαιτήσεων σε συνδυασμό με τα ευεργετικά αποτελέσματα όσον αφορά στην αποτελεσματική διαχείριση απαιτήσεων και ως εκ τούτου την πολύ περιορισμένη καταγραφή επισφαλειών εκτιμάται ότι θα συντελέσουν στο να σημειωθεί θετική πιστωτική επέκταση για το Factoring και το 2017. Όσον αφορά τις προκλήσεις τις οποίες θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι εταιρείες ή οι μονάδες τραπεζών που δραστηριοποιούνται στο Factoring στη χώρα μας, αυτές συνοψίζονται: α) στην τεχνολογική αναβάθμιση των υποδομών τους και β) στη διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών και ιδιαίτερα την περαιτέρω ανάπτυξη υπηρεσιών Reverse Factoring και χρηματοδότησης της εφοδιαστικής αλυσίδας των επιχειρήσεων.
