Του Κώστα Δεληγιάννη
Η μορφολογία του παγωμένου ανάγλυφου του Πλούτωνα συνηγορεί στο γεγονός ότι κάτω από αυτό κρύβεται ένας ωκεανός με νερό σε υγρή μορφή. Αυτό είναι το συμπέρασμα μελέτης Αμερικανών επιστημόνων με επικεφαλής ερευνητές από το πανεπιστήμιο Brown, η οποία πρόκειται να δημοσιευθεί στο περιοδικό Geophysical Research Letters.
Η μελέτη βασίσθηκε σε ένα μοντέλο θερμικής εξέλιξης του Πλούτωνα. Γι’ αυτό, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα από το διαστημόπλοιο New Horizons, το οποίο «επισκέφθηκε» τον νάνο-πλανήτη το περασμένο καλοκαίρι.
Εδώ και δεκαετίες, είναι γνωστό πως ο Πλούτωνας καλύπτεται από πάγο, ο οποίος αποτελείται από νερό, άζωτο, μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα. Με δεδομένο πως ο «πυρήνας» του είναι βραχώδης, το ερώτημα που απασχολεί την επιστημονική κοινότητα είναι τι υπάρχει ανάμεσα στα δύο αυτά στρώματα.
Σύμφωνα με την αμερικανική ερευνητική ομάδα, η απάντηση είναι ένα ωκεανός με νερό σε υγρή μορφή. Αν ο ωκεανός ήταν παγωμένος, υποστηρίζουν οι επιστήμονες, τότε ο πλανήτης θα συρρικνωνόταν. Αντίθετα, τα τεράστια όρη και τα βαθιά ρήγματα στην επιφάνειά του υποδεικνύουν πως διογκώνεται, κάτι που συνηγορεί στην ύπαρξη τεράστιων ποσοτήτων νερού σε υγρή μορφή στο υπέδαφος.
Λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών και της υψηλής πίεσης στην επιφάνεια του Πλούτωνα, αν είχε παγώσει στο εσωτερικό του, τότε θα έπρεπε το υγρό να έχει κρυσταλλοποιηθεί σε έναν διαφορετικό τύπο πάγου, γνωστού ως πάγου ΙΙ.
Αυτό το σενάριο θα μπορούσε να έχει συμβεί στον νάνο-πλανήτη, από τη στιγμή που το εξωτερικό στρώμα πάγου έχει πάχος μεγαλύτερο από 260 χιλιόμετρα. Ωστόσο, το γεγονός ότι ο νάνος-πλανήτης δεν παρουσιάζει ίχνη συρρίκνωσης υποδεικνύει πως δεν υπάρχει πάγος ΙΙ σε χαμηλότερα βάθη.
«Δεν βλέπουμε στο ανάγλυφο χαρακτηριστικά που θα αναμέναμε σε περίπτωση συρρικνωσης», αναφέρει στο σάιτ του πανεπιστήμιου Brown ο Νόα Χάμοντ, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας. «Επομένως, συμπεραίνουμε πως δεν έχει σχηματισθεί πάγος ΙΙ, κάτι που σημαίνει πως ο ωκεανός δεν είναι εντελώς παγωμένος».
Μάλιστα, το επιφανειακό στρώμα ενδέχεται να βοηθά να διατηρηθεί η θερμοκρασία του ωκεανού στο υπέδαφος. «Είναι ένα πολύ αποτελεσματικό θερμομονωτικό», προσθέτει ο Χάμοντ. «Ενδεχομένως συμβάλλει ώστε ο Πλούτωνας να μην εκλύει μεγάλο μέρος της θερμότητάς του στο διάστημα».
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως η έρευνά τους αφορά έμμεσα και άλλους πλανήτες, σε διαφορετικά ηλιακά συστήματα. Ο λόγος είναι πως, από τη στιγμή που πιθανότατα κρύβεται ένας ωκεανός κάτω από το ανάγλυφο του Πλούτωνα, το ίδιο μπορεί κάλλιστα να συμβαίνει και σε ανάλογα ουράνια σώματα αλλού στο σύμπαν, τα οποία βρίσκονται σε αρκετά μεγάλη απόσταση από τους αστέρες τους.
«Μου φαίνεται πραγματικά απίστευτο ότι μπορεί να υπάρχει ένας τεράστιος υδάτινος “κόσμος” στον Πλούτωνα, τόσο μακριά από τον Ήλιο», καταλήγει ο ερευνητής.
