Αστρονόμοι από τα πανεπιστήμια του Τορόντο και της Αριζόνα επιβεβαίωσαν για πρώτη φορά με παρατηρησιακά δεδομένα την αιτία που η δημιουργία καινούριων άστρων είναι πιο περιορισμένη στα σμήνη γαλαξιών απ’ ό,τι στους «μοναχικούς» γαλαξίες. Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, όταν ένας γαλαξίας εντάσσεται σε μια τέτοια ομάδα, τότε ο διαγαλαξιακός «άνεμος» διασκορπίζει τα αέρια συστατικά του, που είναι η «πρώτη ύλη» για να «γεννηθούν» νέοι αστέρες.
Οι επιστήμονες εδώ και χρόνια υπέθεταν πως καθώς ένας γαλαξίας προσεγγίζει ένα σμήνος, τότε αλληλεπιδρά με το νέφος θερμού αερίου που βρίσκεται στο κέντρο της ομάδας. Με δεδομένο ότι ο γαλαξίας κινείται με ταχύτητα χιλιάδων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, το νέφος λειτουργεί σαν «άνεμος», διασκορπίζοντας τα αέρια χωρίς να διαταράξει τα άστρα του.
Μέχρι σήμερα, ωστόσο, οι ειδικοί θεωρούσαν πως από αυτή τη διαδικασία δεν επηρεάζονται τα πυκνά νέφη υδρογόνου, από τα οποία δημιουργούνται οι νέοι αστέρες. «Αντίθετα, εμείς βρήκαμε πως ούτε το υδρογόνο μπορεί να αντισταθεί στον “άνεμο”, λέει ο Σούρες Σιβαναντάμ από το πανεπιστήμιο του Τορόντο.
«Για περισσότερα από 40 χρόνια, προσπαθούμε να καταλάβουμε για ποιον λόγο τα σμήνη γαλαξιών έχουν πολύ λιγότερους αστέρες μικρής “ηλικίας”, συγκριτικά με τον Γαλαξία μας. Τώρα όμως παρατηρήσαμε σε δράση τον μηχανισμό που προκαλεί αυτό το φαινόμενο και ο οποίος αποτελεί μια σημαντική φάση στην εξέλιξη των γαλαξιών, από την εποχή του πρώιμου σύμπαντος μέχρι σήμερα», προσθέτει ο Τζορτζ Ρίκε από το πανεπιστήμιο της Αριζόνα.
Τα αποτελέσματα της ομάδας δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Astrophysical Journal στις 10 Νοεμβρίου. Καθώς προέρχονται από την παρατήρηση τεσσάρων διαφορετικών γαλαξιών, σε φάση «ένταξης» σε σμήνη, υποδεικνύουν πως ο μηχανισμός αποτελεί κανόνα στην ιστορία του σύμπαντος.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μετρήσεις από τα τηλεσκόπια Spitzer και Hubble στο ορατό, το υπέρυθρο και στο φάσμα εκπομπής του υδρογόνου, όπως επίσης και παλιότερα δεδομένα από επίγεια τηλεσκόπια. Όπως καταλήγει ο Ρίκε, με αυτό τον τρόπο κατάφεραν να δουν να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια τους η διαδικασία που υπέθεταν πριν ξεκινήσουν τις αναλύσεις.
