Skip to main content

HAPS: Ο «χαμένος κρίκος» ανάμεσα σε drones και δορυφόρους, από τον EOΔ

Ο ΕΟΔ (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος- ESA) επιδιώκει να επεκτείνει τις δραστηριότητές του σε μια νέα περιοχή του ουρανού, μέσω ενός πρωτοποριακού είδους αεροσκάφους- ενός «χαμένου κρίκου» ανάμεσα στα drones και στους δορυφόρους.

Τα High Altitude Pseudo-Satellites (HAPS) είναι πλατφόρμες που αιωρούνται ή πετούν σε μεγάλα ύψη, σαν συμβατικά αεροσκάφη, αλλά λειτουργούν περισσότερο σαν δορυφόροι- απλά αντί να λειτουργούν από το διάστημα μπορούν να παραμένουν στις θέσεις τους εντός ατμόσφαιρας για εβδομάδες, ή ακόμα και για μήνες, παρέχοντας συνεχή κάλυψη της περιοχής από κάτω τους.

Το καλύτερο λειτουργικό/ επιχειρησιακό υψόμετρο είναι στα περίπου 20 χλμ, πάνω από τα σύννεφα και 10 χλμ πάνω από τα ύψη που πετούν τα πολιτικά αεροσκάφη- όπου οι ταχύτητες των ανέμων είναι αρκετά χαμηλές για να παραμένουν στις θέσεις τους για μακρά χρονικά διαστήματα. Από αυτό το ύψος, μπορούν να καλύπτουν το έδαφος σε ορίζοντα 500 χλμ, επιτρέποντας ακριβή παρακολούθηση, τηλεπικοινωνίες υψηλού bandwidth ή λειτουργία εφεδρείας σε υπάρχουσες υπηρεσίες δορυφορικής πλοήγησης.

Σειρά από τομείς του ΕΟΔ συνεργάζονται για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων των σκαφών αυτών, εξηγεί ο Αντόνιο Τσικολέλα, ειδικός θεμάτων μελλοντικών συστημάτων: «Για παρατήρηση Γης, θα μπορούσαν να παρέχουν παρατεταμένη κάλυψη υψηλής ανάλυσης για περιοχές προτεραιότητας, ενώ για πλοήγηση και τηλεπικοινωνίες θα μπορούσαν να συρρικνώσουν τα “τυφλά” σημεία κάλυψης και να συνδυάσουν το εύρος bandwidth με αμελητέα καθυστέρηση σήματος. Ο ΕΟΔ εξετάζει πώς αυτοί οι πολλαπλοί χώροι θα μπορούσαν να βρεθούν μαζί».

Όπως προσθέτει ο Θόρστεν Φερ, ειδικός παρατήρησης Γης, «εξετάζουμε αυτή την ιδέα για τα τελευταία 20 χρόνια, αλλά πλέον επιτέλους γίνεται πραγματικότητα. Αυτό συμβαίνει μέσω της ωρίμανσης τεχνολογιών – κλειδιών: Συρρικνωμένων avionics, ηλιακών κυψελών υψηλών επιδόσεων, ελαφρών μπαταριών κ.α.». Επίσης, μεγάλες θα ήταν οι δυνατότητες και όσον αφορά σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης, όπως η αντιμετώπιση καταστροφών κλπ.

Μεταξύ των εταιρειών που εργάζονται πάνω στο αντικείμενο είναι η Airbus (Zephyr) και η Thales Alenia Space (Stratobus).