Του Γιάννη Καμπουράκη
[email protected]
Μόλις έκλεισαν οι κάμερες και οι πόρτες της αίθουσας του υπουργικού συμβουλίου, τελείωσε και το πανηγυρικό κλίμα που ήθελε να εκπέμψει ο πρωθυπουργός με τη χθεσινή συνεδρίαση για την περίοδο μετά τον Αύγουστο.
Οι αναφορές για την, υπό πολλές προϋποθέσεις, αύξηση του κατώτατου μισθού και την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων, στο επίδομα ενοικίου και τις προβλέψεις του «Growth Strategy» έδωσαν τη θέση τους στην εντολή Τσίπρα προς τους υπουργούς να τελειώνουν με τα προαπαιτούμενα έτσι ώστε να παρουσιαστεί η υλοποίησή τους στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου από τον υπουργό Οικονομικών, καθώς η κυβέρνηση φοβάται ότι κενά στην υλοποίηση μπορεί να χρησιμοποιηθούν από το Βερολίνο για καθυστερήσεις στις αποφάσεις.
Ακολούθησε μία μακρά συζήτηση για τα δύο κεντρικά θέματα που απομένουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, τη διευθέτηση του χρέους και τις αποφάσεις για το πρόγραμμα μετά το…πρόγραμμα. Δεν ήταν άλλωστε επιλογή της στιγμής, ο πρωθυπουργός να ξεκαθαρίσει χθες τόσο προς τους δανειστές όσο και προς το εσωτερικό της χώρας, ότι οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση (ήτοι μειώσεις συντάξεων, αφορολόγητου, ιδιωτικοποιήσεις) και για την περίοδο μετά τον Αύγουστο θα υλοποιηθούν στο ακέραιο.
Η συζήτηση που έγινε χθες στο υπουργικό συμβούλιο και οι παρεμβάσεις, πέραν του κ. Τσίπρα, του Ευκλείδη Τσακαλώτου, του Γ. Χουλιαράκη, του Νίκου Παππά, του Γ. Δραγασάκη κ.α., παραπέμπουν σε πολιτική διαπραγμάτευση για χρέος και έξοδο από το μνημόνιο, ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια που βάζουν Βερολίνο, ΔΝΤ και Βρυξέλλες.
Κυβερνητικές πηγές διευκρινίζουν πως αυτή τη φορά δεν έχουμε να κάνουμε με πολιτική διαπραγμάτευση που έρχεται για να λύσει μία εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις σε συνθήκες κρίσης, όπως έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν των μνημονίων τις περισσότερες – με αποκορύφωμα τον Ιούλιο του 2015 – με δυσμενή αποτελέσματα για τη χώρα και την ελληνική οικονομία.
Υποστηρίζουν ότι το κλίμα στις διαπραγματεύσεις είναι καλό, αλλά είναι πολύ πιθανό, για τα δύο κεντρικά θέματα, το χρέος και τις πολιτικές μετά τον Αύγουστο (προληπτική γραμμή, «υβριδικό» μοντέλο, «καθαρή» έξοδος, όροι, δεσμεύσεις κλπ) δεν θα υπάρξει πλήρης συμφωνία στο επίπεδο των τεχνικών κλιμακίων και θα έρθουν στο ανώτατο επίπεδο των αρχηγών των μελών της Ε.Ε.
Σε αυτή τη διαδρομή, η οποία τονίζουν ότι θα είναι σύντομη και όλα θα έχουν τελειώσει εντός χρονοδιαγράμματος χωρίς παράταση, δεν θεωρούν απίθανο το ΔΝΤ τελικά να μη συνεχίσει στο ελληνικό πρόγραμμα ή να συνεχίσει με έναν ρόλο τεχνικού συμβούλου.
Τονίζουν ωστόσο ότι το σημερινό αρνητικό κλίμα για την παραμονή του ΔΝΤ δεν είναι τελικό και πολλά μπορούν να αλλάξουν τις επόμενες ημέρες. Πριν από λίγες ημέρες, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης είπε ότι δεν θα είναι έκπληξη αν η κυβέρνηση «παρακαλάει το ΔΝΤ να παραμείνει στο πρόγραμμα».
Η «Ν» έθεσε αυτή τη δήλωση σε κορυφαία κυβερνητική πηγή για να τη σχολιάσει. Απέρριψε το ύφος, παραδέχθηκε όμως ότι η παραμονή του ΔΝΤ έχει σημασία ώστε να δοθεί το σωστό σήμα στις αγορές για τη βιωσιμότητα του χρέους και τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας έτσι ώστε τα επιτόκια δανεισμού για την Ελλάδα – που το τελευταίο διάστημα έχουν πάλι ανέβει και κρίνονται απαγορευτικά – να είναι χαμηλά.
Το βέβαιο είναι ότι παρά τα όσα έλεγε η κυβέρνηση το προηγούμενο διάστημα, για την περίοδο μετά τον Αύγουστο, δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις και στο τραπέζι βρίσκεται ακόμα και η προληπτική γραμμή που η κυβέρνηση ξορκίζει και θα κάνει ό,τι μπορεί για να την ακυρώσει οριστικά. Κλειδί σε αυτήν την προσπάθεια είναι η βιωσιμότητα του χρέους, αλλά ο αυτόματος μηχανισμός που ζητά το ΔΝΤ δεν είναι το ισχυρό σενάριο.
